Yaz aylarının gelmesiyle birlikte tatil planları yapıldı, valizler yavaş yavaş toplanmaya başlandı. Ancak seyahatinizin sarı humma ya da sıtma gibi hastalıklarla gölgelenmesini istemiyorsanız, seyahate çıkmadan önce doktorunuza görünmenizde yarar var.
Çünkü gideceğiniz ülkenin ve bölgenin risklerini belirleyip, gerekli önlemleri almanız gerekiyor. Yeni yerler keşfetmek, yoğun geçen bir yılın yorgunluğunu atmak için hayalini kurduğumuz ya da iş için yapmamız gereken seyahatler, gerekli önlemler alınmazsa keyif yerine kâbusa dönebilir.
Zaman gazetesinde yer alan habere göre, her yıl gelişmiş ülkelerden, gelişmekte olan ülkelere 80 milyon kişi seyahat ediyor. Turistlerin yüzde 22-64'ünde seyahat ile ilişkili hastalık görülüyor. En sık görülen hastalık sıtma. Yine kalp hastalıkları, trafik kazaları, boğulmalar ve son zamanlarda görülen grip vakaları da ciddiye alınması gerekiyor.
Seyahatlerde karşılaşılabilecek sorunlar; mevcut sağlık durumlarına eşlik eden hastalıklara, yolculuk yapılan yerlere, yolculuk şekillerine ve gidilen yerde yapılacak aktivitelere göre değişir. Ancak seyahat için alınacak pratik önlemlerle pek çok sorunun üstesinden gelinebilir. İşte tüm bu nedenlerden dolayı 'seyahat doktorluğu' büyük önem taşıyor.
Domuz gribine karşı maske
Domuz gribi önlemlerine dikkat etmek gerekiyor. Özellikle elleri sık sık yıkamak, hastalığın görüldüğü ülkelere seyahatte maske bulundurmak, şüpheli kişiler ile aynı ortamlarda bulunma halinde doktora başvurarak koruyucu tedaviye başlamak önem kazanıyor.
Yolculukla ilgili sağlık riskleri özellikle yaşlılar, hamileler, çocuklar, fiziksel engelliler ve önceden sağlık problemleri olanlar için daha fazla. Yolculuk yapacakların risklerini tespit etmede ise güzergah, ziyaretin süresi, amacı, barınma ve yiyeceklerin hijyen standartları büyük önem taşıyor.
Turist ishaline dikkat!
Turist ishali, en sık rastlanan seyahat hastalığı. Yumuşak dışkılama, ateş, bulantı, kusma ve karın ağrısı gibi belirtilerle görülür. Önlenmesi için alışkın olunan beslenme şeklinin dışına çıkılmamalı. Kapalı, etiketi olan ve içeriği belli besinler tercih edilmeli. Çiğ besinlerin hepsi çevreden kirlenmiş olabilir. Salata, pişmemiş sebze, pastörize olmayan süt, peynir, tam pişmemiş etler, soslar, su ve içecekler, özellikle buz (çeşme suyundan yapılan), açıkta ve sokakta satılan yiyecekler besin zehirlenmesine yol açabilecek riskli besinler kabul edilir.
Sinek varsa cibinlikte uyuyun
Anofel cinsi sivrisineklerin ısırmasıyla bulaşan sıtma; seyahate bağlı ölümlerin en sık rastlanan nedenidir ve ateşe sebep olan, ancak önlenebilir bir enfeksiyondur. Sinek ısırmasına karşı önlem alınmalı, DEET içeren sinek kovucular kullanılmalı, iyi havalandırma şartları olan yerde konaklama yapılmalı, permetrin içeren yataklar ve cibinlik kullanılmalı, mümkün olduğunca kapalı giysiler giyilmeli.
Kısacası seyahatle ilgili tüm riskler gözden geçirilmeli. Risklerin belirlenmesinden sonra; seyahat şekli, yeri, süresi ve sonrasında dönüşte karşılaşılabilecek problemler ortaya konularak, hasta ve yakınları ile alınacak pratik önlemler tartışılmalı, seyahat çantasına konulması zorunlu olan ilaç ve malzemeler belirlenip, her türlü risk en aza indirilmeye çalışılmalı.
Aşı riskleri azaltır
Menengokoksik menenjit hastalığına karşı aşı Mekke'yi ziyaret eden hacılar için Suudi Arabistan tarafından isteniyor.
Hepatit A aşısı; hijyen ve sanitasyon koşulları kötü yerlere seyahat edenlere önerilebilir. Aşı yapıldıktan 14-28 gün sonra yüksek düzey korunma sağlar.
Tetanoz toksoidi, daha önce aşılanmış olanlara her on yılda bir verilebilir.
Grip aşısı salgından önce yapılmalı.
Pnömokok aşısı; riskli gruba ve 65 yaş üstüne on yılda bir önerilir.
Hepatit B aşısı; kişinin risk faktörlerine göre üç doz yapılmalı. Kişinin bağışık olup olmadığına bakılarak planlanır.
Tifo aşısı; endemik bölgede kötü şartlarda bir aydan fazla kalacaklara yapılabilir.
Polio (çocuk felci) aşısı; geçmişte üç ya da daha fazla dozda OPV (oral polio aşısı) alan kimseler için, dünyadaki hastalıklı bölgelere seyahat edenlere tek doz yapılabilir.
Kuduz aşısı; gidilecek endemik bölgelere ve mesleki maruziyete göre düzenlenmeli.
