'Tercihli ticaret sistemi' geliyor

İslam Kalkınma Örgütü'ne (İKÖ) üye ülkeler arasında ''Tercihli Ticaret Sistemi'' kurulmasına ilişkin anlaşma imzalayan 11 ülkeden, 5'i anlaşmanın yürürlüğe girmesi konusunda ülke meclislerinden onay çıkarttılar.

Edinilen bilgiye göre, aralarında Bangladeş, Kamerun, Mısır, Ürdün, Malezya, Pakistan, Suriye, Tunus, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve Gine'nin bulunduğu 11 İKÖ üyesi ülke arasında daha fazla ticaret zemininin yaratılması için böyle bir örgütlenmeye gidilmesi kararlaştırıldı.

Şu ana kadar yapılan temaslar sonucunda bu 11 ülkeden, Malezya, Suriye, Türkiye, Ürdün ve Tunus anlaşmanın yürürlüğe girmesi için ülke meclislerinden onay çıkarttılar. 5 ülke daha kendi iç mekanizmalarında anlaşmaya onay verdiği takdirde, proje, hayata geçecek. İslam Konferansı Örgütü Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) çerçevesinde yürütülen bu projenin en geç 2009 yılı başında sonuçlandırılması ve yürürlüğe girmesi hedefleniyor.

GÜMRÜK VERGİSİ YÜZDE 10'A KADAR DÜŞECEK

İKÖ ülkeleri arasında gelecek yıl uygulamaya girmesi beklenen ''Tercihli Ticaret Sistemi'', üye ülkeler arasında ''Gümrük Vergisi İndirimi'' sağlayacak. Bu indirim 3 aşamada gerçekleştirilecek. Yüzde 25'ten yüksek gümrük vergileri, yüzde 25'e, yüzde 15 ile yüzde 25 arasındaki vergiler de yüzde 15'e çekilecek. Yüzde 10'dan fazla, yüzde 15'e kadar olan vergilerde yüzde 10'a inmiş olacak.

İSEDAK'ın önemli projelerinden biri olan sistemin ''en az 10 ülke'' tanımlamasının dışına çıkabilmesi için Ankara'da geçtiğimiz Mayıs ayında geniş katılımlı bir toplantı gerçekleştirildi. Türkiye'nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıya, Bangladeş, Birleşik Arap Emirlikleri, Fas, Gine, İran, Kamerun, Katar, Libya, Lübnan, Maldivler, Malezya, Pakistan, Senegal, Suriye, Suudi Arabistan, Tunus, Türkiye, Uganda, Umman ve Ürdün olmak üzere 21 ülke katılmıştı.

İSLAM ÜLKELERİNİN DÜNYA TİCARETİNDEKİ PAYI YÜZDE 9,5

Diğer yandan, İKÖ üyesi 57 ülkenin dünya ticaretindeki payı yüzde 9,5 olarak görülüyor. 2006 yılı verilerine gÖre, bu ülkelerin ihracatı 1 trilyon 250 milyar dolar, ithalatı 950 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Arada 300 milyar dolarlık ticaret fazlası, satın alma ve sermaye gücünü gösteriyor. İslam ülkelerinin kendi aralarındaki ticaretinin payı yüzde 16,3 olarak görülürken, hedefin 2015 yılında yüzde 20'ye ulaşması bekleniyor.

DPT'nin sekretarya görevini üstlendiği İKÖ ülkeleri arasında ''Tercihli Ticaret Sistemi''ne Türkiye'nin büyük önem atfettiği belirtiliyor. Bu sistemin yürürlüğe girmesiyle, Türkiye'nin dış ticaretinde yeni açılımlar elde edileceği ve bunun diğer İslam ülkelerinin de yararına olacağı ifade ediliyor.

Öte yandan, Türkiye'nin İslam ülkelerine 2004 yılında 10,2 milyar dolar olan ihracatı, 2005'de 13 milyar dolar, 2006'da 15 milyar dolar olarak gerçekleşti. Geçen yıl ihracatı 20,2 milyar dolar oldu.

Bu ülkelerden ithalat ise 2004 yılında 10,6 milyar dolar, 2005'de 14,4 milyar dolar, 2006'da da 19,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2007 yılı ithalatı da 21,5 milyar dolar düzeyinde sonuçlandı.


AA