Hilmi Güler: 'Halkımızı üşütmeyeceğiz'

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Rusya ve Ukrayna arasındaki sorunu iki ülkenin kendi aralarında çözmelerini istediklerini belirterek, 'Bizlere taşırmamalılar. Bizim direkt mesajımız bu. Sorunun değil, çözümün parçası olmak lazım; bunları çok net bir şekilde hem Ukrayna'ya hem Rusya'ya ifade ettik' dedi.

Güler, şu anda Türkiye'de doğalgaz arz sıkıntısı yaşanmadığını da belirterek, 'Şu anda yönetiyoruz, yani sorun yok. Ama gayet tabii ki bunun çok uzun bir süre de sürmemesi lazım' diye konuştu.

Rusya'dan Batı yoluyla Türkiye'ye gelen doğalgazın dün gece kesilmesinin ardından Enerji Bakanlığı adeta teyakkuza geçti.

Bakan Güler, önce BOTAŞ Genel Müdürü Saltuk Düzyol'un da aralarında bulunduğu enerji bürokratları ile bir toplantı yaptı.

Daha sonra Ukrayna'nın Ankara Büyükelçisi Sergei Korsunsky ile biraya gelen Güler, görüşmenin ardından gazetecilere açıklamalarda bulundu. Güler, dünden itibaren Ukrayna üzerinden gelen doğalgaz miktarında azalmalar olduğunu, bu saban saat 04.00 itibariyle de
miktarın sıfıra indiğini söyledi.

Güler, 'Bu tamamen bizim dışımızda, Ukrayna ile Rusya arasındaki transit geçiş ücreti ve diğer kendi aralarındaki ticari bir takım konulardan oluşan bir durum olarak görünmekte. Ancak bundan Türkiye ile birlikte Yunanistan, Bulgaristan, Moldova, Macaristan ve diğer Avrupa ülkeleri de haliyle etkileniyor. Bu tip projeler sadece kaynak ülkeler ve tüketici ülkeleri değil, geçiş ülkelerini de ilgilendiriyor. Bu bakımdan bunu çözmek için görüşmelerimiz devam ediyor. Bir yandan diplomatik görüşmeleri, büyükelçiler ve bakanlar seviyesinde sürdürüyoruz. Diğer taraftan da kendi tedbirlerimizi programlı olarak devreye alıyoruz' dedi.

Silivri yeraltı deposu ve İzmir-Aliağa'daki Egegaz LNG Terminali'nin çalıştığını belirten Güler, 'Bu noktada gayet tabii ki bu olay bizi etkileyecek. Ancak bu etkiyi en aza indirecek şekilde, gayet tecrübeli ekiplerimizle bu işi yönetiyoruz. Görüşmelerimizde de bu sorunun iki ülke arasında çözülmesini bir an evvel arzuluyoruz. Bununla ilgili büyükelçilerle görüşmeler yaptık, bakanlarla görüşmeleri yapıyoruz. Ayrıca bu sorunun bir parçası olmak da istemiyoruz. Yani neticede bu iki ülke arasındaki mesele diğer ülkeleri de ilgilendirdiği için onlar da bu çözüme bizlerle beraber katkı koymak istiyorlar. Bu çalışmaları da birlikte sürdürüyoruz' şeklinde konuştu.

Aldıkları önlemleri de açıklayan Güler, ilk olarak LNG terminalinin tam kapasite çalışacağını, daha önce kapasitesi artırılan Silivri Yeraltı Deposu'nun çalıştığını söyledi.

Termik santrallerin ikincil yakıtlara geçmesi ile ilgili direktif verdiğini de bildiren Güler, hidrolik santrallerin kapasitesinin de artırılarak üretimin yükseleceğini açıkladı. Güler, 'Burada size ana mesajımız, inşallah öncelikli olarak halkımızı üşütmeyeceğiz. Bunu özellikle söyleyeyim. Bu noktada ne yaptığını bilen bir ekiple çalışıyoruz. Bu sorunun en kısa zamanda çözülmesi için hem gayret ediyoruz; sabah Sayın Başbakanımıza durumu arz ettim. O da, kendi seviyesinde muhataplarıyla gerekirse görüşecekler. Ama şu anda bu görüşmeleri kendimiz sürdürüyoruz. İnşallah bu sorunu en kısa zamanda kendimiz çözeriz. Bununla ilgili diğer ülkelerin bakanları da devredeler. Bunun bir an evvel çözülmesi en büyük arzumuz' dedi.

Türkiye'nin mevcut kaynakları ile kaç gün ihtiyacını karşılayabileceğinin sorulması üzerine Güler, 'Şu anda yönetiyoruz, yani sorun yok. Ama gayet tabii ki bunun çok uzun bir süre de sürmemesi lazım. Zaten gerek AB, gerekse ilgili geçiş ülkelerinin ve müşteri ülkelerin bakanları çalışıyorlar. Bunu için bir sorun olacağını düşünmüyorum' dedi.

