Meclis, tarihinde ilk kez darbe girişimlerini araştırmaya hazırlanıyor. 'Sarıkız ve Ayışığı' isimli girişimlerin araştırılması için önerge hazırlayan ÖDP Genel Başkanı Ufuk Uras, yeterli imzaya ulaştı. Önerge, gelecek hafta Meclis Başkanlığı'na sunulacak.
Demokratik yapıyı kesintiye uğratmayı amaçlayan darbe girişimleri, yasadışı olmasına rağmen farklı dönemlerde Türkiye gündemine oturuyor. Bunun son örneği Nokta Dergisi'nin eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Özden Örnek'in günlüklerine dayanarak ortaya çıkardığı 'Sarıkız' ve 'Ayışığı'. Soruşturma izni verilmediği için mahkemede ele alınamayan teşebbüsler, Parlamento gündemine geliyor. Konuyla ilgili araştırma önergesi hazırlayan ÖDP Genel Başkanı Ufuk Uras, uzun çabaların ardından yeterli imzaya ulaştı. Önergeyi gelecek hafta Meclis Başkanlığı'na sunacak. Meclis'teki bütün partilerden destek isteyen Uras'a sadece DTP'li 20 milletvekili ve Bağımsız Hamit Geylani (Hakkari) 'evet' dedi. AK Parti, CHP, MHP ve DSP yöneticilerinin 'konjonktür' gerekçesiyle imza vermediğini anlatan Uras, bu duruma tepkili: 'Ben isterdim ki, milletvekillerinin tamamı önergeye katılsın, Meclis ortak duruş sergilesin. Ayışığı ve Sarıkız'ın araştırılmasını savunmak Parlamento'nun kendi hakkını savunmasıdır. Halı altına süpüremeyiz. Aksi durum vekillerin bindiği dalı kesmesidir. Faydacı davranamayız, ilkeli olmalıyız.'
Uras'ın, 'Sarıkız' ve Ayışığı'nı Meclis'e taşıması kamuoyundan destek gördü. ÖDP liderine tam destek veren sivil toplum kuruluşları, darbe planlarının ayrıntılarıyla ortaya çıkarılmasını istedi. Hukukçular da, halkın iradesini yok sayan girişimleri ortaya çıkarma görevinin Meclis'e ait olduğunu vurguladı.
ÖDP lideri Ufuk Uras, 'Ben isterdim ki, 549 milletvekilimizin tamamı imza versin. Meclis, ortak duruş sergilesin. Ayışığı ve Sarıkız'ın araştırılmasını savunmak Parlamento'nun kendi hakkını, hukukunu savunmasıdır. Bunları halı altına süpüremeyiz. Aksi durum milletvekillerinin bindiği dalı kesmesidir.' ifadelerini kullandı. Daha önce görüştüğü AKP, CHP, MHP ve DSP yöneticilerinin muhtemelen 'konjonktür' gerekçesiyle imza vermediklerini hatırlatan Uras, şöyle devam etti: 'Şu anda faydacı davranamayız. İlkeli olmalıyız. Yunanistan'da, İspanya'da bu işi yapan adamlar 20 yıldır hapiste yatıyor.' ÖDP Genel Başkanı Ufuk Uras, Nokta Dergisi'nin eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Özden Örnek'in günlüklerine dayanarak ortaya çıkardığı Sarıkız ve Ayışığı kodlu darbe girişimlerinin araştırılması için bir süredir çaba gösteriyor. Uras, nihayet amacına ulaştı. AK Parti, CHP, MHP ve DSP yöneticileriyle görüşerek araştırma önergesine destek isteyen Uras, başarılı olamamıştı. Uras'a destek 22 Temmuz seçimlerinde listesinden aday olduğu DTP'den geldi. DTP'li 20 milletvekili ve Hakkari Bağımsız Milletvekili Hamit Geylani, Uras'ın araştırma önergesine imza sözü verdi. İmzaların hafta sonuna kadar tamamlanması bekleniyor. Uras, araştırma önergesini Meclis Başkanlığı'na gelecek hafta sunacağını açıkladı.
