Kadim şehirler İstanbul'da buluştu

Haber Merkezi / TİMETURK

İSMEK, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti projesi çerçevesinde 31 Ocak - 1 Şubat 2009 tarihleri arasında Taksim Elite World Hotel?de, Türk akademisyenler ile 19 kadim şehirden temsilcilerin katıldığı ?Kadim Şehirlerde Geleneksel El Sanatları ve Yerel Yönetimlerin Katkıları? konulu ?Uluslararası Geleneksel El Sanatları Sempozyum ve Sergisi?ni düzenledi.

Kadim şehirlerin geleneksel el sanatları alanındaki mevcut durumunu ortaya koymak ve yerel yönetimlerin kültür varlıklarını koruyup geliştirerek dünyayı daha güzel bir hale getirebileceklerine dikkat çekmek amacıyla düzenlenen ?Kadim Şehirlerde Geleneksel El Sanatları ve Yerel Yönetimlerin Katkıları? konulu sempozyuma, İstanbul?un yanı sıra Saint Petersburg (Rusya), Şam (Suriye), Isfahan (İran), Kalküta (Hindistan), Jakarta (Endonezya), Şanghay (Çin), Saraybosna, (Bosna Hersek), Üsküp (Makedonya), Xian (Çin), Lizbon (Portekiz), Rabat (Fas), Varşova (Polonya), Tiflis (Gürcistan), Budapeşte (Macaristan), Halep (Suriye), Kiev (Ukrayna) ve Venedik (İtalya) olmak üzere 19 kadim şehrin temsilcileri katıldı.

Tarihi İpek ve Baharat Yolu üzerindeki kadim şehirlerdeki geleneksel el sanatlarının mevcut durumu ve bu sanatların gelecek nesillere aktarılması noktasında yürütülen çalışmaların konuşulduğu sempozyum katılımcı şehirlerden ve izleyicilerden tam not aldı.

SERGİDEN FOTOĞRAFLAR İÇİN TIKLAYIN

Katılımcı şehirler ilk defa geçekleştirilen organizasyonun çok başarılı olduğunu ve mutlaka devam etmesi gerektiğini vurguladılar.

Her katılımcının kendi kültürlerini yansıtan geleneksel el sanatları hakkında bilgi verme ve bu sanatların çağa ayak uydurarak ekonomiye katılmaları noktasında yerel yönetimlerce yürütülen çalışmaları aktarma imkanı bulduğu sempozyum, 5 ayrı oturumda gerçekleştirildi.

İSMEK'İN EL SANATLARI EĞİTİMLERİ

İBB Eğitim Müdürü Mehmet Doğan; İSMEK?i ve İSMEK?in el sanatları eğitimlerini detaylı olarak anlatan bir tebliğ sundu. Konuşmasında sanatın önemine vurgu yapan İBB Eğitim Müdürü Mehmet Doğan İstanbul Büyükşehir Belediyesi?nin sempozyuma bakışını ?bizler çok zengin bir el sanatları çeşitliliğine, doğal olarak da kültür birikimine sahibiz. Hoşgörü ve diyalog ekseni içerisinde sürdüreceğimiz etkinliklerle bu birikimlerimizi insanlık adına kazanımlara çevirebiliriz, çevirmeye hazırız? sözleriyle ifade etti.

İLK OTURUM: GELENEKSEL EL SANATLARININ ORTAYA ÇIKIŞ SÜRECİ

Sanatseverlerce ilgiyle takip edilen sempozyumun ilk oturumunda Prof. Dr. Saadetin Ökten, Prof. Dr. Mehmet Genç, Dr. Ertuğrul Ökten ve Prof. Dr. Selçuk Mülayim söz aldı. Akademisyenler tarafından Türk el sanatlarının ortaya çıkış süreci ile günümüzdeki mevcut durumun kapsamlı olarak aktarılması ve İpek Yolunun tarihi / kültürel / sanatsal önemine değinilmesinin ardından ikinci oturuma geçildi.

İKİNCİ OTURUM: GELENEKSEL EL SANATLARINI EKONOMİYE KAZANDIRMA ÇALIŞMALARI

İkinci oturum, zengin ve köklü kültürünün dünya tarihine yansımalarının portresini çizen Çin?in Xian şehrinden Mr. Han JING?in sunumuyla başladı. Ardından Endonezya?nın Jakarta şehrinden Muhammed Yusuf Bachrudin söz aldı. Bachrudin, yerel yönetimlerinin geleneksel el sanatlarının korunması ve ekonomiye dahil edilebilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı ile koordineli faaliyetler yürüttüklerini belirtti. Suriye?nin Halep şehrinden M. Ammar Ghazal, yerel yönetimlerince geliştirilen Halep Tekstil Evleri Projesi ile özellikle kadınlara iş imkanı sağladıklarını ve geleneksel el sanatlarını yansıtan ürünlerin ekonomiye kazandırıldığını anlattı. Portekiz?in Lizbon şehrinden Carlos Catalao Alves ise en önemli geleneksel sanatlarının şehir sokaklarında kaldırım taşlarında olduğunu belirterek, sanatın her an yaşamla iç içe olduğunu vurguladı. Alves, kaldırım taşlarındaki simetride gizli olan sanatın anlaşılabilmesi için akademik alanda çalışmalar yürüttüklerini aktardı.

