Sağlık Bakanı Recep Akdağ geçtiğimiz günlerde Kayseri?de yaptığı bir konuşmada anne adaylarına seslendi: ?Lütfen ihtiyacınız olmadığı müddetçe sezaryenle doğum yapmayınız.?
Türkiye?de sezaryenle doğum oranlarının fazlalığına dikkat çeken Bakan, Türkiye?deki tüm anne adaylarına seslendi ve şunları söyledi: ?Size sezaryenle doğum teklifi geldiği zaman lütfen yargılayın. Hem anne açısından, hem bebek açısından normal doğum her zaman daha sağlıklıdır.? Aslında Bakan Recep Akdağ?ın bu çıkışı boşuna değil. Son yıllarda dünyada yüzde 20?leri geçmeyen sezaryenle doğum, Türkiye?de yüzde 60?lara kadar çıktı. Hatta bazı özel hastanelerde bu rakam yüzde 80?lerde. Çok değil 2003 yılında yapılan Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması?na göre, Türkiye?de sezaryenle doğum oranı yüzde 21,2?lerdeydi. Ya şimdi!
Türkiye yeni kuşaklarını son sürat sezaryenle dünyaya getiriyor. Peki bu artışın temel nedenleri neler? Uzmanlara göre, Sosyal Güvenlik Kurumu?nun normal doğuma göre sezaryene iki kat fazla para ödemesi, doktorlar için sezaryenle doğumun kısalığı ve kolaylığı ile anne adaylarının tercihi temel sebepler arasında bulunuyor.
Ankara Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Acar Koç, sezaryen oranlarının dünyada yüzde 20?lerin altında olduğunu, Türkiye?de, bilhassa da özel hastanelerde çok büyük yükseliş yaşandığını vurguluyor. Yüksek riskli gebelikler ve bazı tehlikeli durumlarda sezaryenin mecburen tercih edileceğini anlatan Koç, ?Anne adayı sezaryeni planlı doğum yapabildiği için, doktor da operasyonun zamanını önceden belirleyebildiği için tercih ediyor.? diyor. Koç?a göre sezaryenle yapılan ilk doğum, ikinci gebelikte anne adayının ölüm riskini 80 kat daha fazla artırıyor. İstanbul Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erkut Atar ise sezaryenin başlı başına bir ameliyat olduğunu, halk arasında sezaryenle ilgili yanlış bir kanaatin oluştuğunu kaydediyor.
Kozyatağı Central Hospital Genel Müdürü Mehmet Kara, SGK?nın uygulaması değişmediği müddetçe bu şekilde yaptırılan doğumların artarak devam edeceğini belirtiyor. Kara, ?SGK şu anda normal doğuma ortalama 300 YTL, sezaryenle yapılan doğuma 600 YTL paket ücreti ödüyor.? diyor.
Cezai yaptırımdan korkan doktorlar risksiz olan sezaryene yöneliyor
Uzmanlar sezaryendeki artışı SGK?nın fiyat tarifesinin yanı sıra yeni yasalarda hata yapan doktora cezai yaptırımların uygulanıyor olması ve sürenin kısalığının da etkilediğini ifade ediyor. Mehmet Kara, normal doğum ücretleri sezaryene göre daha çok efor ve zaman gerektirdiğinden daha fazla ücretlendirilmesini çözüm olarak gösteriyor. Normal doğumu daha çok olan hastanelere de yüksek ücret verilmesini istiyor.
?Sezaryen hem anneyi hem de bebeği olumsuz etkiliyor?
Sezaryen her ne kadar, sıvı azalması, kordon dolanması, ters bebek gibi doğum sırasında yaşanan sorunları azaltıyor olsa bile zararı daha çok. Sezaryenle doğum karın içi iltihaplanması, dikişlerde ve cilt altında kanama olması risklerini beraberinde getiriyor. Ayrıca sezaryen ile kan kaybı, normal doğuma göre daha fazla. Sezaryen sonrası dikiş bölgesindeki sancılar 3-4 gün devam ediyor ve annenin hareketleri ile emzirmesini güçleştiriyor. Bunun yanında sezaryenle doğan bebekler yüzde 1,5 oranında ameliyat bıçağı ile yaralanma riski ile karşı karşıya kalabiliyor. Anneye verilen anestezik maddeler de bebeğe geçebiliyor. Ameliyatın uzun sürmesi halinde bebek bu ilaçlardan daha fazla etkilenebiliyor ve beynindeki solunum merkezleri baskılandığı için oksijensiz kalabiliyor. Bunun dışında çalışan bir annenin tekrar işyerine dönüşlerinde sıkıntı meydana geliyor.
Normal ile sezaryen tercihinde nasıl bir yol izlenmeli?
Öncelikle doktorların, hastayı sezaryenle yapılacak doğumların riskleri konusunda uyarması lazım. Prof. Dr. Erkut Atar, ?Hasta korkudan dolayı sezaryeni tercih ediyor ve riskli bir durum taşımıyorsa doktor tarafından mutlaka normal doğuma yönlendirilmeli. Epidural anesteziyle normal doğumlarda da ağrının ortadan kaldırıldığı anlatılmalı. Hastaya düşen, sezaryene şartlandırmamasıdır. Doğum öncesi mutlaka normal doğumu kolaylaştıracak egzersizler yapılmalı ve doktordan bilgi almalıdır.? diyor.
Zaman
