Haber Merkezi / TIMETURK
NATO, Gürcistan ve Hazır Savaş
William Pfaff*
İngiliz mareşali Bernard Law Montgomery, savaş sanatının ilk üç kuralının ?Rusya?ya saldırmamak? olduğunu, 3 kez üstüne basarak, söyleyen kişiydi.** Bu kurala, ayrılıkçı Gürcistan bölgeleri Güney Osetya ve Abhazya?nın, bugün Rusya?nın parçaları olmadığı, dün öyleydi ve yarın, ya da ondan sonraki gün öyle olacağı dipnotu ilave edilebilir. Nüfusun ekserisinin Rus pasaportu taşıdığı her iki bölgede Rus kuvvetleri bulunmaktadır.
Savaşın dördüncü kuralı, ?Kimsenin sizi Rusya?ya saldırmak için kandırmasına izin vermeyin? olabilir. Gürcistan Başkanı Mihail Saakaşvili?nin savunucuları, Gürcistan?ın Güney Osetya?ya saldırdığı Cuma gününden daha önce Rusların karşılık vermeye hazır olduğunu iddia ettiler ancak ayrılıkçı bölgeyi ele geçirmeye yönelik bir hareketin karşılıksız kalacağını düşünmeye iterek Saakaşvili?yi yanlış yönlendirdiler. Bununla birlikte The New York Times, ?Üst düzey Amerikalı yetkiliden? şu sözleri alıntılamıştı: ?Bu savaş önceden tasarlanmış gibi durmuyor. Savaştan bir gece önce, Rusya yapıcı/olumlu bir rol oynuyor gibi görünüyordu?.
İhanet temasının Rus anlatımı, Saakaşvili?nin ?John McCain?in kampanyasını desteklemek için Dick Cheney tarafından savaşa zorlandığı. John McCain?in kazanması için tek olasılığın böylesi bir savaş olduğu?dur.
Bu, Moskova?daki Politik Araştırmalar Enstitüsü Direktörü Sergei Markov?un görüşü ve Rusya?nın genelinde de kabul gördüğü şüphesiz. En azından mantıklı. Eğer doğruysa, Cheney görevi suiistimalden suçlanmalı. (Ancak bu daha önce de yapıldı.) ABD Başkan yardımcısının Rusya?nın karşı saldırısından sonra yaptığı açıklama mükemmel bir başkan sözleriydi. Rusların saldırısının ?cevapsız kalmaması gerektiğini? ve eğer devam ederse Rus-Amerikan ilişkilerinde ciddi sonuçları olacağını söyledi. Bu her şeyi ve hiçbir şeyi aynı anda söylüyordu.
5?nci kural da ihtiyatlı/basiretli olmalı: ?Washington?daki demokrasi yerleştirici enstitülerdeki ya da neo-muhafazakar think tank?lerdeki ya da Amerika?nın saygın gazete köşelerindeki ya da televizyon kanallarındaki arkadaşlarınızın Rusya?ya saldırırsanız Birleşik Devletler ve NATO?nun sizi kurtaracağına ikna etmesine izin vermeyin?.
Yani muharebenin 6?ncı kuralı bir siyasi gerçekçiliktir ve beşinci kuralı açıklar. Herry Kissinger tarafından ifade edilmiştir: ?Büyük güçler müttefikleri için intihar etmez? (En azından tüm küçük ve önemsiz müttefikleri için)
Bu küçük ama önemli savaşla ilgili hiçbir yorumda neden Gürcistan ve Ukrayna?nın NATO?ya alınmamasıyla ilgili bir açıklama görmedim. Her biri NATO?nun uğraşabileceği ya da uğraşmak zorunda olduğu hazır savaşları beraberlerinde taşımaktadır. Etnik ve kültürel olarak bölünmüş bu ülkelerin tarihleri bu parçaların birbirleriyle ya da aralarındaki çekişmelerle doludur.
Gürcistan?daki olay geçmişte Rus olan ve yine Rus olmak isteyen dilsel olarak özerk bölgelerle, Batı?nın bir parçası olmak isteyen ancak isyancı bölgelere de egemen olmayı kafalarına koyan Gürcü çoğunluk arasında. Eğer barış yoluyla bu bölgelerden feragat etseler, etnik ve kültürel olarak bütünleşik bir Gürcistan?ın NATO üyeliği için her tür hakkı olacaktır. Ancak olaylar şimdiki gibi (ya da eski gibi, birkaç gün öncesine kadar) olduğu sürece, Mihail Saakaşvili, bu ayrılıkçı bölgelerin Gürcü egemenliğinde kalmasına zorlamanın sonuçlarından korunmak için ülkesini NATO?da görmek istemektedir. NATO?nun böylesi bir şeyle işi olamaz ve Rusya bu isyancı özerklikleri desteklediği sürece Gürcistan?ın NATO üyeliği Rusya?yla savaşı içinde/beraberinde taşır. Tıpkı görmüş olduğumuz gibi.
Ukrayna?da sorun, kültürel ve tarihsel olarak Ortodoks ve Rusça konuşan Ukrayna ile Batılılaşmış ve Polonya ve Lituanya ile bağları olan Üniyat Katolik Kilisesi arasındadır. Batılılaşmış Ukrayna Rus Ukrayna?sına egemen olmak için NATO?yu kullanmaya çalışmaktadır. Bu yine gömülü bir savaş demektir ve NATO, Ukrayna?nın iç sorunu olan çözülmemiş ve çözülmesi de olası olmayan böylesi bir çatışmadan uzak durmalıdır. NATO, Almanya ve Fransa?nın bu sene başlarından Gürcistan?a üyelik önerilmesini engellediği için kendisini aşırı şanslı saymalıdır. Eğer böyle yapmasalardı, NATO bugün Rusya?yı ya savaşla tehdit edecekti ya da üyelerinden herhangi birinin saldırıya uğraması durumunda askeri yardımı garantileyen 5?nci maddesini gözden çıkarmak zorunda kalacaktı.
Yani 7?nci kural ki aynı zamanda bir siyasi gerçekçiliktir: ?Altından kalkamayacağınız sözler vermeyin ve tehditler savurmayın?. John McCain, ?Rusya, hemen ve şartsız bir şekilde askeri operasyonlarını durdurmalı ve Gürcistan topraklarındaki tüm güçlerini geri çekmelidir? demişti. Bu bir ültimatom konuşmasıdır. Ancak ya McCain, bugün başkan olsaydı, Rusya ona meydan okusaydı ne yapardı?
Barack Obama, ?Şimdi Gürcistan ve Rusya?nın itidal göstermesi ve tam ölçekli bir savaşa dönüşmesinden kaçınma zamanıdır? dedi. Bu açıklamayı McCain?ciler, ?zayıf? buldu ancak bu bir başkan konuşmasıydı. İki tarafın ne yapması gerektiğini söylüyordu, Birleşik Devletler adına bağlayıcı bir söz vermeden. ABD?ye serbest hareket alanı sağlıyordu.
* Çeviri: Oğuz Eser
** Lord Chalfont?un biyografisinde Montgomery?nin 2 savaş sanatı kuralı olduğu vardır: İlki, Rusya?ya asla yürüme; İkincisi, Asya?da bir savaşa girme. (ABD bunu 4 kez çiğnedi)
