Jim Lobe*
Etkili bir beyin takımının yayınladığı yeni bir rapora göre, Amerika Birleşik Devletleri ve müttefikleri ?nükleer silaha ve ağırlıklı olarak Müslüman olan bir nüfusa sahip bulunan tek ülke- Pakistan?ı ekonomik, güvenlikle ilgili ve politik bir kriz sarmalına düşmekten korumak için acil olarak harekete geçmek zorundadır.
27 sayfalık rapor ?Pakistan?a Kapsamlı bir ABD Politikası Gerek? isimli rapor, yapılacak olan yeni yardım programında, 1 milyar $?ı merkezi hükümete karşı yürütülen tehditlerin savuşturulmasına yardım etmek için orduya ve polise tahsis edilmesi gereken en azından 4 ila 5 milyar Amerikan$?lık yardım çağrısında bulundu.
Çalışma grubu ?Basitçe söylemek gerekirse, zaman Pakistan?ın ekonomisini ve güvenliğini istikrara kavuşturmak için akıp gidiyor,? şeklinde uyardı. Gerekli yardımın sağlanmasındaki başarısızlığın ?devletin iflası? ile sonuçlanabileceğini ekleyerek ?Ne tehlikenin büyüklüğünü yeterince vurgulayabiliriz, ne de daha büyük bir eylem için şu anda duyulan ihtiyacı,? diye konuştu.
Senato Dış İlişkiler Komite Başkanı ABD Kongre binası Capitol Hill?de (geçen Çarşamba) yayınlanan raporla ilgili brifing verirken ?Eğer başaramazsak, gerçekten korkutucu bir manzarayla karşı karşıya geliriz: terörist barınakları, ekonomik erime ve radikalizmin bir sarmal gibi hareket etmesi, hepsi de 170 milyon nüfuslu ve nükleer silahlarla dolu bir cephanelik görünümündeki bir ulusta toplanabilir? diye konuştu.
Kerry ?Destek yüksek olmayabilir ve [bu] rapor vakitli olmayabilir,? dedi.
Cumhuriyetçi Parti eski senatörü Chuck Hagel?le birlikte çalışma grubu?nun onursal eşbaşkanlığını yürütmüş olan Kerry raporu, beş yıl boyunca Pakistan için, 7.5 milyar$lık askeri olmayan (sivil) yardımı onaylayan bir tasarının Kongre?den hızla geçmesini istemek için kullandı. Dış İlişkiler Komitesindeki en yüksek rütbeli Cumhuriyetçi Richard Lugar?la ortak sponsor olarak tasarı, geçen yıl Senato?ya benzer bir tasarı sunan Başkan Yardımcısı Joseph Biden?e ek olarak Başkan Barack Obama?nın güçlü desteğinden yararlanıyor.
Yeni rapor, eski kıdemli CIA Güney Asya analisti Bruce Riedel?in başkanlığını yaptığı ABD?nin gelecekteki Afganistan ve Pakistan politikaları üzerine çalışan yönetimin kapsamlı bir değerlendirme çalışmasına denk geldi.
60 gün içinde tamamlanması beklenen değerlendirme sonucu ortaya konan tavsiyeler, Obama?nın resmi olarak göreve başlamasından sadece üç gün sonra, iki huzursuz ülke için özel temsilci olarak çalışması için atadığı eski BM büyükelçisi Richard Holbrooke tarafından uygulanacak.
Holbrooke, yönetimin Güney Asya?daki durum hakkında ne kadar ciddi kaygılar taşıdığının altını çizerek bir hafta sonra bölgeye hareket etti.
Gerçekten yönetim, Pakistan?ın güçlü ordu şefi General Aşfak Kiyani de içlerinde olmak üzere, üst düzey Pakistan ve Afgan görevlileriyle her iki ülkenin değerlendirme konusunda bilgi sahibi olmaları için düzenlenen bir toplantıya evsahipliği yapıyor.
Toplantının aynı zamanda, iki ülke hükümetinin kendi ortak sınırlarının her iki yanında büyüyen Taliban ayaklanmasıyla mücadelede birlikte ve Washington?la çok daha yakın çalışmalar yapmasını teşvik etmesi amaçlanmış.
Toplantı, Obama?nın geçen hafta yaptığı ve NATO liderliğinde konuşlanmış mevcut 65.000 kişilik güce katılmaları için önümüzdeki aylarda Afganistan?a 17.000 ABD askeri daha yollayacağını ve Taliban?ın elde ettiği en son kazançların püskürtüleceğini umduklarını açıklamasının ardından gerçekleşti.
Fakat Holbrooke bizzat 'Afganistan?daki uluslar arası çabanın başarılı olmasının, Pakistan?ın kendi batısındaki kabile bölgelerini kontrol altına almasından başka çaresi yok? diyerek uyardı.
Holbrooke bu beyanatı verdiğinden beri, Taliban?a bağlı militanlar ve El-Kaide, Kuzey Batı Sınırındaki Eyaleti Swat Valley?nin kontrolünü sağlamlaştırmış gibi görünüyor, ki burada çoğu analistin kaygılandığı konu, Pakistan?ın ayaklanmaya karşı koyarken önemli bir gerileme yaşaması.
