KDV indirimi Mart ayında bir önceki aya göre otomobil satışlarını yüzde 180 artırdı. Hafif ticari araç satışlarında yüzde 100 artış olurken, KDV indiriminin etkisiyle Mart ayında otomotiv pazarındaki genel daralma yüzde 0.5'te kaldı.
İlk çeyrek sonuçları ise krizin etkisini ortaya koydu. Pazar yüzde 22.3 daralırken, üretim yüzde 59.4, ihracat yüzde 56 azaldı.
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), Otomotiv Sanayii 2009 Yılı Ocak-Mart Dönemi Özet Sonuçlarını açıkladı. Buna göre Ocak-Mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre toplam otomotiv pazarı yüzde 22.3, otomobil pazarı ise yüzde 7.6 daraldı. Aynı dönemde toplam üretim yüzde 59.4, otomobil üretimi yüzde 51.3 düştü. İhracat toplamda yüzde 56, otomobilde yüzde 47.4 düşüş gösterdi. Bu değişimlerle Ocak-Mart döneminde üretim toplamda 142 bin 567, otomobilde 91 bin 155; ihracatta toplamda 121 bin 478, otomobilde 79 bin 874 oldu. Pazar büyüklüğü toplamda 100 bin 14, otomobilde 68 bin 287 olarak gerçekleşti.
MART AYINDA PAZARI KDV İNDİRİMİ KURTARDI
Mart ayında üretim ve ihracatta büyük düşüşler sürerken, KDV indiriminin yarattığı etki pazarı kurtardı. Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre üretim toplamda yüzde 52.7, otomobilde yüzde 42.9; ihracat toplamda yüzde 47.4, otomobilde yüzde 33.5 düşüş gösterdi. Pazar toplamda yüzde 0.5 daralırken, otomobilde yüzde 19 büyüme görüldü. Bu değişimlerle Mart ayında üretim toplamda 58 bin 892, otomobilde 37 bin 125; ihracat toplamda 50 bin 10, otomobilde 33 bin 864 adet olarak gerçekleşti. Pazar büyüklüğü toplamda 56 bin 541, otomobilde 40 bin 622 oldu.
16 Mart 2009 tarihinde motorlu taşıt araçlarına uygulanan ÖTV indirimi, müşteri teslim fiyatında araç cinsine göre farklı oranda ucuzluk yarattı. 3 ay süreli bu indirim < 1.600 cc otomobilde yüzde 14 e yaklaşırken, bazı
kamyonetlerde yüzde 8 ve diğer ticari araçlar ile > 1.600 cc den otomobillerde yüzde 1 ile 6 arasında değişen fiyat indirimi sağladı.
Bunun sonucu Mart ayında otomobil satışları Şubat ayına göre yüzde 180 artarak 40 bin 622 adet oldu. Hafif ticari araç satışları ise yüzde 100 artış ile 14 bin 489 adede yükseldi. Ancak özellikle ağır ticari araçlarda artış sınırlı oldu.
STOKLAR AZALDI
Stoklar özellikle < 1.600 cc araçlarda Mart ayının ikinci yarısındaki ÖTV indirimi ile hızla azaldı.
Vergi indiriminin, ÖTV mevzuatının yapısı gereği, ağır ticari araç satışları üzerindeki etkisi ise çok sınırlı kaldı.
İHRACATTA GERİLEME SÜRÜYOR
Ocak-Mart döneminde ihracat, 2008 yılı aynı dönemine göre yüzde 52.9 oranında azalarak 3.4 milyar dolar oldu. Otomotiv sanayi, 2009 yılı Ocak-Mart döneminde sektör sıralamasında birinci sırada yer aldı. Otomotiv sanayinin, toplam ihracattaki payı yüzde 16 düzeyinde gerçekleşti.
2009 yılı Ocak-Mart döneminde toplam taşıt aracı ihracatı, 2008 yılı aynı dönemine göre yüzde 56 azalarak 121 bin adet oldu. 2009 yılı Ocak-Mart döneminde otomobil ihracatı, yüzde 47.4 düşüş ile 80 bine, ticari
araç ihracatı ise yüzde 66 azalarak 41 bin adede geriledi, traktör ihracatı yüzde 13 azalarak 2 bin 938 adet düzeyinde gerçekleşti.
Bu dönemde, O.Renault 41 bin adet otomobil, Tofaş 13 bin adet otomobil ve 20 bin adet hafif ticari araç olmak üzere toplam 33 bin hafif araç, Ford Otosan 17 bin adet hafif ticari araç, Toyota 18 bin adet otomobil ihraç etti.
