Haber Merkezi / TIMETURK
Vatikan?da uzun süredir beklenen 4 Kasım 2008?deki toplantı bugün yapılacak. Yaklaşık 50 dini liderin katılacağı toplantıdan bir gün önce, Müslüman alimler dünyanın en büyük iki dini arasındaki gerilimleri azaltacak ortak kriz yönetimi planı önereceğini açıkladı.
Georgetown Üniversitesi?nde Türkiye kökenli İslam Araştırmaları Profesörü İbrahim Kalın, Reuters?e yaptığı açıklamada, ?Eğer yeni bir karikatür krizi olduğunda, ortak tepki mekanizması oluşturmalıyız, böylece bir araya gelerek ortak açıklama yapabiliriz? dedi.
PAPA ÖZÜR DİLEMEDİ
Müslüman-Hıristiyan ilişkileri, 2005?te Danimarka?daki bir gazetenin Hz. Peygamber?i küçük düşürücü karikatürler yayınlaması üzerine gerilmişti. Bir yıl sonra, dinler arası diyalog, Papa Benedict XVI?nın Hz. Muhammed?in bazı öğretilerini ?şeytani ve insanlık dışı? bulan ortaçağ metinlerine gönderme yapmasıyla büyük bir darbe almıştı. Papa, Müslümanların tepkisiyle karşılanan konuşmasıyla ilgili pişmanlığını müteakip defalar dile getirse de Müslümanların beklediği açık özrü dilemedi.
Bugün yapılacak toplantıda yaklaşık 50 Müslüman ve Vatikan lideri, dinler arası diyalogu görüşecek. Kapalı kapılar ardında delegeler, teoloji, insanın şerefi ve karşılıklı saygı gibi konuları tartışacak.
Papa Benedict, katılımcılara 6 Kasım 2008 Perşembe günü bir konuşma yapacak. Toplantı, Vatikan ve Müslüman liderlerin Mart?ta aradaki uçurumu kapatmak için Katolik-Müslüman forumu oluşturma üzerinde anlaşmasından sonra ilk olma özelliği taşıyor. 138 Müslüman alim ve entelektüelin Hıristiyan ruhani liderlerine iki İbrahimi din arasında diyalog çağrısı yapan mektup yayınlamışlardı.
Bosna müftüsü başkanlık edecek
Alimler, Musul?da Iraklı Hıristiyanlara son zamanlarda uygulana türden din kisveli zulümleri tartışacak. Iraklı Müslüman alimler Hıristiyanlar ve Musul?daki kiliselere yapılan saldırılara karşı çıkan açıklamalarda bulunmuşlardı. Irak Kızıl Haç?ı ve diğer gruplar mülteci konumuna düşen Hıristiyanlar için yardım çalışmaları düzenliyorlar.
Prof. Kalın, Hollanda?da aşırı sağcı bir milletvekilinin İslam-karşıtı filmine karşı kiliseler ve camiler arasında ortak bir karşılık verilmesine aracılık etti. Kalın, ?Bu sahip olmamız gereken işbirliği türünün ilk meyvesi? diye konuştu.
Geert Wilders adındaki aşırı sağcı, Mart ayında ?Fitne? adında bir filmi internette yayınladı. 15 dakikalık belgeselde Kur?anı Kerim?in şiddeti beslediği yalanlarına yer verilmiş ve ayrıca ayetlerle terörist saldırılar arasında bağlar kuruluyordu. Hollandalı Müslüman liderler Wilder?in hakaretleri karşısında provoke olma çağrısı yapmışlardı.
Bugünkü toplantıya katılacak 24 İslam alimine Bosna Müftüsü Mustafa Ceric başkanlık edecek. Öte yandan 24 kişilik Vatikan heyetinin başkanı Kardinal Jean-Louis Tauran olacak. Tauran, Fransız Katolik gazetesi La Croix?e verdiği demeçte din özgürlüğünün toplantıda ele alınacağını ancak bunun dinler arası diyalog için şart olmadığını söyledi. Tauron, eğer Müslümanlar Avrupa?da cami açmak istiyorlarsa, aynı şekilde Hıristiyanların da Suudi Arabistan gibi Müslüman ülkelerde kilise kurmasına izin verilmesi gerektiğini de bildirdi. Geçtiğimiz sene kendi dinler arası diyalogunu başlatan Suudi Arabistan, diğer dinlerin topraklarında faaliyet göstermesine izin vermiyor.
KATOLİKLER ARASINDA FARKLI YAKLAŞIMLAR
Dünyada 2 milyar olarak tahmin edilen Hıristiyanların yaklaşık yarısı Katolik. Buna karşılık Müslümanların sayısı ise 1,3 milyar.
Vatikan'da bugün başlayan ve üç gün sürecek olan Katolik-Müslüman Forumu'nda Katolikleri temsil edecek heyet üyeleri, toplantı konusunda farklı yaklaşımlarıyla dikkati çektiler.
