Haber Merkezi / TIMETURK
Kısıtlı su imkanları ve sürekli artan nüfusu eklenen küresel gıda krizi birçok Ortadoğu ülkesini açlık ve susuzluk arasından bir seçimle karşı karşıya bıraktı. The New York Times?a konuşan California Üniversitesi?nden ekonomi ve çevre araştırmaları profesörü Alan R. Richards, ?Bölge ülkeleri artan küresel gıda fiyatları çekiciyle sürekli düşen kişi başına su miktarı örsü arasında sıkıştı? dedi.
Küresel gıda krizi, Ortadoğu ve Afrika ülkelerini daha fazla tarım yapmak ve su kaynaklarını koruma ikilemi arasında bıraktı. Onlarca yıldır bölge ülkeleri çöl kesitlerini yeşertmek için sayısız proje gerçekleştirdiler.
Yükselen gıda fiyatlarının protesto edildiği ve ayaklanmaların yaşandığı 80 milyonluk Mısır?da, en son proje Sahra Çölünde açılan Toshka tarım alanı. Ancak proje yıllardır Nil?den çöle su getirmenin yüksek maliyetleriyle büyük zorluklar yaşıyor.
Kahire?deki Amerikan Üniversitesi Çöl Geliştirme Merkezi Müdürü Richard Tutwiler, ?Sadece kum? diye nitelediği çöl için ?Dünyanın en verimli toprağı değil yani? ifadesini kullanıyor.
Suudi Arabistan?da yakın zamanda ülkenin kendine yetecek buğdayı üretmesi için yer altı sularını kullanmasıyla ilgili proje çok su kullanacağı gerekçesiyle rafa kaldırıldı. Bugün bazı Ortadoğu ülkeleri temel besinlerini yüzde 90?nının ithal ediyor.
Bölge nüfusu 1950?lerden beri neredeyse iki katına çıkarak 364 milyona ulaştı. Bu rakamın 2050?de 600 milyona çıkacağı bildiriliyor. Bunun anlamıysa kişi başına düşen su miktarının yarı yarıya azalması.
'Bizim paramız var(!)'
Su kaynaklarını tüketmeden gıda üretimini artırma zorunluluğu birçok ülkeyi alternatif arayışlara yöneltti. Suudi Arabistan ve Bahreyn gibi petrol zengini ülkeler, Pakistan ve Sudan gibi ülkelerdeki tarım alanlarına ekim yaparak ülke ihtiyacını karşılamaya çalışıyor.
Bahreyn Tarım Bakanlığı yetkililerinden Şerif el-Hüseyni Times?a ?Onların suyu ve verimli toprakları var. Bizim de paramız? diye konuştu.
Diğerleri ürün yetiştirmek için yeni pahalı projeleri hayata geçiriyor. Mısır?da çöl tarım alanlarında su yudumlayan bitkiler damla sulamasıyla büyütülüyor. Cibuti?de güneş enerjili seralarda yer altı sularıyla sulanan ve deniz suyuyla soğutulan pirinç ekimi yapılıyor.
Dünya Bankası?ndan ekonomist Ruslan Yemstov?a göre proje ?dünyanın en pahalı pirincini? üretiyor. Ekonomi uzmanları kendisine yetecek gıda üretmek yerine bölge ülkelerine daha az su tüketecek ve kendilerine rekabet avantajı sağlayacak ürünler ekilmesini öneriyor.
Yine de suya karşılık yiyecek takası yeni teknolojiyle bir süre daha devam edecek gibi görünüyor. Mısır Tarım Bakanlığı Baş Danışmanı, ?Onu ya da bunu seçme gibi bir lüksümüz yok? diye konuşuyor. Elindeki sınırlı seçenekle son 10 yıldır nüfusu yüzde 2 artan Mısır, Toshka gibi zor yerler dahil her dönümü değerlendirmeye çalışıyor.