2009 yılı Ocak-Mart dönemi ihracatı, 2008 yılı Ocak-Mart dönemine göre yüzde 56 oranında azaldı.
Uludağ İhracatçı Birlikleri ve Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri'nin açıkladığı 2009 yılı Ocak-Mart dönemi verilerine göre toplam otomotiv sanayindeki ihracat, 2.9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu dönemde ihracat, 2008 yılı aynı dönemi ile kıyaslandığında, ana sanayi ihracatı yüzde 58 oranında azalarak 1.8 milyar dolar düzeyine geriledi.
2008 yılı Ocak-Mart döneminde 1.9 milyar dolar olan toplam yan sanayi ihracatının ise 2009 yılı aynı dönemde yüzde 46 oranında azalarak 1 milyar dolar olduğu görüldü.
KDV İNDİRİMİ ÜRETİMİ ETKİLEMEDİ
Ocak-Mart döneminde üretim, küçük kamyonda yüzde 91, büyük kamyonda yüzde 88, midibüste yüzde 85, kamyonette yüzde 68, minibüste yüzde 64 ve otobüste yüzde 15 oranında azaldı. Traktör üretimi ise yüzde 56 azalarak 3 bin 266 adet oldu.
Otomobil pazarında Şubat ayına göre 26 bin artışa karşılık üretimdeki artış 7 bin adet oldu. Toplam satışlardaki 33 bin artış ise üretimde ancak 14 bin adet artış sağladı.
2009 yılı Mart ayı üretim verileri, Şubat ayı ile kıyaslandığında, ÖTV indiriminin, mevcut stokların satılması dışında, üretim üzerindeki etkisinin sınırlı olduğu görüldü.
YERLİ OTOMOBİL SATIŞINDA GERİLEME DAHA FAZLA
Ocak-Mart döneminde toplam otomobil satışları geçen yıla göre yüzde 7.6, ithal otomobil satışları yüzde 3.7, yerli otomobil satışları ise yüzde 15.7 oranında azaldı.
İthalatın pazar payı 2009 yılı Ocak-Mart döneminde yüzde 70 ve Mart ayında ise yüzde 74 gibi çok yüksek bir oranda gerçekleşti.
2009 yılı Ocak-Mart döneminde, 2008 yılına göre toplam hafif ticari araç satışları yüzde 39.4, yerli hafif ticari araç satışları yüzde 40.7, ithal hafif ticari araç satışları yüzde 37,8 oranında azaldı. İthalatın pazar payı 2009 yılı Ocak-Mart döneminde yüzde 47 oldu.
AVRUPA ARAÇ PAZARINDA DARALMA
AB (27) ve EFTA ülkelerinde 2009 yılı Ocak ayında, bir önceki yılın Ocak ayına göre, yüzde 27 düzeyinde gerçekleşen otomobil pazarındaki daralma, Şubat ayında etkisini azalttı ve düşüş yüzde 18.3 düzeyinde gerçekleşti. AB (27) ve EFTA ülkelerinde otomobil pazarı Ocak ayında 1.3 milyon adet iken, Şubat ayında 968 bin adet oldu.
Bu ayda en sert düşüş yüzde 91.2 ile İzlanda'da gerçekleşirken, İzlanda'yı yüzde 76.2 ile Letonya, yüzde 73.8 ile Litvanya, yüzde 66.5 ile Romanya, yüzde 62.9 ile İrlanda, yüzde 63.2 ile Estonya, yüzde 48.8 ile İspanya, yüzde 48.6 ile Bulgaristan, yüzde 46.4 ile Macaristan, yüzde 43.1 ile Danimarka, yüzde 40.3 ile Finlandiya, yüzde 31.3 ile İsveç, yüzde 24.4 ile İtalya, yüzde 21.9 ile İngiltere ve yüzde 13.2 ile Fransa takip etti.
Şubat ayında başta İtalya; Danimarka, İngiltere olmak üzere, birçok ülkede otomobil pazarındaki daralma, Ocak ayına göre azaldı. Bu ayda, diğer AB (27) ve EFTA ülkelerinde devam eden daralmaya rağmen Almanya otomobil pazarı yüzde 21.5, Polonya pazarı yüzde 7.3 Lüksemburg pazarı ise yüzde 0.3 oranında artış gösterdi.
AB (27) ve EFTA ülkelerindeki durumun aksine, 2009 yılı Ocak ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 29.1 oranında azalan Türkiye otomobil pazarı, Şubat ayında daha da daralmış ve düşüş yüzde 31.6 düzeyinde gerçekleşti. Ocak ayında 13 bin adet olan pazar, Şubat ayında 14.4 bin adet oldu.
