Kürt Anayasası’na Türk-Amerikan vetosu

Haber Merkezi/ TIMETURK

Anayasayla ilgili Cumhurbaşkanı Gül’ün ABD Başkanı Obama’ya rahatsızlığını ilettiği belirtiliyor.

Irak Yüsek Seçim Komisyonu geçen hafta Federe Kürdistan bölgesinde 25 Temmuz'da yapılacak seçimlerle birlikte Kürdistan anayasasının da referandumu sunulmasının imkansız olduğunu açıklamıştı.

Irak Yüksek Seçim Kurulu Anayasa referandumu için 11 Ağustos tarihinin uygun olacağını belirtirken, Kürt hükümeti ise Anayasa'nın ne zaman referanduma sunulacağı konusunda şu ana kadar herhangi bir açıklamada bulunmadı.

AMERİKAN YÖNETİMİ: KAYGILIYIZ

Kürt yönetiminin sessizliği sürerken Amerikan yönetimi Anayasa taslağında Kerkük'ün tek taraflı olarak Kürdistan’a dahil edilmesinin kaygı yarattığını açıkladı.

Dışişleri Bakanı yardımcılarından P.J. Crowley, Irak'ta tek taraflı olarak atılan adımlardan endişe duyduklarını söyledi.

New York Times gazetesi de geçen hafta Irak'ta temaslarda bulunan Başkan Yardımcısı Joe Biden bu tür adımların "yardımcı olmadığını" sözlerine dikkat çekti.

Amerikalılara göre Kürtlerin tek taraflı olarak Kerkük'ü ve diğer tartışmalı toprakları Kürt bölgesine dahil eden bir anayasa taslağı hazırlamasının Araplarla çatışma riskini arttırdığı görüşünde.

TÜRK-AMERİKAN VETOSU

Gazeteci Cengiz Çandar ise Irak Kürdistan özerk yönetimi Anayasası referandumunun ertelemenmesinin ‘gerçek neden’in ‘Türk-Amerikan vetosu’ olduğu görüşünde.

Çandar’ın bugün Referans gazetesinde yayınlanan yazısına göre ‘’Kürtlerin, en yakın iki müttefiki ABD ve Türkiye ve bu iki ‘yakın müttefik’in her ikisi de sessiz sedasız çıkartılan ve üzerinde Irak’ta kıyamet kopan ‘Kürdistan Anayasası’nın bu kadar kısa bir süre içinde referanduma sunulmasına karşılar.’’

GÜL, OBAMA İLE GÖRÜŞTÜ

Çandar önceki günkü yazısında ise Abdullah Gül’ün ABD Başkanı Obama ile yaptığı görüşmede konuyu gündeme getirdiğini dikkat çekerek, ‘’Türkiye, bundan öylesine rahatsızlık duyuyor ki, bir söylentiye göre Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, geçen pazar günü Amerikan Başkanı Obama ile bir telefon görüşmesi yapıp bu ‘rahatsızlığı’ aktardı’’ dedi.

Amerikan New York Times gazetesinin "Kürtler Bağdat'a meydan okuyor" başlıklı haber-analizine göre, "Kuzey Irak'taki bölgesel yönetimin parlamentosunda onaylanan ve bu yıl referanduma götürülmesi planlanan yeni anayasa, bölge ile Bağdat'taki merkezi yönetim arasındaki güvensizliği ortaya koyuyor ve ABD'nin yoğun ikna çabalarına rağmen taraflar arasında barışçıl bir uzlaşmanın mümkün olup olmadığı sorusunu gündeme getiriyor."

KÜRTLER MESAJ VERDİ, OBAMA ŞAŞKIN

Gazete, Kürtlerin, böylelikle Amerikan ve Irak hükümetinden gelen taviz baskılarına direnç gösterecekleri mesajı verdikleri yorumu yapılıyor.

Amerikan askerlerini kademeli olarak Irak'tan çeken Obama yönetiminin de, Kürtlerin bu adımı karşısında şaşkın ve rahatsız olduğu kaydedilirken, 2 Temmuz'da üç günlük ziyaret için Irak'a giden Başkan Yardımcısı Joe Biden'ın ABC'ye demecinde bu adımı, diplomatik ve dolaylı, ama güçlü bir şekilde eleştirdiği de belirtiliyor.

ABD ELÇİSİ KÜRTLERLE BİRARAYA GELDİ

Biden'in önerilen anayasayı Kürt liderlerle şahsen tartışmak istediği, ancak kum fırtınası nedeniyle Kürdistan’a uçamadığını söylediği belirtilirken, bunun yerine Biden'ın salı günü Kürt liderlerle telefonda görüştüğü ve bunun üzerine ABD'nin yeni Bağdat Büyükelçisi Christopher Hill'in de çarşamba günü Kürt liderlerle bir araya geldiği ifade ediliyor.

Gazete ayrıca Irak meclisindeki Sünni milletvekillerinden Usame El Nucayfi'nin görüşlerine de yer vermiş. Nucayfi’ye göre "Bu ayrı bir devlet anayasası, bölge anayasası değil. Bu düşmanca bir niyet ve meydan okuma anlamına geliyor. Elbette gerilimi de tırmandıracak."

Öte yandan Aknews’in dün yayınladığı haberde ise Anayasanın ertelenmesine karşı çıkan Irak Temsilciler Meclisi Kürdistan Ulusal Demokrat Listesi üyesi Parlamenter Naznaz Muhammet, yeni Bölge Başkanı’nın “Kürdistan devletini ilan etmesini” istediğini yazdı.

“Ne zaman Bağdat’a bir işimiz düşse, sorun çıkartıyorlar” diyen Muhammet, “Kürdistan Bölgesi Başkanı ikinci kez seçildiğinde, bağımsız Kürdistan devletini ilan etmesini talep ediyorum. Yaşamımızı sürdürebilecek kadar insani ve maddi kaynaklarımız var” diye konuştu.

Irak'lı Kürt parlamanter Dr. Mahmud Osman’da önceki gün referandum ertelenmesinin siyasi olduğuna dikkat çekerek, "Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nun Kürdistan Anayasası'nın ertlenmesi yönündeki kararından endişeliyim. Bunun arkasında siyasi sebeplerin olduğu uzak bir ihtimal değil " dedi.

Irak Kürdistan Parlamentosu, 24 Haziran günü Özerk Kürdistan Anayasa taslağını oy çoğunluğula kabul etmişti. Özerk Kürt Anayasası'nda Kerkük ve diğer bölgelerin Kürdistan Bölgesi’ne bağlanması öngörülüyor. Anayasa'da Kürtler dışındaki etnik azınlık ve dini grupların hak ve özgürülüklerini güvence altına alıyor. Yerel merkezi Erbil olan Irak Kürdistan özerk bölgesi’nin kendi bayrağı, ulusal marşı ve resmi bayramı var. Resmi dili ise Kürtçe ve Arapça.

Ajanslar

Kürt Anayasası’na Türk-Amerikan vetosu

Irak Yüksek Seçim Kurulu'nun bölgesel anayasanın referanduma sunulmasına izin vermemesinin gerçek sebebinin ‘Türk-Amerikan’ vetosu olduğu ileri sürüldü.