Haber Merkezi / TIMETURK
Küresel krizde birçok klasik banka iflasa giderken ve sallanırken, İslami finans endüstrisi bu yıkımdan büyük ölçüde kurtuldu.Malezya Merkez Bankası Başkanı Zeti Aktar Aziz, AFP?ye yaptığı açıklamada, ?Şu ana kadar İslami bankalar, zor küresel finansal çevreye rağmen artıda kalmayı başardılar? ifadesini kullandı.
Geçtiğimiz ay ABD, dördüncü büyük yatırım bankası Lehman Brothers?in iflasından sonra finansal bir krize yuvarlandı. Bunun yarattığı domino etkisi tüm dünyada klasik bankalarda kredi sıkışmasına neden oldu. Batı hükümetleri sıkıntıda bankalara kredi akışını sağlama almak ve komple finansal erimeyi engellemek için milyarlarca dolar akıttı.
Kuveyt Finans Evi?nin yayınladığı son raporda, ?Var olan finansal kargaşada, klasik banka ve finansal kurumların yarattığı pisliğin büyük bir kısmını İslami finansın önlemiş olabileceğini söyleyebiliriz. İslami finansın genel yapısı parlaktır ve klasik bankacılık sistem iş modelini yeniden değerlendirirken büyük projelere kaynak sağlamada liderliği alacaktır?.
İslami bankacılık ve finansın kuralları dünyayı pençesine düşüren şu anki felakettin nasıl önlenebileceğine dair bir kılavuz gibi görülüyor.
İslam Müslümanları, faiz alıp vermekten yasaklıyor.İslami bankalardaki işlemler, gölgeli alt gelir grubu mortgage?larıyla değil gerçek varlıklara karşılık yapılıyor.Şeriata uygun finansal anlaşmalar, sahiplik için kiralama anlaşmalarına, taksit planlarına, ortak satın alma ve satış anlaşmalarına ya da ortaklıklara benziyor.
Yatırımcılar fonlarının nasıl kullanıldığını bilme hakkına sahipler ve sektör uzman yönetim kurulları ve ulusal denetim mekanizmaları tarafından sürekli izleniyor.
İslami finans da etkilenebilir
Uzmanlar yine de, eğer finansal yıkım kötüleşirse İslami finans endüstrisinin darbe alabileceği uyarısında bulunuyorlar. Kuala Lumpur?daki Pricewaterhouse Coopers ortaklarından Jennifer Chang, İslami finansı bekleyen tehlikeleri şu sözlerle anlatıyor: ?İslami bankalar, özellikle Orta Doğu?da olanlar özel hisse senedi ve emlak yatırımlarına fazla ağırlık vermiş durumdalar. Eğer piyasa düşerse büyük bir darbe alır. Eğer para alan ödemeyi yapamazsa banka haczeder. Soru, haczedilen malı piyasada satabilecek mi ve ne kadara? Bu sorunlar tüm bankalar için var?.
Pazar araştırması ve analiz firması IDC altında çalışan Financial Insights?dan uzman araştırma analisti Abhishek Kumar, aynı endişeyi paylaşsa da daha iyimser: ?Darbenin gerçek kapsamı konusunda net değiliz. En kötü yerini geçtik mi geçmedik mi belli değil. Ancak yine de bu kapsam ana sektör kadar kötü olmayacak?.
Birçok dünya ülkesinin İslami finans kitabından bir yaprak almaya başlayacaklarını öngörerek, ?Risk portföyünü çeşitlendirmek için çok daha fazla kurum İslami hizmetler sunmakla ilgilenecek? diyor.
İslami finans, halihazırda, küresel finans endüstrisinin en hızlı büyüyen sektörlerinden biri. Yaklaşık 30 yıl önce kurulan İslami bankacılık endüstrisi, tüm dünyada bankerler ve yatırımcıların ilgisini cezp ederek büyük bir ivme yakaladı. Bugün dünyada yaklaşık 300 İslami banka ve finansal kurum bulunuyor. Bunların varlıklarının 2013?te 1 trilyon dolara ulaşması bekleniyor.