'Sahte ilaç' vakaları 10 kat arttı

Türkiye'de bugün uygulanmaya başlanan, ilaçların kayıt altına alınması ve sahte ilaçlarla mücadeleyi kapsayan ''İlaç Takip Sistemi'' hakkında Araştırmacı İlaç Firmaları Derneğince (AİFD) Conrad Otel'de düzenlenen basın toplantısında konuşan Gümüştüs, Türkiye'de sahte ilaçların internet üzerinden, sokak tezgahlarından, bazen de ''çantacı'' olarak tanımlanan kaçak ilaç satanlar tarafından piyasaya sürüldüğünü ifade etti.

Sahte ilaçların insan sağlığına zarar verdiğini belirten Gümüştüs, İlaç Güvenliği Enstitüsünün derlediği bilgiye göre, 2002-2008 yılları arasında sahte ilaç vakalarında 10 kar artış bulunduğunu kaydetti. Gümüştüs, sahte ilaç üretimi ve kullanımının az gelişmiş ülkelerin yanı sıra gelişmiş ülkelerin de sorunu olduğunu ifade etti.

Türkiye'de sahte ilaç nedeniyle 2008 yılında 68 tutuklamanın gerçekleştiğini, Çin'de ise 162 tutuklama olduğunu belirten Gümüştüs, Türkiye'de son yıllarda kolluk kuvvetlerince sahte ilaç çetelerine yönelik önemli operasyonlar yapıldığını aktardı.

Sahte ilaçla mücadelenin daha etkin bir hale gelmesi için kamu, özel sektör ve toplumun işbirliği halinde hareket etmesi gerektiğinin altını çizen Gümüstüş, tüketicilerin de ilaçlarını güvendikleri eczanelerden alması, internetten ilaç almaması, satın alınan ilaçtan şüphe duyulması halinde üretici firmaya veya doktora başvurması gerektiğini belirtti.

-AİFD BAŞKANI SEVİNDİK-

AİFD Başkanı Alp Sevindik de Türkiye'de ilaç sahteciliği yüzünden insan yaşamanın tehlikeye girdiğini, ülkenin kısıtlı kaynaklarının boşa harcandığını ve ilaç dağıtım sistemiyle birlikte sektöre olan güvenin azaldığını belirtti.

Sevindik, sahteciliğin önüne geçilmesi için fikri mülkiyet haklarının güçlü yaptırımlarla korunması, hükümet ve sektör temsilcileri arasında yakın işbirliği ve cezaların caydırıcılığının artırılması gerektiğini anlattı.

Dünyada ilk defa Türkiye'de uygulanacak ''İlaç Takip Sistemi''nin sahte ilaçlarla mücadelede yapılan önemli bir çalışma olduğuna değinen Sevindik, ''Bu sistem ilaçta sahtecilik olayının tam olarak azaltmasa bile riskleri azaltacaktır'' dedi.

Sisteme bugün geçildiğini dile getiren Sevindik, firmaların bundan sonra ilaçların üzerine ''karekod'' bırakacaklarını belirtti.

-CEZALARIN CAYDIRICI OLMASI-

Amerikan Girişim Enstitüsü araştırmacılarından Dr. Roger Bate de Batı Avrupa ve Amerika gibi gelişmiş ülkelerde sahte ilaç üretiminin yüzde 1 civarlarında olduğunu belirterek, Hindistan ve Afrika gibi ülkelerde ise bu rakamın önemli ölçüde arttığını aktardı.

Sahte ilaçla mücadele için devletlerin cezaları caydırıcı hale getirmesi, aynı zamanda halkın bilinçlenmesi gerektiğine işaret eden Bate, ayrıca sahte ilaç üretenleri ihbar edenlerin de ödüllendirilmesi gerektiğini belirti.

Londra'da faaliyet gösteren Uluslararası Politika Merkezi araştırmacılarından Julian Harris de Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre az gelişmiş ülkelerde taklit ilaç arzının yüzde 25'lere çıktığını, Afrika ve Güneydoğu Asya'da yapılan araştırmalarda ilaçların yüzde 30 ve 60 oranında standart dışı olduğunun belirlendiğini kaydetti.

Sahte ilaçların etkili tedavi sağlayamama, toksik kimsayal maddelerin hileli yolla katılması ve genellikle ölümle sonuçlanması gibi doğrudan etkilerinin olduğunu söyleyen Harris, sahte ilaç üretiminin yaygınlaşmasında yetersiz yasa sistemleri, tüketiciler arasında kalitenin yaygınlaştırılmasındaki güçlükler, hukuksal sorumluluk yetersizliği, hukukun yaptırım gücünün yetersiz olması gibi etkilerin bulunduğunu ifade etti.