Cep telefonları kısırlığa yol açıyor mu? Fırtınalı, şimşeklerin çaktığı, bir havada cep telefonu kullanılabilir mi? Peki, virüsler kısa mesajlar (SMS) ile gönderilebiliyor mu?
Bu ve diğer soruları uzmanları sizin için araştırdı, ve bu konuda bir dosya hazırladı. Dünya üzerinde cep telefonları ile ilgili çok yanlış değerlendirmeler bulunuyor. Mesela, bazı ülkelerde genel olarak kısa mesaj'ın konuşmaktan daha ucuza geldiği yönünde bir kanı var; tarifeleri incelediğinizde durum farklı olabiliyor. Mobil iletişim ile ilgili şüpheleri burada inceliyoruz.
Kısa mesaj, konuşmaktan daha mı hesaplı?
Soru: Kısa mesaj her zaman konuşmaktan daha ucuzdur; çünkü görüşmede her zaman dakika dolmadan, dakikalık kontör düşer.
Gerçek: Konuştuğunuz tarifeye göre bu görüşün gerçeklik payı var. Ülkemizde sunulan tarifelerin çoğunda bedava kısa mesaj hakkının beraberinde geldiğini de unutmamak lazım. Sonuçta, yarı gerçek bir mit.
Cep telefonları kısırlığa yol açıyor mu?
Soru: Cep telefonunun pantolon cebinde taşınması kısırlığa yol açıyor.
Gerçek: Bu iddia hiçbir zaman bilimsel olarak doğrulanmadı. Almanya'da bulunan BfS (radyasyondan koruma bakanlığı) tarafından yapılan açılama şu şekilde: Bilimsel olarak, cep telefonunun yol açtığı radyasyonun erkeklerde kısırlığa yol açtığı yönünde, ciddiye alınacak hiçbir işarete rastlanmadığı tespit edilmiştir.
Cep telefonları kansere yol açar mı?
Soru: Cep telefonlarının yaydığı radyasyon insanları hasta yapıyor; hatta beyin tümörüne bile yol açabiliyor.
Gerçek: Almanya'da, devlet organlarının hâlihazırda devam eden bir araştırması bizi rahatlatıyor: 6 yıldır geniş çaplı olarak sürdürülen bu araştırmada cep telefonları ve kanser arasında henüz bir ilişki tespit edilemedi. Araştırma devam etmektedir.
Fırıtınada cep telefonu kullanmak tehlikeli midir?
Soru: Kötü hava şartlarında, dışarıda cep telefonu ile arama yapıldığında, yıldırımın size çarpma olasılığı birkaç kat artıyor.
Gerçek: Yanlış, yıldırımın cep telefonlarına özel bir ilgisi yoktur. Yine de dışarıdayken kötü hava şartlarında parmaklık ve bisiklet gibi metal objelerden, hatta cep telefonlarından uzak durmanızı tavsiye ederiz. Çünkü yıldırım düştüğünde bu objelerin sahip olduğu yüksek iletkenlikten dolayı yangın riski oluşabiliyor.
Hastanelerde tehlikeye yol açar mı?
Soru: Çalışır konumdaki cep telefonları hastanelerdeki hassas medikal aygıtlara zarar vermektedir. Bundan dolayı, özellikle yoğun bakımda, cep telefonları kapatılmalıdır.
Gerçek: Yanlış. Araştırmalar gösterdi ki; görüşme esnasında cep telefonları, medikal teçhizatların herhangi bir arıza vermesine yol açmıyor.
Cep telefonunu uçakta kullanmak tehlikeli midir?
Soru: Çalışır vaziyetteki cep telefonları kokpitteki hassas aygıtlara zarar veriyor ve uçuş emniyetini zaafa uğratıyor.
