Önde gelen sanayileşmiş ülkelerin oluşturduğu G-8 grubunun Japonya'daki zirvesi bugün sona eriyor. -8 grubu bugün, kısaca G-5 olarak anılan, gelişmekte olan beş ülkenin; Hindistan, Çin, Güney Afrika, Meksika ve Brezilya'nın liderleriyle bir araya geldi.
G-8 liderleri küresel ekonomik durumu önce kendi aralarında tartıştılar ve yaptıkları açıklamada da misafirlerine verebilecekleri bazı önemli mesajların altını çizdiler.
Açıklamada uluslararası ticaretlerinde büyük üretim fazlalarına sahip gelişmekte olan ülkelerin, para birimlerinin değerinin yükselmesine izin vermesi, böylece bu fazlaları eritmesi istendi. Bu büyük ticaret dengesizlikleri, pek çok ekonomist tarafından ekonomideki sorunların kaynağı olarak görülüyor.
Bugünkü toplantıda temsil edilen ülkelerden Çin, aslında G8 liderlerinin zihnini meşgul eden anahtar önemdeki ülkelerden biri. G8 ülkeleri petrol fiyatlarındaki artıştan duydukları güçlü kaygıları da dile getiriyor. Liderler, petrole olan talebin kısılması için önlemler alınması gereğinden söz ettiler.
Liderlerin açıklamasında yer almayan, ancak bazı liderlerin danışmanlarının akıllarından geçen konu ise gelişmekte olan ülkelerin, talebi azaltmak için yakıt desteklerini kesmesi.
Japonlar iki gün boyunca G-8 liderlerini protesto etti.
Toplantıda yer alan Çin ve Hindistan'ın da aralarında bulunduğu, gelişmekte olan ülkelerin bazıları bu önlemlere zaten başlamış durumda. Ancak pek çok ekonomist, gelişmekte olan ülkelerin daha fazla önlem alması gerektiği düşüncesinde.
Küresel ısınma ile mücadele
İngiliz The Guardian gazetesi, ABD Başkanı George Bush'un yıllarca muhalefet ettikten sonra Beyaz Saray'daki son aylarında karbon salımlarının 2050'ye kadar yarı yarıya azaltılması hedefine destek verdiğini yazıyor.
Ancak gazete, İngiliz Başbakanı Gordon Brown'ın küresel ısınmayla mücadelede önemli bir aşama olarak nitelediği bu adımın, aralarında Çin ve Hindistan'ın da bulunduğu gelişmekte olan ülkeler tarafından yeterli bulunmadığını aktarıyor.
Guardian'a göre, zirvede bugün G-8 liderleriyle buluşacak olan, beş ülkenin devlet ya da hükümet başkanları, karbon salımlarının 1990'daki seviyenin yüzde 80-95 aşağısına çekilmesini istiyor.
Bu ülkelerin liderleri ayrıca G-8 grubunun orta vadeli bir hedef belirlemesini, bu çerçevede karbon salımlarını 2020'ye kadar yüzde 25-40 oranında azaltma sözü vermesini talep ediyor.
Gazeteye göre 'Friends of the Earth' (Dünyanın Dostları) adlı çevre örgütünün başkanı Tom Picken, G-8 liderlerini iklim değişikliğiyle mücadele eder görüntüsü vererek dünyayı kandırmaya çalışmakla suçladığını aktarıyor.
Picken, '42 yıl sonrası için hedefler berlirlemek karşı karşıya olduğumuz küresel felaketi engellemeye yeterli değil' diyor.
'G-8 liderleri dünyayı kandırıyor'
Financial Times gazetesinde yer alan bir yorumda, ortak açıklamada kelime oyunu yapıldığı ve aslında hiçbir bağlayıcı taahhütte bulunulmadığı belirtiliyor.
Financial Times yazarı Martin Wolf da, G-8 zirvesindeki uzlaşmaya şüpheyle yaklaşıyor:
'G-8 liderleri büyük bir adım attıklarını iddia ediyorlar. Bu saçma. Henüz özellikle gelişmekte olan ülkelerle gerekli anlaşmaları yapmış değiller. Sadece kendi aralarında ilk adımı attılar. Kendi ülkelerinde karbon salımlarını 2050'ye kadar yüzde 75 ila 90 azaltmaya yönelik politikaları da belirlemiş değiller.
'Bu, insanlık tarihinin en karmaşık sorunu. Çözüm için ortak çaba gerekiyor. Yapılması gereken en iyi şey, denemektir. Biz yapmazsak kim yapacak? Şimdi yapmazsak ne zaman yapacağız?'
'Karbon ticaretinin hacmi büyüyor'
Guardian, küresel karbon ticaretinin bu yılın ilk altı ayında 60 milyar dolarlık bir hacme ulaştığını aktarıyor.
Emisyon Ticareti Sistemi, belli sanayi dallarında şirketlerin üretim aşamasında atmosfere bırakacakları karbondioksit miktarını belirliyor.
Şirketler, bu haklarının kullanamadıkları bölümünü, kotalarını doldurmuş şirketlere satıyor. Guardian dünya genelindeki karbon ticaretinde Avrupa Birliği'nin payının yüzde 70 olduğunu, 2012'de havacılık sektörünün de sisteme dahil edilmesiyle bu oranın daha da büyüyeceğini belirtiyor.
Kaynak: Timeturk ve BBC
