Riyazu's Salihin yeniden Türkçe'de

Kültür Sanat/ TIMETURK

Yüzyıllardır temel bir islami bilinçlenme ve ahlak eseri olarak kabul gören hadis derlemesi "Riyazu's Salihin" yeni bir tercüme ile yeniden Türkçe'ye kazandırıldı.

İslâm dünyasının her köşesinde en çok okunan hadis kitabı olma özelliğini taşıyan Riyazu’s-Sâlihîn; her müslümanın manevî hayatı için gerekli nebevî emir ve tavsiyeleri, ahlâkî ölçü ve ilkeleri özlü bir şekilde “hadisler demeti” olarak takdim etmektedir.

Suriye’nin güneyinde Havran bölgesindeki Nevâ köyünde 631 yılında doğan, hiç evlenmediği için “Ebu Zekeriyya Yahya” diye künyelenen ve dini ihya ettiği için kendisine Muhyiddin lakabı verilen Hafız Fakîh Ebû Zekeriyya Yahya ibni Şeref ibni Muri en Nevevî diye bilinen kitabımızın müellifi çok küçük yaşlarda hafız olup pek çok eserleri şerh etmiştir.

Devamlı ve çok yorucu çalışmasıyla kısa zamanda büyük bir şöhrete ulaşarak pek çok eser vermeye başlamıştır. Kendisinden sonraki alimlerden Zehebî’nin hadis alimlerinin efendisi diye andığı müellifimiz; hadis ilimlerinde büyük bir otoriteydi.

Kendi zamanının en büyük ilim merkezi (üniversitesi) durumunda olan Eşrefiyye kurumunun Dârul-Hadis şeyhliğine = Hadis anabilim dalı başkanlığına getirildi, vefatına kadar on bir yıl bu göreve devam etti.

Mütevazi yaşantısı içerisinde devrinin yöneticilerine de doğru bildiğini söylemekten çekinmez, sözlü ve yazılı olarak onları uyarırdı. Haksızlık olabilecek konularda dünyalık temini için fetva vermez ve para karşılığında ilmini satmazdı, hediye dahi almamaya gayret ederdi.

Talebelerinden ve büyük fakîh ve muhaddis İbni Ferah el İşbilî müellifimizin üç ana özelliğini şöyle sayar: Devamlı iyiliği tavsiye edip kötülükten sakındırır, dünya ve dünya menfaatlerine değer vermez, ilim ve görev sorumluluğunu iyi bilirdi.

Hayatı, ilmi ve şahsiyeti hakkında pek çok eserler yazılmıştır. Hacimli yazılan kitapların okunma şansının azlığından dolayı eserlerini özlü ve kısa olarak yazmıştır. Riyazü's Salihîn bunlardan biridir ki; yıllarca dini eğitim ve öğretim kurumlarında vazgeçilmez ders kitabı olarak okunması yanı sıra aynı zamanda geniş kapsamlı konuları içermesi açısından da va’z ve irşad kitabı görevi de görmüştür. 7-8 asırdır İslam dünyasında Kur’an-ı Kerimden sonra en çok okunan, en çok basılan bir eser olmuştur. Bu eserinin yanı sıra Hadis, Fıkıh, Kur’an okuma kaideleri dil ve gramer konularıyla ve daha değişik konularda da pek çok eserler vermiştir.

45 yıllık ömrünün 15-20 yıllık bir diliminde birçok eseri ve tamamlayamadığı pek çok eseri kaleme alan Nevevî’nin bu durumu; Allah’ın lütfu ve ömürünü bereketli kılması şeklinde açıklanabilir. Vefatı 24 Recep 676 tarihi olup 22 Aralık 1277 yılına tesadüf eder.

Müellif İmam Nevevî, kitabın telif amacını önsözünde şöyle açıklamaktadır: “Sorumluluk taşıyan herkes, hayırlı kimselerin yolunu takip etmeli, olgun akıl ve basiret sahiplerinin izinden gitmeli, işaret ettiğim konularda hazırlıklı olmalı, uyardığım hususları önemsemelidir. Bu yolda en isabetli yol, izlenecek en doğru çizgi; öncekilerin ve sonrakilerin efendisi ve en değerlisi olan Peygamberimiz sallallahu aleyhi vesellem’in sahih hadisleriyle edeplenmektir…

Bütün bunlardan dolayı sahibine âhiret yolunda yardımcı olacak, bâtınî ve zâhirî edepleri kazandıracak, güzel davranışları özendirecek, çirkin olan davranışlardan uzaklaştıracak, Allah yolunda yürüyenlerin edeplerinden olan zühd, nefis terbiyesi, ahlâkı güzelleştirme, kalp temizliği ve devâsı, âzâları günahlardan koruma, eğrilikleri giderme gibi âriflerin amaçlarını gerçekleştirmesine vesile olacak olan sahih hadislerden meydana gelen özlü bir kitap derlemeyi uygun gördüm.”

Kitabın adı: Riyazu’s-Sâlihîn –Sâlihler Bahçesi
Orijinal adı: Riyazu’s-Sâlihîn
Yazan: İmam Nevevî
Çeviren: Vahdettin İnce
Yayın yılı: 2009
Sayfası: 676

İnkılâb Yayınları
Fevzipaşa Caddesi, Şehitkubilay Sokak
No: 6/A Fatih-İstanbul
Tel: 0 (212) 521 57 76
Fax: 0 (212) 524 44 99
E-mail: [email protected]