Cumhurbaşkanı, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ve İran dinî lideri Ayetullah Ali Hamaney ile bir araya gelecek. Görüşme isteği Hamaney'den geldi. Ankara, buna olumlu baktı. Yetkililer, Washington yönetiminin yakından takip ettiği ziyarette Cumhurbaşkanı Gül tarafından 'özel mesaj iletilmeyeceğini' söylüyor. Ancak, diplomatik kulislerde Ankara'nın Tahran'a, 'diyalog sürecini değerlendirin' tavsiyesinde bulunması bekleniyor.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Tahran'da yarın yapılacak Ekonomik İşbirliği Örgütü (ECO) zirvesine katılmak için bugün İran'a gidiyor. Cumhurbaşkanı, ev sahibi İran'ın Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ve İran'ın dinî lideri Ayetullah Ali Hamaney ile görüşecek. Cumhurbaşkanı, zirveye katılan ülkelerin liderleri ile de bir araya gelecek.
Abdullah Gül'ün Tahran'a yapacağı ziyaret, üst düzey diplomatik trafiğin yoğunlaştığı bir döneme rastlıyor. ABD'nin yeni Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, cumartesi günü Çankaya Köşkü'nde kendisini kabul eden Abdullah Gül'e, 'İran ziyaretinizi önemsiyoruz ve yakından takip ediyoruz.' sözleriyle yeni yönetimin Cumhurbaşkanı'nın Tahran ziyaretine bakışını özetlemişti. Clinton, CNN Türk'e yaptığı açıklamada da İran'ı, Türkiye'den yardım isteyebilecekleri konuların başında saymıştı.
Kulislerde, Abdullah Gül'ün İranlı muhatapları ile temaslarında ABD Dışişleri Bakanı Clinton ile görüşmesinin gündeme gelmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Ankara'daki yetkililer, Cumhurbaşkanı Gül'ün Ahmedinejad ve Hamaney ile görüşmelerinde, ABD yönetiminin doğrudan bir mesajını götürmeyeceğini belirtmekle birlikte, Türkiye'nin 'özel konumu'na işaret ediyor. Bir yetkili, 'Türkiye, Avrupa-Atlantik kurumları içinde yer alan ve Ahmedinejad ve Hamaney ile en üst düzeyde görüşebilen tek ülke.' ifadesinin altını çiziyor.
Başından beri İran'ın nükleer çalışmalarından kaynaklanan sorunun diplomatik yollarla çözümünden yana olan ve bu yönde aktif bir çaba sergileyen Ankara'nın mesajları ve 'ABD'deki yeni dönem'e ilişkin beklentilerin en net biçimde Tahran yönetimine aktarılması bekleniyor.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Barack Obama'nın ABD başkanlığına seçilmesinden bu yana, 'ABD'de yeni bir dönemin başladığı'na ilişkin mesajlar veriyor ve Obama'nın 'diyalog' yönündeki çabalarını önemsiyor. Gül, İslam âleminden söz konusu fırsatın kaçırılmamasını istiyor. Cumhurbaşkanı Gül, ocak ayı başında Çankaya Köşkü'nde kabul ettiği İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'ın özel temsilcisi Said Celili'ye, 'yeni ABD yönetimine sorunun çözümüne katkı yapması için fırsat tanınması gerektiği' mesajını net bir şekilde ortaya koymuştu. Buna ek olarak Ankara, İranlı yetkililerin basına yansıyan sert açıklamalarının da sorunun çözümünü zorlaştırdığını düşünüyor.
Tahran'daki görüşmenin ardından Türkiye, önümüzdeki hafta İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'ı İstanbul'a bir kez daha ağırlayacak. Ahmedinejad, 16 Mart'ta başlayacak İstanbul'da yapılacak Dünya Su Forumu'na katılacağını geçen haftalarda duyurmuştu. Ahmedinejad, geçen yılın ağustos ayında, Türkiye'ye bir çalışma ziyaretinde bulunmuş, İstanbul'da Cumhurbaşkanı Gül ile bir araya gelmişti.
Mübarek, Gül'ü aradı
Cumhurbaşkanı Gül, söz konusu görüşmelerin ardından, 3?4 Nisan tarihlerinde Strasbourg'da yapılacak NATO Zirvesi'ne katılacak. Zirvede, İran'ın durumunun da gündeme gelmesi bekleniyor. Cumhurbaşkanı, Strasbourg'da görüşeceği ABD'nin yeni başkanı Barack Obama'yı, birkaç gün sonrasında 'ikili ziyaret' için geleceği Ankara'da ağırlayacak.
Bu arada Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün 10?11 Mart tarihlerinde ECO Zirvesi için bulunacağı Tahran'da, katılımcı diğer ülke liderleriyle de ikili görüşmelerde bulunması bekleniyor. Tahran'daki toplantıya, ECO üyeleri Azerbaycan, Pakistan, Afganistan, Türkmenistan ve Tacikistan'ın da cumhurbaşkanı düzeyinde katılacağı açıklandı. Kazakistan'ın başbakan, Kırgızistan'ın ise başbakan yardımcısı düzeyinde katılması bekleniyor. Üye ülkelerden Özbekistan'ın katılım düzeyi ise henüz belli olmadı. ECO üyesi olmayan Irak ve Katar ise 'onur konuğu' olarak toplantıda bulunacak. Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani ve Katar Emiri El Tani de Tahran'da olacak. İKÖ Genel Sekreteri Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu da zirveye katılacak.
1985 yılında Türkiye, İran ve Pakistan tarafında kurulan ECO, 1992'de Afganistan, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan'ın katılımıyla 10 üyeli bölgesel ekonomik işbirliği örgütü haline geldi. Türkiye, kurucusu olduğu ECO'ya, bölgedeki istikrarın sağlanması ve refahın artırılması açısından büyük önem veriyor.
Öte yandan, Cumhurbaşkanı Gül, Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek ile bir telefon görüşmesi yaptı. Çankaya Köşkü'nden yapılan açıklamaya göre Mübarek, Gül'ü aradı. İki lider, Filistinliler arasında birliğin sağlanması başta olmak üzere bölgesel gelişmeleri değerlendirdi. Abdullah Gül, Mısır'ın bu yöndeki girişim ve gayretlerine Türkiye'nin destek vermeye hazır olduğunu aktardı.
