Dünya sokaklarından tesettür modası

‘Ben modamı kendim oluşturuyorum. Zıt parçaları bir araya getirerek, renkleri ve desenleri karıştırarak bana özgü bir stil oluşturuyorum.” Bu sözler, 18 yaşındaki Sevinç Çalhan’a ait. 21. yüzyılın icat ettiği her kavram gibi moda da yeniden şekilleniyor, kendinden yan unsurlar türetiyor. Meraklıları, ‘yaz sezonunun renkleri, sonbaharın montları, kışın uzun botları...’ anonslarını duyar duymaz alışverişe koşmaktansa, hâlihazırdaki şapkasını başka renge boyuyor, annesinin eski ceketini üstüne geçiriyor, önerilen kombinasyona aldırmadan uyumlu uyumsuz dolaşıyor sokakta.

Sokak deyip de geçmemek gerek. Günümüzde caddeler, stil belirleyicileriyle aşık atıyor artık. İnsan, yürüdüğü yollara kendini döşüyor adım adım. Ve kendinden sonrakine bir şey bırakıyor. İşte bunlardan biri de moda. ‘Nişantaşı modası’, ‘İstiklal modası’ tanımları kendiliğinden, icat edilmeksizin oluşuyor. Sevinç gibi pek çok genç, yalnızca kendine ait bir giyim tarzından bahsetse de caddeler tek tip giyinenlere aşina. Bu durum, ‘sokak modası’ dediğimiz başka bir türetilmişe işaret ediyor. Bu akımda trendleri bir sokağın içindeki cafe, çalışma ofisi, sanat merkezi gibi gidilen mekânlar, yani yaşayış biçimleri belirliyor.

Başörtülü Müslüman kadın tekstil firmaları ve tasarımcılar nezdinde görünür hâle gelince, tesettür modası da bu esintiden nasibini aldı. Bunun tek sebebi modacıların keşfi değil tabii. Değişen dünyada başörtüsü, olması gerektiği gibi hayatın her alanında ‘ben de varım’ demeye başladı. Bankacı şık, gazeteci rahat, üniversiteli ‘vintage’ (eski yıllarda kullanılıp saklanmış, şimdi başkasının beğenisine sunulan kıyafetler) giyinmek istedi. Bu sonucu, sokak stiliyle bir arada yorumladığımızda ise ‘tesettür sokak modası’ tanımı moda bloglarında işlenmeye başladı. Meraklısı bilir ki tüm dünyada trendlerin takibi günde on binlerce ziyaretçi alan bloglar sayesinde kolayca gerçekleşiyor.

Bunlardan en ünlüsü pek çok stil dergisine konu olmuş New York kaynaklı www.thesartorialist.blogspot.com. Bu siteyle aynı formatta iki ay önce açılan www.hijabshigh.com ise ‘tesettür sokak modası’nı işleyen ilk site. İngiltere’de yaşayan Kanadalı grafik tasarımcısı Aiysha Malik, blogu kurarken farklı ülkelere çıktığı yolculuklarda gördüğü tesettür biçimlerinden etkilenir. İlk iş farklı milletten arkadaşlarından fotoğraflar ister ve siteye yerleştirir. Blog farklı kültürlerden Müslüman kadınlara moda konusunda ilham vermeyi amaçlıyor. Ayrıca site, tek biçimde bağlamaya alışkın olduğumuz başörtüsünün ülkeden ülkeye, kültürden kültüre değişiklik gösterdiğini; dinimizin kişiliği, kültürü kıyafetlerimizle ifade etmeye izin verdiğini anlatmaya çalışıyor. Küçük de olsa dünyadaki, daha doğrusu medyadaki Müslüman kadın imajını pozitife çevirmeyi hedefliyor.

Farklı ülkelerden, her gün sokakta mı, alışveriş merkezinde mi, iş yerinde mi çekildiğine dair ayrıntıların yer aldığı fotoğraflar, www.hijabshigh.com’da yer alıyor. Ayrıca her kare, ziyaretçiye yorum yapma şansını da veriyor. Bu da moda ve imaj konusunda meraklısını cesaretlendiriyor. Siteye Kuzey Amerika, Türkiye, İspanya, İngiltere, Singapur, Kanada ve Brezilya’dan dahi yollanan fotoğraflar kişinin ülkesinden, şehrinden, yaşayış biçimlerinden ipuçları sunuyor. Yabancısı, arka plandaki caddeden şehrin dokusu hakkında bilgi sahibi oluyor ve daha fazlasını merak ediyor. Bu sayede bir kültürel keşif de gerçekleşiyor.

12 yaşından beri kendi kıyafetlerini tasarlayan modacı Elif Kavakçı, sokak stilinin başörtüsüne tesir etmesini doğal buluyor. Amerika’da yaşayan tasarımcı, yolda yürürken onu durdurup üstündekiler için moda mı, dinî bir kıyafet mi diye soran kadınlardan bahsediyor. Pek çok kişi başörtülü Kavakçı’nın giysilerini nereden aldığını da merak ediyor. Modacının profesyonel moda hayatına atılması da aldığı bu olumlu tepkilerle gerçekleşiyor. Aslında bu sokak-insan-kıyafet üçlüsünün nasıl anlaşmalı bir etkileşim içinde olduklarının bir göstergesi. Konu başörtüsüne iliştiğinde,

önceleri evinden dışarı sadece belli alanlara çıkan Müslüman kadın, şimdi plazada, sinemada ya da lüks bir restoranda, yani daha görünür. Bu da modanın başörtüsüne yaklaşmasının zorunlu bir sebebi bir bakıma. Diğer yandan tesettürün estetize olması, yabancı gözlerin ‘korkularının’ azalması ve ‘kendinden olma’ gibi bir kabul şartına da dönüşüyor.

www.hijabshigh.com’dan sonra Türkiye, Mısır ve Singapur’da benzeri siteler açılıyor. Blogun ilham aldığı ‘sartorialist’in sayfalarında yer verdiği, sitenin kurucusunun elinden çıkan usta işi kareler, aynı zamanda fotoğraf sanatına da katkıda bulunuyor. Sitenin kurucusu ‘Hijabshigh’, henüz bu konuda aynı standartları yakalayabilmiş değil. Daha yolun başında.

ESİN KAYA
(aksiyon)

Dünya sokaklarından tesettür modası

Modanın son icatlarından biri ‘sokak stili’. Kanadalı bir Müslümanın açtığı www.hijabshigh.com, tesettürün de sokak modasında varlığını ispatlıyor.