Katolik heyete başkanlık edecek Papalık Dinlerarası Diyalog Kurulu (PDDK) Başkanı Kardinal Jean-Louis Tauran, forumdan önce Vatikan Radyosu'na ve Kilise'nin Fransa'daki yayın organlarından La Croix gazetesine yaptığı açıklamada, 'Diyaloğa mahkumuz. Önemli olan, zorluklara ve zaman zaman yaşanan krizlere rağmen birbirimizle konuşabilmektir' dedi.
Kardinal Tauran, 'Batı toplumlarındaki liderlerin bazı politik kararları karşısında Müslümanlar, (Hristiyanlar bize saldırıyor; Hristiyanlar bizi provoke ediyor) diyebiliyorlar. Bu da ilişkilerde gerilime yol açıyor' diye konuştu.
Tauran, Roma Katolik Kilisesi'nin Papa II. Jean Paul döneminde olduğu gibi Papa 16. Benediktus döneminde de İslam dünyasıyla ilişkilere önem verdiğine değinerek, 'Diyalog girişimlerimizin, Tanrı adına öldürmekten ve kin beslemeden uzak durmaya, her insanı sevmeye ve saygı duymaya katkı sağlamasını umut ediyoruz' dedi.
Hristiyanlar olarak İslam'la '1400 yılı aşkın bir süredir diyalog halinde' olduklarını ileri süren Kardinal Tauran, bugün başlayan Katolik-Müslüman Forumu'nun ilişkilerde 'önemli bir aşama' olabileceğini de belirterek, 'Her ne olursa olsun, insan hakları ihlallerini ifşa etmekten korkulmamalı. Güç değil, hakikat baskın çıkmalıdır. Hukukun gücü, kaba kuvvetin gücüne galebe çalmalı' diye konuştu.
PDDK Sekreteri Başpiskopos Pier Luigi Celata ise Vatikan radyosunun Müslümanlarla ilişkilerin neden hep gerilimli olduğuna ilişkin sorusunu şu sözlerle yanıtladı:
'Bu gerilimin kökenlerini araştırmak ilginç olabilir. Gerilim dini nedenlerden mi kaynaklanıyor? Yoksa toplumsal, ekonomik, ideolojik, siyasi diye nitelenebilecek farklı nedenlerden mi? Buna bakmak lazım.'
PROF. SEMİR HALİL'DEN REGENSBURG KONUŞMASINA ÖVGÜ
Papa'nın İslam danışmanlarından ve forum toplantısına katılacak Katolik heyette yer alan Mısır kökenli Cizvit papaz Prof. Semir Halil ise Papa 16. Benediktus'un 12 Eylül 2008'de Regensburg'da yaptığı konuşmayı öven beyanatlarıyla dikkati çekti.
Prof. Halil, Vatikan'daki toplantıdan önce Katolik haber ajanslarından Asia News'e verdiği demeçte, 'Her şeyi, Papa 16. Benediktus'un Regensburg'da akla kucak açan dinin şiddeti dışladığını belirttiği konuşmaya borçluyuz. Önümüzdeki en önemli konu, din özgürlüğüdür: Dinini anlatma ve yayma hakkı, her cemaate tanınmalıdır' dedi.
Halil, Papa 16. Benediktus'un İslam'ı aklı dışlayan bir kılıç dini gibi tasvir ettiği Regensburg konuşmasına Müslümanlardan yükselen tepkilerin haksız olduğunu, tepkilerin çoğunun, konuşmayı tam anlamamaktan, konuşmanın ajanslar ve basın tarafından çarpıtılmasından kaynaklandığını iddia etti.
Katolik-Müslüman Forumu'nda insanlık onuru teması çerçevesinde din değiştirme özgürlüğünün de ele alınmasını umduğunu belirten Prof. Halil, 'Müslümanlar ile Katolikler arasındaki bu buluşma, sadece gerçekleşebilmiş olması bakımından bile önemli bir gelişme. Diyalog, umursamazlıktan ve karşılıklı sessizlikten daha iyidir' diye konuştu.
L'OSSERVATORE ROMANO'DAN TEMKİNLİ İYİMSERLİK
Katolik katılımcıların Katolik-Müslüman Forumu konusundaki tavırları iyimserlik ile kötümserlik arasında gelip giderken, Vatikan'ın resmi yayın organı L'Osservatore Romano gazetesinin toplantıya ilişkin 'temkinli iyimserlik' önermesi dikkati çekti.
Gazetede, forum toplantısına ilişkin yayımlanan değerlendirmede, 'Forum için yapılmış olan yoğun hazırlıklar, en azından iyi bir başlangıç olabileceğine dair umut verici nitelikte. Ama, insan onuruna saygı konusundaki sorunlar, temel meseleler olmaya devam ediyor. Pek çok kesim, bu sorunları çözmeye yönelik çabaların yoğunlaştırılmasından yana' denildi.
L'Osservatore Romano gazetesinde, 'Gerçek ve fiili bir din özgürlüğü, Hristiyanlar ve Müslümanlar arasındaki ilişkilerin yumuşak karnı olmaya devam ediyor' ifadesi de yer aldı.