Petrol fiyatlarının 100 doların üzerinde seyretmesi ile eski plastik ürünlerin değerinde gözlenen artış dünyanın dört bir yanında şirketleri, çürümekte olan çöp tepelerini kazmaya teşvik ediyor.
Dünya nüfusunun hızla arttığı ve her geçen gün daha fazla sayıda otomobilin trafiğe çıktığı düşünüldüğünde bu, Libya, Rusya, Suudi Arabistan gibi doğal gaz ve petrol zengini ülkelerin arzı kısarak fiyatları tırmandırmalarına olanak sağlayan bir durum oluyor.
Reuters haber ajansında yer alan bir habere göre sadece İngiltere'de yaklaşık 200 milyon ton eski plastik olduğu ve bunun değerinin de 60 milyar sterlin olduğu tahmin ediliyor. Özellikle yüksek kalite plastiğin tonu bir yıl önce 100 sterlin civarındayken şimdi 200-300 sterlin civarından alıcı buluyor. İngiltere'nin önde gelen çöp yönetimi uzmanlarından Peter Jones, petrol tüketiminin artması, yeni sürücü ve otomobillerin trafiğe çıkması ve petrol ve doğalgaz zengini ülkelerin petrolü ellerinde koz olarak tutmalarının 'çöp madenciliği' yatırımları konusunda yatırımcıları cesaretlendireceğini belirtti.
2030'da tüm dünyada 3 milyar ton çöp üretilecek
Dünya çöp yönetimi endüstrisinin liderleri ekim ayında Londra'da biraraya gelerek dünyanın ilk çöp madenciliği konferansını düzenleyecek. Burada çöplüklerin şimdi ne kadar önemli oldukları, gelecekte ise bu önemlerinin daha da büyüyeceği duyurulmaya çalışılacak. Bir çöp ve geri dönüşüm şirketi olan New Earth Solutions'un direktörlerinden Peter Mills, Reuters'a yaptığı açıklamada plastik ürünlerin çöplüklere gittikten sonra hiçbir işe yaramadıklarını, bu plastiklerin gelecekte yeniden kullanılmayı beklediklerini belirtti.
OECD'ye göre tüm dünyada hanelerin ürettiği çöp miktarı 2005 yılında 1.6 milyar tonken bu rakam 2030'da 3 milyar tona ulaşacak. 2005 verilerine göre kişi başına düşen günlük çöp üretim miktarı 1 kilogram. Bir başka çöp ve geri dönüşüm şirketi olan Orchid Environmental'ın yöneticisi Steve Whatmore, 'Uzun bir zamandır ülkeler çöplerini çöplük alanlarına gömüyorlar. Bu nedenle buralarda değerli kaynaklar olduğunu düşünüyoruz. Bu kaynaklar ne olursa olsun bizce incelemeye değer. Uygulama biraz karmaşık olabiliyor ancak bu finansal kapasite ile dengelenebilir' dedi.
Her ülkenin çöpü kültürünü yansıtıyor
İsveç'te Kalmar üniversitesi'nde Çevre Mühendisliği ve Düzenlemesi profesörü olan William Hogland çöp madenciliğinin örneklerinin 1950'li yıllarda İsrail'de görüldüğünü, çöplüklerde çürüyen çöplerle zenginleşen toprağın tarım alanlarında kullanıldığını belirtti. ABD'de ise 1980'li yıllardan bu yana çöplükler enerji üretimi için kullanılıyor. Hogland, Avrupa, Çin, Japonya ve Hindistan'da bu yönde pilot projeler üzerinde çalışıldığına dikkat çekiyor.
Küresel çöp uzmanları herkesin çöpünün aynı olmadığını, her bölgenin ya da ülkenin çöpünün ve çölüklerinin kültürel yapı, tarihsel gelişim ve ekonomik iklim ile biçimlendiğinin altını çiziyor. Reuters'a konuşan Hogland'a göre 60'lı yıllarda İsveç'in çöplerinde daha çok inşaat malzemeleri vardı çünkü o dönem ülkede inşaat patlaması yaşanıyordu.
BÜYÜK ŞEHİRLER ÇÖPLERİ NE YAPIYOR
LONDRA
Çöp toplama şekillleri bölgelere göre değişiyor. Güneydoğu Londra'da evlerden çıkan çöplerin yüzde 40'ı geri dönüştürülüyor. Ülkenin, temmuz ayında hizmete giren birinci sınıf bir plastik geri dönüştürme tesisi var. Burada her yıl 35 bin ton yüksek kalitede plastiğin geri dönüştürülmesi hedefleniyor.
PEKİN
Pekin caddelerindeki neredeyse tüm çöp kutuları geri dönüşebilir ve dönüşemez olarak ikiye ayrılıyor. Ancak bu konuda toplum bilinci henüz yeterli seviyeye ulaşmış değil. Gerçek geri dönüşümün büyük bir kısmı göçmen işçiler tarafından gerçekleştiriliyor. Pekin belediyesi yönetimi şehirden çıkan çöplerin yüzde 88'inin çöplüklere gittiğini belirtiyor.
NEW YORK
Çöplerin depolandığı Fresh Kills Staten adası 2001 yılında kapandıktan sonra New York kenti her gün 45 bin ton çöpü diğer eyaletlere gönderiyor. Çöplerin yaklaşık yüzde 30'u geri dönüştürülüyor. Genç ve evsiz New York nüfusu da çöp toplamaya katkıda bulunuyor. Çöpleri uzak bölgeler gönderme maliyeti arttıkça New York'un çöp sorunu giderek büyüyor.
NAIROBI
Kenya'nın başkentinde çöp toplama işlemleri küçük özel operatörler tarafından kamyonetlerle yapılıyor. Çöplerin çoğu Dandora'ya, Afrika kıtasının en büyük çöp dağlarından birine gidiyor. Geçen yıl Birleşmiş Milletler Çevre Programı, her gün 2 bin ton çöp dökülen ve çevresindeki halkın sağlığını olumsuz yönde etkileyen Dandora'yı temizleme kampanyası çağrısı yapmıştı.
TOKYO
Tokyo'da evlerde çöpler genelde geri dönüşebilir olanlar ve olmayanlar olarak ikiye ayrılıyor. Yeni teknolojiye sahip çöp yakma alanları Tokyo'luların plastiklerini, derilerini ya da kauçuk malzemelerini çöpe atmalarına olanak sağlıyor. Bu tür çöpler haftada iki, diğerleri ise haftada 1 kez toplanıyor. 2005-2006 yılıunda ülkede toplanan çöpün yüzde 19,7'si yeniden dönüştürüldü ve bunun bir kısmı da elektrik üretiminde kullanıldı.
MOSKOVA
Moskova'da çöpler şehrin dört bir yanına yayılıyor, çöp tenekeleri genelde çürümekte olan gıda maddeleri, eski mobilyalar ve benzeri çöplerle doluyor. Sokak köpekleri bu çöplerin torbalarını yırtarak dağıtıyor. Toplanan çöpler çöp alanlarına gönderiliyor ancak bu alanlar yeterli olmuyor. Hükümet 2012ye kadar maliyeti 2.5 milyar doları bulacak 6 çöp yakma alanı inşa etmeyi hedefliyor.
Referans