Sadece, bir yıl önce Washington ve NATO Afganistan?daki savaşı kaybediyor şeklinde bir uyarı yapan emekli general James Jones?un başkanlık ettiği benzer bir Atlantik Konseyi çalışma grubu olduğu için, Pakistan?daki durumla ilgili yeni rapor ve onun dengesini sağlamak için ihtiyaç duyulan ölçüler, burada hatırı sayılır derecede dikkat çekeceğe benziyor.
Jones şu anda Obama?nın ulusal güvenlik danışmanı olarak görev yapıyor.
Bununla birlikte yeni rapor, Pakistan?daki askeri durumdan daha çok, demokratik seçimlerle işbaşına gelen Başkan Asıf Ali Zerdari yönetimindeki hükümetin karşı karşıya kaldığı sivil zorluklar üzerine odaklanıyor.
Global mali krizin gerçekten ağır bir şekilde vurduğu İslamabad, Kerry Lugar tasarısı gereğince sağlanacak olandan çok daha fazla yardıma ihtiyaç duyuyor.
Üyeleri arasında Güney Asya İlişkileri?nden sorumlu iki eski devlet bakanı bulunan çalışma grubuna göre, tasarıyla önerilen yıllık 1.5 milyar $a ek olarak, Pakistan?a ?kritik bütçe açıklarını kapatmak için? yıllık 5 milyar $ gerekiyor.
Bu eski bakanlardan biri, önceki Başkan Bill Clinton yönetiminde görev yapan ve ABD?nin bir sonraki Hindistan büyükelçisi olarak atanacağı söylentileri dolaşan Karl Inderfurth.
IMF?nin geçen yıl uygun gördüğü borcun etkisi altında, üç yıl boyunca İslamabad 7.6 milyar $?a kadar yardım alabilir.
Eski başkan George W Bush yönetimi, sekiz yıllık dönemleri boyunca Pakistan?a 10 milyar$ın üzerinde destek sağladı, fakat bu rakamın hemen hemen hepsi askeri yardıma tahsis edildi ve bunun çoğu da, ayaklanmaya karşı koymaktan daha çok, Hindistan?la çıkacak bir savaşa uygun olan silah sistemleri ve ekipmanlarının satın alınmasında kullanıldı.
Rapora göre, askeri olmayan (sivil) yardım önerisine ek olarak, ABD Pakistan ordusunun ?ayaklanmalara karşı koymasında daha iyi donatılması için? ek bir 1 milyar$ sağlamalı ve 200 milyon$lık diğer bir yardımı ise 15.000 polis ve yarı askeri personel alımı, bunların eğitimi ve donanımı için ayırmalıdır.
Yine rapor başlıca amacın ?El-Kaide üslerinin ve Pakistan sınır bölgesindeki operasyonların elimine edilmesi? olması gerektiğini söylüyor.
Raporun açıklamalarına göre ?Şu andaki ekonomik zorluklarına rağmen ABD, yüz milyarlarca doları Irak?a ve geçmişte de Afganistan?a akıtmıştır. Bununla birlikte, desteklerin çok geniş ve uzun vadeli Amerikan çıkarları açısından önemli olan Pakistan için yardımda bir dereceye kadar cimri olmuştu.?
Rapor aynı zamanda Washington?a ?demokrasinin ve demokratik enstitülerin güçlenmesi için Pakistan?ın çabalarının kuvvetlendirilmesi? ve federal kaynakların daha eşit dağılımını garantileyecek yöntemlerle nüfus sayımını güncellemesi için harcadığı çabaları desteklemesi çağrısında bulundu.
Rapor aynı zamanda, ABD?nin Pakistan politikalarının çok daha geniş bir bölgesel bağlamda düşünülmesi gerektiğini vurguladı ve Holbrooke?a bölgesel bir konferans düzenlemesi için çağrıda bulundu.
Böyle bir konferans Hindistan, Türkiye, Çin, Rusya, İran, Suudi Arabistan ve diğer körfez ülkelerini ve Avrupa Birliği?ni ?istikrar ve barış nasıl elde edilebilir; terör nasıl frenlenebilir ve bölgedeki devletler nasıl daha etkin bir şekilde birbirleriyle işbirliği yapabilir? konusunu tartışmaları için bir araya getirecektir.
Rapor durumu, ?o kadar kritik ki, ?yıllar değil, aylar içinde? gerekli adımlar atılmalı? diye tanımlıyor.
*Jim Lobe özellikle neo-muhafazakârların Bush yönetimi üzerine etkisini konu alan dış siyaset üzerine haber yapmakla ünlüdür. Uluslararası haber ajansı Inter Pres Service (IPS)?in Washington Büro Şefi olan Lobe aynı zamanda In Focus, Alternet, Tompaine.com için Dış Politika konularında yazmaktadır ve ABD?nin Irak?ı işgali için motivasyonlarıyla ilgili BBC ve ABC televizyon belgesellerinde yer almıştır.
Bu makale Zeynep Yıldız tarafından timeturk.com için tercüme edilmiştir.
