Dörtlü zirvede PKK mutabakatı
Türkiye'de düzenlenen Irak-Suriye zirvesi sona erdi. Arap Birliği Başkanı Amr Musa'nın da katıldığı dörtlü zirvede önemli kararlar alındı. Musa, "Geniş kapsamlı bir Türk-Arap forumu düzenleyeceğiz" dedi
17 Yıl Önce Güncellendi
2009-09-18 01:27:00
Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi 1. Bakanlar Toplantısı çerçevesinde Türkiye, Irak ve Suriye Dışişleri Bakanları ile Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa tarafından gerçekleştirilen görüşmeye ilişkin Çırağan Sarayı'nda, Dışişleri Bakanı Davutoğlu ve Musa'nın katıldığı ortak basın toplantısı düzenlendi.
Toplantıda konuşan Davutoğlu, Irak ile Suriye'nin çok değer verdikleri dost ve kardeş ülkeler ve Arap Birliği'nin çok değerli üyeleri olduklarını belirterek, "Bu iki ülke arasında son dönemde yaşanan gerginliği aşmak için son derece yapıcı bir toplantı gerçekleştirdik" dedi.
Güvenlik konusunun herkesin ortak değeri olduğunu, bu nedenle güvenlik ve terör konularında bölgede yaygın bir bilincin yerleşmesi gerektiğine inandıklarını vurgulayan Davutoğlu, "Bu sebeple, Irak'ta 19 Ağustos'ta gerçekleşen terör saldırılarına karşı tam bir dayanışma içinde olmamız gerektiğini düşünüyoruz. Bu çerçevede yine Irak ile Suriye arasında terör ve güvenlik konularında işbirliği olması, her iki ülkenin de Türkiye'nin de bölgenin de Arap dünyasının da çıkarınadır. Bu bakımdan biz bunu birinci derecede önemsiyoruz. Bu konuda toplantılar gerçekleştirdik" diye konuştu.
Davutoğlu, "bugün de tam bir işbirliği içinde Irak ve Suriye'nin problemlerini çözmek için bir araya geldik. Bu güven ortamının devam etmesi büyük bir önem taşıyor. Bu süreci biz, her iki kardeş ülkenin ilişkilerinin gelişmesini teminen sürdürmeye kararlıyız. Bundan sonra da hem güven artırıcı önlemler hem de güvenlik ve diplomasi konusunda birlikte çalışmalarımıza devam edeceğiz. Bundan sonra atılacak spesifik adımlar konusunu ele alacağız. Daha sonra da BM marjında bir araya gelmeyi düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.
Sorular
Toplantıda daha sonra soruları yanıtlayan Davutoğlu, bir gazetecinin, "Bugünkü toplantılarda Türkiye ve Suriye, Kuzey Irak'taki PKK sorunu hakkında konuştular mı?" sorusuna, "Türkiye, Irak ve Suriye arasında PKK ve terör konuları üzerine çok iyi bir işbirliği ve uyumlu çalışma var. Bu konuda hiçbir soru işareti yok. Komşu bölgelerden herhangi bir tehlike beklemiyoruz, bu açık" yanıtını verdi.
Bir gazetecinin, "Irak'ın, 19 Ağustos'taki terör saldırısını Suriye'nin gerçekleştirdiğine yönelik kanıtlar bulunduğunu iddia ettiğini, Suriye'nin ise bunu yalanladığını" ifade etmesi üzerine de Davutoğlu, şimdiye kadar hiçbir Iraklı yetkilinin bu yönde kanıtlar bulunduğunu açıklamadığını söyledi.
Davutoğlu, "Daha dolaylı ve güvenlik sorunuyla ilgili bir tartışma var ortada. Biz de bunu çözmeye çalışıyoruz. Zaten güvenlik toplantılarının da amacı, bütün bunları kardeşçe, dostane biçimde paylaşmaktı. Tabii bunların detayını kamuoyuyla paylaşmamız doğru değil. Ama Irak ve Suriye arasında bütün güvenlik konularının en açık, şeffaf bir şekilde ve yüz yüze paylaşılmasına büyük önem veriyoruz" diye konuştu.
Bir başka soru üzerine, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad ve Irak Başbakanı Nuri El Maliki'nin de temas halinde olduklarını vurgulayan Davutoğlu, bugünkü toplantıda öncekilere göre bir ilerleme kaydedilip edilmediği yönündeki soruyu da şöyle yanıtladı: "Daha ileri bir noktaya gidiyoruz ki toplanıyoruz. Biz, sürecin kendisinin işlemesinin büyük önem taşıdığını düşünüyoruz. Aslında bu, bir krizi kendi aramızda, bölge içinde çözme bakımından da güzel bir örnek olsun istiyoruz. O bakımdan bütün bu çabaları sürdüreceğiz. Önemli olan öncelikle karşılıklı olarak güvenin tesis edilmesi. İki hafta öncesine göre bu güvenin daha fazla olduğunu söyleyebiliriz. Ama daha yapmamız gereken işler var."
