'Kudüs hiçbir zaman bölünmeyecek'

Netanyahu'nun açıklamaları, ABD Başkanı Barack H. Obama ile Washington'da yaptığı görüşmenin üzerinden henüz 4 gün geçmeden geldi. Obama, Netanyahu ile gerçekleştirdiği ortak basın toplantısında yeni İsrail hükümetinin reddettiği 'iki devlet' çözümüne dönmesini istemişti.

ABD tarafından desteklenen ve daha önceki İsrail hükümetlerinin de onay verdiği iki devlet modelinde, kurulacak olan bağımsız Filistin devletinin başkenti olarak Doğu Kudüs kabul ediliyor.

Doğu Kudüs'ün işgal edilişinin yıl dönümü törenlerinde yaptığı konuşmada Netanyahu, 'Birleşik bir Kudüs, İsrail'in başkentidir. Kudüs, bizimdi, bizim olacak. Hiçbir zaman bölünmeyecek ve ayrılmayacak' diye konuştu.

Açıklamaya sert tepki gösteren Filistinli görüşmeci Saib Erekat, İsrail'in pozisyonunun, Obama yönetimi tarafından da desteklenen iki devlet çözümünden geri dönüş anlamına geldiğini söyledi. Erekat, 'Netanyahu bununla, çatışma devletinin sonsuza kadar süreceğini söylemiştir' diye konuştu.

İşbaşına geldikten itibaren Netanyahu hükümeti, Filistin sorunun temelini teşkil eden Doğu Kudüs, Filistinli mülteciler ve nihai sınırlar konusunu masaya getirmekten çok, Filistin ekonomisi ve bölge güvenliği gibi sorunların halledilmesini istiyor. Filistinliler ise bu tür izafi konuları gündeme getiren İsrail'in zaman kazandığını ve sürekli olarak asıl konuları ötelediğini belirtiyor.

İsrail medyası, Obama'nın da geçtiğimiz yıl bir Yahudi kuruluşunda yaptığı konuşmada, Kudüs'ün bölünemeyeceğini ve bu kentin İsrail'in başkenti olarak kalacağını söylediğini belirtiyor. Obama daha sonra yaptığı konuşmada ise Kudüs'ün statüsünün taraflarca görüşülmesini istemiş ve şehrin içinden geçen tel örgüler istemediğini belirtmişti.

Batı Şeria'nın yanı sıra Doğu Kudüs'te de çok sayıda yasadışı yerleşim birimi inşa eden İsrail bu şekilde özellikle de Kudüs'ün Filistin'in müstakbel başkenti olmayı engellemeye çalışıyor.

Filistin barış görüşmelerinin de en temel sorununu teşkil eden Kudüs'teki Harem-i Şerif bölgesi ve çevresi İsrail'in en büyük açmazı olarak kabul ediliyor. Mescid-i Aksa ve Kubbetül Sahra'nın, Hz. Süleyman'a ait olduğu öne sürülen bir tapınak üzerine inşa edildiğini öne süren Yahudiler, başlattıkları kazılarla bunu ispatlamaya çalışıyor. Aksa'nın hemen yanı başında bulunan Ağlama Duvarı'nın kimin kontrolünde kalacağı da tartışma konusu.

Son günlerde yeniden gündeme gelen Kudüs'ün Yahudileştirilmesi girişimleri Filistinlilerin yanı sıra başta ABD olmak üzere tüm dünyadan sert tepki çekiyor. 200 binden fazla Filistinli'nin yaşadığı Doğu Kudüs'ün etrafına büyük yerleşim birimleri inşa eden İsrail, bu şekilde kentin diğer Filistin kentleriyle bağlantısını koparmaya çalışıyor.

İsrail'in Yahudi yerleşim birimleriyle topraklarını gasp ettiği Batı Şeria'da da yaklaşık 280 bin Yahudi 231'den fazla yerleşim biriminde yaşıyor. Yahudi barış gruplarına göre bu yerleşim birimlerinden 100 hükümetten onay almadan kurulmuş.

(CİHAN)