ÜÇÜNCÜ OTURUM: GELENEKSEL EL SANATLARINI CANLANDIRMA PROJELERİ

Üçüncü oturumun ilk konuşmacısı Çin?in Şanghay şehrinden Prof. Gao Chumming, en önemli geleneksel el sanatları olan ipek dokumacılığından söz etti. Chumming, kazılar sayesinde günümüzde tekrarı imkansız birçok geleneksel el sanatı ürünlerinin gün yüzüne çıkartılarak müzelerde sergilendiğini anlattı. Suriye?nin Şam şehrinden Tarık Al Nahhas, birçok uygarlığın kesişim noktası olan Şam?da geleneksel hayatın canlandırılması için birçok projenin hayata geçirildiğini söyledi. İran?ın İsfahan şehrinden Habibollah Tahvil Pour Fard, şehirlerinde tarih boyunca yüzü aşkın el sanatının ustalıkla uygulandığını belirtti. Tüm dünyada geleneksel el sanatlarının beşiği olan kadim şehir temsilcilerinin bir araya gelip bir komite oluşturarak bu sanatların kaybolmaması için çalışma yapmaları önerisinde bulunan Fard, sunumunu geleneksel el sanatlarını içeren kısa bir filmle zenginleştirdi. Bu oturum, Moldova?nın Kişinev şehrinden Maria Cristea?nın, üzerlerine işlenen nakışlarla farklı anlamlar ifade eden ulusal Moldova kostümlerini anlattığı konuşmasıyla son buldu.

İPEK YOLU FOTOĞRAFLARI

Sempozyumda fotoğraf sanatçısı Reyhani Akan?ınn İpek Yolu fotoğrafları sunumu yapıldı. Reyhani?nin fotoğraf çalışması katılımcıların büyük beğenisini kazandı. İlk gün, katılımcılar için düzenlenen sema gösterisi ile son buldu.

DÖRDÜNCÜ OTURUM: İPEK YOLU BOYUNCA TAŞINAN KÜLTÜRLER

Sempozyumun ikinci gününde 4. oturum başkanı Doç. Dr. Zeynep Tarım idi. Sempozyumun dördüncü oturumu Rusya?nın Saint Petersburg şehrinden Vladimir Dmitriev?in, İpek Yolu boyunca taşınan kültürlerin etkisini gözler önüne serdiği Etnoğrafya Müzesi ile ilgili sunumu ile başladı. Dördüncü oturumun ikinci konuşmacısı Ukrayna?nın Kiev şehrinden Igor Poshyvaılo oldu. Poshyvailo, yerel geleneklerin kültürel kimlik oluşumundaki etkilerine değinerek, geleneklerle modernizasyon arasında bir denge olması gerektiğini söyledi. Polonya?nın Varşova şehrinden Arthur Zbiegnei?nin şehrin tarihine ve geleneksel el sanatlarına ilişkin sunumunun ardından Gürcistan?ın Tiflis şehrinden Shota Maglakelidze söz aldı. Maglakelidze, Tiflis?te Asya ile Avrupa kültürlerinin birleşimini yansıtan bir geleneğin hakim olduğunu belirterek özelikle mücevherat, tahta oymacılığı, dokuma ve ev eşyaları üretiminde ilerleme kaydettiklerini belirtti.

BEŞİNCİ OTURUM: GELENEKSEL EL SANATLARININ KORUNUP YAŞATILMASI

Beşinci ve son oturum başkanlığını Prof. Dr. İlhan Özkeçeci yaptı. Beşinci oturum Macaristan?dan Levente Kardos?un sunumuyla başladı. Kardos, ağırlıklı olarak geleneksel el sanatlarının korunması ve yaşatılması amacıyla kurulan Macaristan Halk Sanatları Birliği?nden söz etti. Noel Fuarı ve Budapeşte Halk Sanatları Festivalleri?nin de geleneksel el sanatları açısından önemli faaliyetler arasında olduğunu belirten Kardos, 2010 Avrupa Kültür Başkenti sürecinde İstanbul?u desteklediklerini de dile getirdi. Bosna-Hersek?in Saraybosna şehrinden Sahrudin Sarajcic, el sanatlarını korumayı başaran şehirlerde el sanatları organizasyonlarının ticari yasalarla belirlendiğini kaydetti. Makedonya?nın Üsküp şehrinden Nada Peseva, geleneksel el sanatlarının kültürel ekonomiye ivme kazandıracak şekilde modernize hale getirilerek yeni pazarlara ulaştırıldığını belirtti. Peseva, tarihi öneme sahip eski Üsküp Çarşısı?nı yeniden canlandırmak için çalışmalar yürütüldüğünü de sözlerine ekledi. Sempozyumun son konuşmacısı İtalya?nın Venedik şehrinden Giuseppe Bortolussi oldu. Bortolussi, sanat ile kültürün iç içe geçmiş kavramlar olduğunu belirterek, kendi kültürlerinin bir parçası olan cam sanatının geliştirilmesi amacıyla yürüttükleri çalışmalardan bahsetti.

İki gün süresince devam eden sempozyum, Prof. Dr. Saadettin Ökten?in yaptığı değerlendirme konuşmasıyla son buldu. Ökten, ?İpek Yolu?nun büyük bir insanlık tarihini ortaya koyduğu, birçok toplumların katıldığı çok büyük bir vaka olduğu anlaşılmıştır. Modern çağlarda yaşamıyor gibi gözükse de hayatımızı yerellikten evrenselliğe götüren büyük bir güzelliktir. Bizler, eski dünyanın hikmet, bilgi ve görgü sahibi toplumlarıyız. Dolayısıyla bu eski dünyanın bilgi birikimi ihmal edilmemelidir. İpek Yolu, bizi yerellikten kurtararak evrenselliğe taşımıştır. Tüm konuşmacılar, bahsi geçen kadim şehirlerdeki eski çarşılardan ve bu çarşılardaki özel dükkanlarda özel insanlarca satılan özel eşyalardan bahsetti. İpek Yolu bir semboldür ama eski dünya kesinlikle yerel değildir. Bir büyük evrenselliğin katkılarını gösterir? diye konuştu.