Amr Musa: "Belirli bir süreye ihtiyaç var"
Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa, Ortadoğu bölgesindeki genel kargaşadan dolayı sorunların çözümü için belirli bir süreye ihtiyaç olduğunu belirterek, "Ama öyle sanıyorum ki bizler doğru, sağlam bir yol üzerinde yürümekteyiz ve ben bu durumu aynı zamanda bir yaz bulutu olarak nitelendiriyorum. İnşallah bunun da üstesinden geleceğiz" dedi.
Toplantıda konuşan Musa, yapılan çabaların Arap Birliği ile Türkiye arasında daha geniş ve stratejik bir işbirliği için yeni kapılar açacağını ve Orta Doğu'daki birçok sorunla baş edebilmek için bu işbirliğinin gerekli olduğunu bildirdi.
Türkiye ile Suriye'yi, kendi aralarında vizenin kaldırılmasıyla ilgili yaptıkları anlaşmadan dolayı kutladığını ifade eden Musa, bunun çok olumlu bir adım olduğunu, Irak ile Türkiye arasında da aynı derecede iyi gelişmeler yaşandığını ve bu gelişmelerden dolayı Türkiye ve Irak'ı da kutladığını belirtti.
Geniş kapsamlı bir Türk-Arap forumu düzenleneceğini dile getiren Musa, siyasi, ekonomik ve kültürel alanda düzenlenecek forumun, sadece bölgeyle ilgili olarak değil, tüm dünya açısından önem taşıdığını söyledi. Uygarlıklar arasındaki çatışmaların herkese zarar verdiğinin altını çizen Musa, "Özellikle Türkiye ile İspanya'nın ortaklaşa giriştikleri Uygarlıklar Arasındaki Diyalog girişimi çok önemli. Biz de bu girişimleri destekliyoruz" dedi.
Bugün yaptıkları toplantıların çok olumlu olduğunu dile getiren Musa, daha önce yaptıkları birinci toplantıya katılan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun tecrübeleriyle bu görüşmeleri zenginleştirdiğini ifade etti.
Bu toplantıların, Irak ile Suriye arasındaki uyumun sağlanabilmesi ve iki ülke arasında medya alanında yaşanan gerginliğin azaltılabilmesi için etkili olabileceğini vurgulayan Musa, şunları kaydetti: "Ancak, belli bazı noktalar var. Tabii bu noktaların hala tartışılmaya ihtiyacı var. Sayın Davutoğlu bizi bugün bir iftar yemeğine davet etti. Üçüncü bir toplantı yine New York'ta Sayın Bakanın davetiyle ve belki dördüncü bir toplantı da benim davetimle Arap Birliği çerçevesinde düzenlenebilir. Bölgedeki genel kargaşadan dolayı bazı sorunların çözümü için belirli bir süreye ihtiyaç vardır, ama öyle sanıyorum ki bizler doğru, sağlam bir yol üzerinde yürümekteyiz ve ben bu durumu aynı zamanda bir yaz bulutu olarak nitelendiriyorum. İnşallah bunun da üstesinden geleceğiz.
Bölgesel güvenlik de çok tehlikeli ve önemli bir konu... Ve diğer konular da bununla ilişkili. Bölgedeki sorunların, bölgedeki tüm devletlerin güvenliğinin sağlanabilmesi için hızlı ve adil bir şekilde çözüme kavuşması gerekiyor. Sadece belli bir tarafın lehine değil, tüm bölge için bunun sağlanması gerekiyor. Önümüzdeki aylar içerisinde üzerimize düşen çok önemli bir görev var ve bunun gerçekleştirilebilmesi için Türkiye ile bizim aramızda büyük bir işbirliği sağlanacaktır." -
Su sorunu üzerinde duruldu
"Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi 1. Bakanlar Toplantısı"nın iki ülke bakanlarının katıldığı basına kapalı genel görüşmesinde, Irak tarafının ülkede yaşanan su sorununun üzerinde durduğu ve Türkiye'den yardım istediği bildirildi.
Dışişleri Bakanlığı yetkililerinden alınan bilgiye göre, toplantıda Irak tarafı sıkça su ihtiyaçlarını dile getirdi ve söz alan bütün Iraklı bakanlar bu konuya değindi.
Türkiye tarafı şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da bu konuda Irak'a elinden gelen yardımı yapacağını belirtti. Ancak su sorununun sadece su vermekle çözülemeyeceğine işaret eden Türk tarafı, Türkiye'de kurulan atık su dönüşüm tesisleri örneğini verdi ve suyu rasyonel kullanmak, su yönetimini sağlamak için Irak'a her türlü teknik desteğin verilebileceğini iletti.
