Teklifte, ?Kendisini vicdani ret'çi olarak tanımlayan, ahlaki, vicdani, siyasi, dini ya da benzer gerekçelerle askerlik yapmak istemeyenlerin askerlik hizmetine tabi tutulamayacakları? hükmü öngörüldü.
DTP Diyarbakır Milletvekili Akın Birdal dünyanın pek çok ülkesinde vicdani reddin tanındığını belirterek rakamlara göre 1 milyon gencin çeşitli gerekçelerle askerlikten uzak olduğunu ve bunlara vicdani ret hakkının tanınması gerektiğini söyledi.
DTP Diyarbakır Milletvekili Akın Birdal Meclis'te düzenlediği basın toplantısında, Meclis Başkanlığı'na sunulan ?Vicdani ret?le ilgili kanun teklifi hakkında bilgi verdi. Bugün uluslar arası toplumun en temel meselesinin tüm dünyada barışı sürekli kılabilmek olduğunu söyleyen Birdal, ?Süreç içerisinde bu gerçekliğin bilincine varılması insanlarda vicdani sorgulamalara yol açmış, dolayısıyla ölme ve öldürmeyi kendi benlik duygusuna aykırı bulan kişileri, savaşı ve savaş hazırlıklarını, yani zorunlu askerlik hizmetini reddetmeye yöneltmiştir. Bunun adı ulusal ve uluslar arası hukuksal ve siyasal metinlerde vicdani ret hakkıdır? dedi.
Dünyanın pek çok ülkesinde vicdani reddin tanındığını, Türkiye'nin ise 47 üyeli Avrupa Konseyi içerisinde vicdani ret hakkını tanımayan iki ülkeden birisi olduğunu söyleyen Birdal, Avrupa Birliği ülkelerinin hepsinde de vicdani reddin bir hak olarak tanındığını kaydetti.
Türkiye'nin gerek Avrupa Konseyi'ne üye ve gerekse Sözleşmeye taraf olması nedeniyle ve aynı zamanda Anayasa'nın 90'ncu maddesi uyarınca, Konsey kararlarına uymakla yükümlü olduğunu ifade eden Birdal, ?Oysa ülkemiz bırakın Konsey kararlarını uygulamayı, aksine uygulamaları sürdürmektedir? dedi. Vicdani retçi olduğunu açıklayan Halil Savda'nın Haziran 2008 tarihinde hapis cezası aldığını, yine Mehmet Bal'ın bu hakkını kullanmak isteyişinin işkence ile karşılandığını, sanatçı Bülent Ersoy'un halkı askerlikten soğuttuğu gerekçesiyle hakkında soruşturma açıldığını hatırlatan Birdal bu örneklerin daha da çoğaltılabileceğini söyledi.
-'1 MİLYON KAÇAK VAR'-
Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül'e vicdani ret'le ilgili çalışmaları sorduğunu ve ?çalışmalar sürüyor? yanıtını aldığını ifade eden Birdal, şu bilgileri verdi:
?Nasıl bir çalışma yürütülüyor ki kimsenin bilgisi ve haberi yok. Nasıl bir çalışma ki davalar ve cezalar sürüyor. Şu anda Bakan'ın verdiği yanıta göre askerlik çağındaki yükümlü sayısı 14 milyon 306 bin 525. Askerlik çağında bulunanlardan çeşitli nedenlerle askerliğini ertelemiş olanlar ile yoklama kaçağı ve bakaya olarak arananların çağ içerisindeki yükümlü sayısına oranı yüzde 7. 27 Mayıs 2008 tarihi itibariyle 1 milyon yurttaşımızın çeşitli gerekçelerle askerlikten uzak olduğu anlaşılıyor.?
TEKLİF NE GETİRİYOR?-
DTP milletvekillerinin imzası ile Meclis Başkanlığı'na sunulan kanun teklifi ise 1111 Sayılı Askerlik Kanunu, Askeri Ceza Kanunu ve Türk Ceza Kanunu'nda değişiklik öngörüyor. Teklif Askerlik Kanunu'nun 1. maddesine şu ibarelerin eklenmesini öngörüyor:
?Askerlik çağına gelmiş olup, ancak kendisini vicdani ret'çi olarak tanımlayan, ahlaki, vicdani, siyasi, dini ya da benzer gerekçelerle askerlik yapmak istemeyenler, bu durumlarını bağlı oldukları Askerlik Şubesine bildirmeleri ve açıklamaları halinde askere alma işlemine ve askerlik hizmetine tabi tutulamazlar ve bu tutumlarından dolayı haklarında soruşturma açılamaz, ceza verilemez, ekonomik, toplumsal, kültürel, medeni ya da politik hakları açısından herhangi bir ayrımcılığa maruz bırakılamazlar.
Vicdani ret hakkından muvazzaflık hizmetini sürdürmekte olan er, erbaş ve yedek subaylar ile yedekler de yararlanır. Savaş ve benzeri hiçbir olağanüstü hal gerekçesi ile bu hakkın kullanımı sınırlandırılamaz. Vicdani retçi olduğunu açıklayanlara tabi oldukları askerlik süresi kadar sürede yaşları, öğrenim durumları, mesleki beceri ve yetenekleri dikkate alınarak ikamet ettikleri şehirlerde, hizmet koşulları bakımından herhangi bir ayrımcılığa uğramadan ve cezalandırıcı nitelikte olmayan kamu hizmeti gördürülür.?
Teklifte, kamu hizmeti dahil hiçbir şekilde zorunlu hizmet yapmak istemeyenlerin durumunun üniversiteler, sivil toplum örgütlerince oluşturulacak bağımsız kurullarca karara bağlanacağı da belirtiliyor.
Teklif, Askeri Ceza Kanunu ve TCK'da vicdani retle ilgili ceza hükümlerinin yasadan çıkarılması öngörülürken, vicdani retle ilgili açılan davaların da ilgili kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle bütün sonuçlarıyla ortadan kalkması hükme bağlanıyor.
