'3. Dünya Savaşı, finansal krizden çıkabilir'

Haber Merkezi / TİMETURK

Amerika?da yaşanan ve tüm dünyayı etkileyen finansal kriz, Amerikan gazetelerinde makalelere konu olmaya devam ediyor. Bu makalelerde, büyük devletlerin el ele vermemesi durumunda dünyayı büyük bir finansal savaşın beklediği belirtilirken, yorumculardan bazıları Amerikan hükümetini eleştiriyor, bazıları da krizin Doğu (Çin) boyutunu ele alıyor.

SAVAŞI ÖNLEYECEK ÇÖZÜM

Peter Boone ve Simon Johnson?un ?Bir Sonraki Dünya Savaşı Finansal Olabilir? başlıklı makalesinde,önümüzdeki dönemde finansal nedenlerle bir dünya savaşının çıkabileceği belirtilirken, dünyanın finansal geleceğinin de her geçen gün felakete doğru gittiği ifade ediliyor.

Makalede, finansal krizin olumsuz etkilediği bankaları kurtarmak için Amerika ve Avrupa?nın aldığı önlemlerin daha büyük bir çöküşe işaret ettiği belirtilirken, daha büyük bir felaketin yaşanmaması için uluslararası çapta bir güç birliğine ihtiyaç duyulduğu vurgulanıyor.

KAPSAMLI FİNANSAL SAVAŞ

İzlanda?da yaşanan trajedinin insanların tahmininden çok daha tehlikeli olabileceğine dikkat çeken yazarlar, ülkenin bankalardaki varlığının Gayrı Safi Milli Hâsılasının on katı katar olduğunu, bu nedenle de ülkenin krizi kaldırmasının mümkün olmadığını vurguluyorlar.
Yazarlar, ülkenin borçlarını kapatmakta zorlanacağını, bunun da birçok kesimi olumsuz etkileyeceğini belirtiyorlar..

Makalede ayrıca İngiltere?de bankalardaki 300 bin hesap sahibinin mevduatlarını kaybettikleri belirtilirken, hesapların teminat altına alınması sürecinde belirsizlikler olduğuna yer verildi.
İzlanda?nın sadece ülke vatandaşlarının hesaplarını garanti altına almasının ve yabancı yatırımcılara garanti vermemesinin dünya finansal savaşlarının başlangıcı olabileceğini belirten yazarlar, İngiltere Maliye Bakanı?nın, ülkesinin Başbakanı Gordon Brown?dan geçtiğimiz hafta İzlanda?ya dava açılmasını istediği vurgulandı.

Bu tür bir dünya finansal krizinin aynı anda hem can acıtıcı hem de maliyetli olacağını anlatan yazarlar, bunun yabancı sermaye akışının durmasına yol açacağı gibi, ülke siyasetlerine de etki ederek dünya barışını tehdit edebileceğini kaydetti.
Yazarlar İzlanda Başbakanı?nın söylediği ?Her ülke kendinden sorumludur? şeklindeki sözlerin getireceği felaketlerden kaçınmak ve dünya savaşının çıkmasına engel olmak için birkaç öneride bulunuyor:

- Büyük sanayi güçlerinin, bankaların yeniden sermaye takviyesi yapmasını mümkün kılan bir planı ilan etmesi.

- Bu devletlerin bütün mevduat ve borçlarını geçici olarak garanti altına almalarının sağlanması

- Faiz oranlarının düşürülmesi ve dünya finansal sistemindeki akışkanlığın sürmesinin sağlanması, borca batmış olan taşınmaz sahiplerine himaye sağlanması.

HÜKÜMETİN HATALARI

Wall Street Journal gazetesinde yayımlanan ?Hükümet Kendinden Korkuyor? başlıklı makalede, hükümetin bizzat kendisinin yatırımcılar açısından bir korku kaynağı olabileceği belirtilerek, bunun mevcut krizin rehabilitasyonunda ciddi sıkıntılara yol açabileceği dile getirildi.

Gazete, Amerikan hazinesinin geçtiğimiz sene, finansal sistemde meydana gelmesi muhtemel kapsamlı bir tahribatın önüne geçebilmek için olağanüstü önlemler aldığını belirterek, bunun sunulma şekli ve uygulama biçiminin pazarı ve insanları tatmin etmeyi hedefliyorsa çok önemli bir konu olduğunu ifade etti.

Makalede, ?Hükümetin düştüğü hataların en önemlisi, muhtemel siyasi icraatlar hakkındaki haberlerin sızmasına aldırış etmemesi ve şeffaflığa duyulan ihtiyaç. Hazine Başkanının krizi çözebilme araçlarına sahip. Ancak yaptıkları işleri yorumlamalı ve bunun niçin dünya finansal sistemi için daha iyi olacağını açıklamaları gerekiyor.? denildi.

KRİZİN AYDINLATICI YÖNÜ

Newsweek dergisinde ?Krizin Aydınlatıcı Bir Yönü Var? başlığıyla yayınlanan ve Genel Yayın Yönetmeni Ferid Zekeriya?nın kaleme aldığı başka bir makalede ise, Amerikan finansal krizinin geçmekte olduğu zor koşullardan çıkabilme noktasında iyimser olduğu ifade edildi.

Bu çerçevede finansal krizin ABD?ye son yıllarda doğasının bir parçası haline gelmeye başlayan bir takım davranışlara ve kemikleşmiş bir takım kalıplara karşı çıkma imkânı tanıdığı belirterek, bunun sayesinde acıların faydaya dönüştürülebileceği kaydedildi.

ABD?nin ülkeye sermaye akışını çekebilme gayreti içerisinde olması gerektiğini belirtirken, hazinesini daha iyi idare etmeye çalışması tavsiyesinde bulunan yazar, ABD?ye, başka ülkeleri bu yönde verilen uluslararası çabalara ve strateji seçimine katılmaya ikna etmeyi önerdi.

Zekeriya şunları söyledi; ?Bizim, Rusya sınırı boyunca füze kalkanını yerleştirmemiz, Gürcistan ve Ukrayna?yı NATO trenine katmamız mümkün değil. Tüm bunlardan sonra Rusya bizimle İran?ın nükleer programı konusunda neden işbirliği yapsın ki?. Çinlilerin ve Arapların yaptıkları yatırımları önce yüksek sesle eleştirmemiz sonra da değeri yaklaşık 4 milyar doları bulan hazine senetlerinden almalarını istemeyi sürdürmemiz mümkün değil.?

Bütün bu olanlara rağmen Zekeriya, Amerikan ekonomisinin sahip olduğu esnekliği ve canlılığı halen koruduğunu belirterek, ekonominin insanların tahmininden çok daha erken bir şekilde kendini toparlayacağını, krizin gelişmekte olan ekonomileri çökertemeyeceğini kaydetti.

Yazar, ABD?nin SSCB?nin çöküşünden bu yana her alanda istediği gibi at koşturduğunu ancak bunun kesinlikle ABD?nin dış politikası için yararlı olmadığını belirterek, bu tavrın devam etmesinin zaten mümkün olmadığını, bu tür bir tavrın ABD?yi daha tembel ve asalak hale getirdiğini ifade etti.