Toplantıda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da Türkiye'deki barajlardaki mevcut su miktarı konusunda Iraklı yetkililere bilgi verdi. Bakan Yıldız ayrıca, Nabucco Projesine Irak'ın verdiği desteğin projeye büyük katkı sağladığını ifade etti.
Öte yandan, toplantıda güvenlik konularına da değinildi. Bu konuda Türk tarafı, "Irak'ın güvenlik ve istikrarı bizim de güvenlik ve istikrarımızdır. İki ülkeden birinde meydana gelecek emniyet sorunu her iki ülkeyi de etkileyecektir" görüşüne vurgu yaptı.
İlk kez gerçekleştirilen Bakanlar Toplantısının ardından muhatap bakanlıklarla, kurumlar çerçeve anlaşmaları ve gerekli mutabakat zabıtları üzerinde çalışılacak. Bu çalışmalar sonucu anlaşmaların ve mutabakat zabıtlarının somutlaştırılmasıyla birlikte Ekim ayında her iki ülke başbakanlarının başkanlığını yapacağı ikinci toplantı gerçekleştirilecek. Bağdat'ta gerçekleştirilecek bu toplantıda, çerçeve anlaşmaları ve mutabakat zabıtları imza altına alınacak.
Zebari'nin açıklamaları
Toplantıda konuşan Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari de, Türkiye ile bölgenin geleceğine yön verecek bir işbirliği arzuladıklarını bildirdi.
Irak'ta yaşanan terör saldırılarına ilişkin, Türkiye'ye destek ve yardımcı tutumlarından dolayı teşekkürlerini sunduğunu belirten Zebari, Türkiye'nin son olarak 19 Ağustos'ta meydana gelen ve pek çok kişinin ölümüne yol açan saldırıda da yüzlerce yaralının tedavisi konusunda katkıda bulunduğunu vurguladı.
Kardeş iki devlet olan Türkiye ve Irak arasında mevcut işbirliğinin ileri aşamalara götürülmesi için ortak bir iradenin söz konusu olduğuna işaret eden Zebari, bu iradenin yansıması olarak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyinin oluşturulduğunu aktardı.
Bugün bu işbirliği konseyinin bakanlar düzeyindeki ilk toplantısının gerçekleştirildiğini belirten Zebari, "Hiç kuşkusuz her iki heyetin bu toplantıya ilgisi, iki hükümetin ve iki kardeş halkın ileriye dönük işbirliğine bakışlarının bir tezahürü ve yansımasıdır. Bölgenin istikrar bölgesi olması, barış bölgesi olması, sadece Irak ve Türkiye için değil, bölge genelinde bu arzuların hayata getirilmesi için önemlidir. Biz Irak tarafı olarak Sayın Bakanın (Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu) da konuşmasında ifade ettiği gibi, bölgenin geleceğine yön verebilecek bir işbirliğini arzuluyoruz" dedi.
Zebari ayrıca, "Güvenlik alanında, siyasi alanda, ekonomik alanda, enerji alanında, petrol, doğal gaz ve su alanında, sağlık alanında ve diğer bütün ihtiyaç duyulan hizmet sektörlerinde sıkı ve verimli bir işbirliği kurmayı arzuluyoruz. Şunu altını çizerek teyit etmek istiyorum; Irak yönetimi ve Irak'taki tüm uygulamadan sorumlu merciler olarak bu ortak arzunun hayata geçirilmesi için var gücümüzle ortak çıkarlara katkıda bulunacak çabalarımızı devam ettirmeye kararlıyız" diye konuştu.
Zebari, "Karşılıklı arzumuz vardır, ciddiyiz ve samimiyiz. Tüm alanlarda sorunlara çözüm bulacak adımlar atacağız. Çareler arayacağız. Elle tutulur projelerin uygulanmasına el birliğiyle başlayacağız. Hiç kuşkusuz Irak-Türkiye arasında arzu edilen bu işbirliğinin kurulması neticesi, kapsamlı bakış çerçevesinden bakarak, tek ekip olarak çalışmaya ve gayret etmeye devam edeceğiz. Değerli kardeşim, meslektaşım Dışişleri Bakanı Davutoğlu'na ve Türk tarafından toplantıyı şereflendiren bakanlara, bizlere gösterilen sıcak ilgi ve hüsnü kabulden dolayı teşekkür etmek istiyoruz. Şimdiden sizi ve bakanları ikinci toplantı için Bağdat'a beklediğimi ifade etmek isterim" şeklinde konuştu.
Davutoğlu ve Zebari'nin açılış konuşmalarının ardından, toplantı basına kapalı olarak devam etti. Her iki ülkeden tüm katılımcı bakanların hazır bulunduğu ve öğle saatlerine kadar sürecek toplantı sonrası, eş düzeyde bakanlar da ikili görüşmelerde bulunacak.
SON VİDEO HABER
Haber Ara