Bu arada Gazprom'dan da bilgiler geldiğini belirten Güler, 'Onlar da bu işin çözümünü arzu ediyor. Mavi Akım'dan gelen miktarı 8 milyar metreküp daha artırdılar. İran'dan gelen bilgi, onların da miktarı artıracakları yönünde. Zaten biz LNG terminallerimizi kullanıyoruz, bunun miktarlarını artırdık. Bu ay 6 gemi birden gelecek. Onların bağlantıları yapıldı. Gerekirse daha da artırırız. Yani bunu derken işin hem ciddiyetini hem de aldığımız önlemleri ifade ediyorum. Gayet tabii ki bizim görevimiz de bunları çözmek. Bunun için de gerek santrallerimiz gerek doğalgaz tesislerimiz tam kapasite ve verimle çalışıyorlar' ifadelerini kullandı. Bakan Güler, İran'ın günlük 15 milyon metreküp doğalgazı ne kadar artıracağını bildirdiğinin sorulması üzerine, artırılacak miktarın belirtilmediğini, ancak 15 milyon metreküp gazın yettiğini söyledi. İran'dan normal koşullarda günlük 28 milyon metreküp gaz alınması gerektiğini de hatırlatan Bakan Güler, 'Bu kadarı yetiyor. Kendi dengemizde daha fazlasını talep etmedik,
gerekirse alacağız' diye konuştu.

'Sorunu bize taşırmasınlar'

Türkiye'nin Rusya ve Ukrayna arasında 'arabuluculuk' yapıp yapmayacağının sorulması üzerine Güler, şunları kaydetti:

'Arabuluculuğa gerek yok ama gerekirse tabii ki yaparız. Bizim amacımız iki ülkenin sorunu kendi aralarında çözmeleri, bizlere taşırmamalı. Bizim direkt mesajımız bu. Kendi aralarında çözsünler; bu noktada bizim üzerimize de bir görev düşerse gayet tabii ki sorumlu bir ülke olarak, bölgenin önemli bir enerji aktörü olarak bu dengeye girmeyi gerekirse arzu ederiz. Ama bize gerek kalmadan bunu çözmeleri lazım. Bu iş ticari bir ilişkidir.'

Türkiye'den Yunanistan'a gaz ihracının sürüp sürmediğinin sorulması üzerine ise Güler, 'Biraz önce Yunanlı bakan arkadaşımızla görüştüm. Onlar da bundan etkilenmiş vaziyette. O da yoğun bir diplomasi içinde, görüşmeler sürdürüyor. Bizden giden gazda henüz bir değişiklik yapmadık. O da tabii ki böyle birşeyi istemiyor. Dengelerimiz içinde önceliğimiz halkımızı üşütmemek, bundan etkilendirmemek. Bununla ilgili de gerekli tedbirleri alıyoruz' dedi.

Bir gazetecinin Rusya ve Ukrayna'nın birbirini suçladığı ve asıl sorumlunun kim olduğunu sorması üzerine ise Güler, 'Burada önemli olan sorumlu aramak değil, gazın temini. Sorumlu aramayı onlara bırakalım. Biz çözümün peşindeyiz ve görevimizi yapıyoruz. Bizim de görevimiz bu sorunu çözmek. Sorunun değil, çözümün parçası olmak lazım; bunları çok net bir şekilde hem Ukrayna'ya hem Rusya'ya ifade ettik. Müşteri olarak da bir an önce çözüm bulunmasını, gazın parasını ödeyen taraf olarak istiyoruz' dedi.

'Çözüm Nabucco'

Depolardan ne kadar gaz kullanıldığının sorulması üzerine Güler, depoların henüz tam kapasite kullanılmadığını, gerektiğinde kullanılacağını söyledi. Güler, Silivri'den günlük 15 milyon metreküp, Egegaz'dan da 18 milyon metreküp gaz alındığını ve bunların zaman zaman 1-2 milyon metreküp arttırıldığını anlattı.

Bakan Güler ayrıca, TPAO'nun kullanmadığı bir miktar doğalgaz bulunduğunu ve bunu da devreye sokacaklarını belirtti.

Güler, şu anda krizden etkilenen bir bölge olmadığını da belirterek, A, B ve C planlarının bulunduğunu kaydetti. Türkiye'nin günlük 130 milyon metreküp gaz tüketimi olduğunu belirten Güler, bunun barajların durumuna göre değişeceğini vurguladı. Rusya'ya nasıl bir yaptırım uygulanabileceğinin sorulması üzerine Güler, 'Avrupa'nın üçüncü kaynağı bu. Biz bunun için Nabucco'yu 4. arter olarak devreye almak istiyoruz. AB heyeti de şu anda Rusya'da görüşüyor. Bizim kendi ihtiyaçlarımız önemli. Bununla ilgili
gerekli düzenlemeleri yapmış bulunuyoruz.

BOTAŞ'ın kesintili müşterilerinin doğalgazının kesilip kesilmeyeceği sorusu üzerine Güler, onuda gerekirse ifade edeceğiz. Ama şu anda böyle birşey yok' dedi. Türkiye'nin toplam gaz stokunun ne kadar olduğunun sorulması üzerine ise Güler, 'Yeteri kadar' yanıtını verdi.