'Plastik poşetler dünyayı kirletiyor'

Dicle Üniversitesi (D.Ü) Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Hamdi Temel, plastik torbaların ışık altında kimyasal çözünmeye uğradığını ve bu çözünmeyle toprak ve suya zehir karıştığını söyledi.

Prof. Dr. Temel, yaptığı açıklamada, sanayinin ilerlemesi ile birlikte başlayan insanın doğaya yönelik acımasız tahribinin artık geri döndürülmesinin güç aşamalara ulaştığını bildirdi.

Buzdolabı, klima ve spreylerde kullanılan itici gazlardan ozon tabakasının delindiğini, atmosferdeki ısınmadan kutuplardaki buzulların eridiğini, deniz seviyesine yakın toprak parçalarının yaşanabilir olmaktan çıktığını ifade eden Prof. Dr. Temel, kuraklık ve çölleşmenin yaygınlaştığını kaydetti.

Prof. Dr. Temel, kirliliğe yol açan bir faktörün de plastikler olduğunu, dünyada plastik sanayinin hızla geliştiğini, Türkiye'de de plastik ürün ithalatının giderek arttığını, ancak bu artışa rağmen Türkiye'deki plastik tüketiminin henüz dünya ülkelerine oranla iki kat daha az olduğunu ifade etti.

-''PLASTİK POŞET ÇOK ZARARLI''-

Dünya yüzeyinin henüz bir plastik çöplüğüne dönüşmemesinin sebebinin deniz diplerinin çöplük olarak kullanılması olduğunu ve plastik torbaların az zamanda çok uzak yerlere taşınabildiğini belirten Prof. Dr. Hamdi Temel, Kuzey Kutbu'nda Spitzbergen yakınlarından, güneyde Folkland Adaları'na kadar geniş bir çevrede, deniz yüzeyinde bu torbalara rastlandığını söyledi.

Prof. Dr. Temel, Amerika'daki bazı doğa koruma kuruluşlarının yaptığı araştırmalarda dünyada plastik torba kullanım adedinin bir milyara kadar ulaştığının belirlendiğini bildirerek, şöyle devam etti:

''Plastik poşet çok zararlı. Plastik ambalajların zararı, çevreye yayılarak kirletmek düzeyinde kalmıyor. Plastik torbalar ışık altında kimyasal çözünmeye uğrar. Zaman içinde daha küçük ve daha zehirli petro-polimerlere bölünürler. Plastik poşetlerin kimyasal çözünmesiyle toprak ve suya zehir karışır. Sonuçta bu mikroskobik zehirli parçacıklar besin zincirine girer. İşte o zaman doğal hayatın geleceği tehlikededir. Çevreye saçtığımız bu atıklarla bilmeden bir veya birçok hayvanın katili olabiliriz.

Plastik torbaların çevreye saçılması nedeniyle balina, yunus, fok gibi memeli hayvanların yanı sıra balıklar ve deniz kaplumbağaları gibi birçok deniz canlısının hayatı tehlikeye girmektedir. Çöpten beslenen kara hayvanları veya kuşlar da bu tehlikeden etkilenmektedir. İnsanların ucuz ve kolay bulduğu bir ambalajlama ve taşıma aracı olan plastik poşetler birkaç dakika veya birkaç saat kullanılıyor. Oysa bu kısacık kullanımın bedeli çok ağır.''

Prof. Dr. Temel, plastiğin imhasının gelişigüzel yapılamayacağını, çöplüklerde metan gazıyla birlikte kendi kendine tutuşması, düşük sıcaklıkta yanması halinde toksit gazların açığa çıktığını ve ideal olanın plastik maddeyi 1400 derecede yakmak olduğunu ifade etti.

İnce poşet kullanımının tümden kaldırılması gerektiğini savunan Prof. Dr. Temel, şunları söyledi:

''File ve bez torba kullanımına geri dönüş yapılabilir. Bez torba kullanmakla haftada 6 plastik torbayı kullanımdan çıkartmış oluruz. Bu da ayda 24 torba, yılda 288 torba, ortalama bir yaşam sürecince 22 bin 176 torba eder. Ülkemizde her beş kişiden biri bunu yapsa yaşamımız süresince 31 milyar 46 milyon 400 bin adet plastik torbadan kurtulmuş, kaçınmış oluruz.''