Gerçek: Evet doğru. Ne var ki yakın bir zamandan beri: uçuş esnasında, kokpit aygıtlarına zarar vermeden cep telefonu ile arama yapabilmek için teknikler geliştirildi. Bu teknikte cep telefonları, uçağa özel dahili bir ağ üzerinden görüşme yapabiliyorlar. Bu teknoloji henüz yaygınlaşmadığı için, uçakların çoğunda bulunmuyor; bu yüzden, uçuş emniyetiniz için daima uçak personelinin direktiflerine uyun ve cep telefonunuzu kapatın.
Petrol istasyonlarında, cep tehlikelimidir?
Soru: Cep telefonu ile petrol istasyonlarında arama yapmak tehlikelidir ve patlama riskini beraberinde getirir.
Gerçek: Yanlış. Şimdiye kadar, hiçbir pompa istasyonu patlamasının cep telefonundan kaynaklandığı tespit edilen bir olay ile karşılaşılmadı. Bu mit'in neden ortaya çıktığı belirsizliğini hala koruyor.
Cep telefonu ile mısır patlatılır mı?
Soru: Maksimum çekim gücündeki üç cep telefonu mısır tanelerini patlatmak için yeterli olacaktır.
Gerçek: Bu tamamen imkansız; eğer doğru olsaydı bizim inceleme bölümüne mısır giriş yasağı koymamız gerekecekti. Bu absürt iddia internete düşen bir videodan kaynaklanıyor, bu videoda 3 cep telefonu bir arada mısır tanelerini patlatıyordu. Size şunu söyleyelim, bu video tamamen uydurma. Bu video Bluetooth headset üreten bir firmanın reklam amacı ile uydurduğu bir atraksiyon.
Cep telefonu alerjisi gerçekten var mıdır?
Soru: Kim fazla cep telefonu ile haşır neşir olursa, o kişi de alerjik bir durum oluşur ve yanakları kaşınmaya başlar.
Gerçek: Kaşıntı oluşma olasılığı oldukça düşük. Sadece, eğer nikele karşı alerjiniz var ise ve kullandığınız cep telefonunuzda nikel malzeme kullanılmış ise bir reaksiyon oluşabilir.
Kısa mesaj yoluyla virüs gönderilebilir mi?
Soru: Cep telefonumda, görünüşte zararsız olan herhangi bir kısa mesajın arkasında bir virüs saklı olabilir. Bu virüs bütün kayıtlı numaralarımı silebilir.
Gerçek: Yanlış. Gerçekten cep telefonunuzda zarara yol açabilecek bir virüs (virüs de bir programdır), basit bir kısa mesaj ile gönderilemez; bu ancak bir MMS mesajından ya da Bluetooth aktarımından gelebilecek bir tehlikedir. Yine de bazı kısa mesajlar zararlı komutlar içerebilmektedir, çalıştırıldıklarında gerçekten de cep telefonuna zarar verebilirler.
Öldüren kısa mesajlar var mıdır?
Soru: Mısır'da, okuyanı ölüm tehlikesine maruz bırakan bir kısa mesaj, cep telefonları arasında dolaşıyor.
Gerçek: Tamamen absürt. Bu söylentinin yayılmasında yerel bir gazete olan Egyptian Gazette'nin etkisi var. Bu gazetede yayınlanan habere göre, bahsi geçen öldürücü SMS'lerden birini okumak isteyen bir kişi kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. Bu söylenti toplumda o kadar büyük infial uyandırdı ki, sonunda emniyet teşkilatı bu tür kısa mesajlara karşı önlem almak zorunda kaldı.
Şarjını sonuna kadar tüketme hikayesi
Soru: Cep telefonlarını, pilin şarjı tam bitmeden şarj etmemek lazım; yoksa, zamanla pilin performansı düşecektir.
Gerçek: Günümüzde yaygın olarak kullanılan yeni lityum iyon piller için bu geçerli değildir. Ama eski piller için bu durumun hala geçerli olduğunu söyleyelim.
(ZAMAN)