'Meclis'e getirmeyin, demokrasi bildirisi yayımlayalım'
Meclis formülü, 'post-modern darbe' olarak nitelendirilen 28 Şubat sürecinde de gündeme geldi. DYP lideri Tansu Çiller, içinde 'yaptırım' kelimesinin geçtiği 28 Şubat kararlarını Meclis'e taşımak istedi ve Başbakan Necmettin Erbakan'a 'kararları imzalama' teklifinde bulundu. Erbakan, imzayı attı ancak Meclis teklifini gündemine aldı. Bunun üzerine TBMM Başkanı Mustafa Kalemli, sert bir çıkış yaptı: 'Muhtıra, Meclis ile muhatap edilmemeli.' Hükümet, Meclis'te kararların değil son günlerdeki gelişmelerin görüşüleceğini savundu. Ancak Erbakan, Meclis Başkanı Kalemli ile yaptığı görüşmeden sonra MGK kararlarının muhatabının Meclis değil, Bakanlar Kurulu olduğunu söyledi. Gazeteci-yazar Yavuz Gökmen'in 'Sarışın Güzel Kadın' adlı kitabına göre, bu olayın iç yüzü şöyleydi: 'Her şeyden anında haberdar olan Genelkurmay, bu kararı öğrendi. Yapılacak tek şey, diplomatik yolla buna engel olmaktı. Karadayı, Erbakan ve Demirel'e, 'Bu kararların Meclis'e gelmesi, ordu ile milleti karşı karşıya getirir. Eğer bu kararlar Meclis'e gelmezse bir açıklama yaparak 28 Şubat kararlarındaki 'yaptırım' kelimesinin bu anlama gelmediğini ve ordunun demokrasiye bağlılığını açıklarız.' dedi. Erbakan, bu öneriyi kabul etti ve kararları Meclis'e getirmekten vazgeçti.'
SİVİL TOPLUMDAN TAM DESTEK
Gültekin Avcı (Eski Cumhuriyet Savcısı)
Meclis'in araştırması, adlî soruşturmanın önünü açar
Meclis bünyesinde araştırma komisyonlarının oluşturulması Susurluk ve Uğur Mumcu olayında olduğu gibi hayati önem arz ediyor. Cumhuriyet savcıları, birtakım çevrelerin adlî mekanizmaya takınacağı tavırdan dolayı darbe girişimlerinin üzerine gidemiyor. Ama Ayışığı ve Sarıkız darbe planları ortada. TCK'ya göre, ciddi bir suç işlenmiş. Darbe, vatana ihanetle eşdeğer bir suç. Ciddiyetle soruşturulması gerekir. Meclis'in böyle bir komisyon kurması, cumhuriyet savcılarına şümullü bir destek verilmesi açısından çok isabetli olacaktır. Siyaset bunu sahiplenmezse adlî mekanizma niye sahiplensin ki? Zira adlî mekanizma böyle bir işe girdiğinde savcıların başına neler geldiğini Şemdinli olayında gördük.
Sinan Kılıçkaya (Hukukçular Bir. Vakfı Bşk.)
Hukuku çiğneyen kim olursa olsun üstüne gitmeliyiz
ÖDP lideri Uras'ın yaptığı cesurca ve yerinde bir girişim. Bugüne kadar siyasîler ve Parlamento, gerek TSK'yı yıpratmamak adına gerekse geçmişte yaşanan olumsuz darbe tecrübeleri sebebiyle çekingen durmayı tercih etti. Hukuk devleti ilkesi gereği hukuku çiğneyen kim olursa olsun konunun üzerine gidilmeli. Hukuka aykırı durumun tespiti halinde gerekli yasal soruşturma açılarak yargılama yapılmalı. Konunun araştırılarak yargıya gönderilmesi halinde Türkiye'nin demokratikleşmesi ve hukukun üstünlüğü anlamında önemli bir adım atılmış olacaktır.
Ümit Kardaş (Emekli Askerî Hakim)
Bütün partiler destek vermeli
Meclis'in bu darbe girişimine el koyması gerekiyor. Gerçek bir demokrasiye geçilmesi, vesayet rejimine son verilmesi isteniyorsa bu işin sahibi Parlamento. CHP, MHP, AK Parti hep birlikte sorumluları ortaya çıkaracak şekilde soruşturma açmalı. Çünkü rejime karşı suç işlendi. Ufuk Uras'ın girişimi çok doğru, çok önemli buluyorum. Parlamento'nun buna sahip çıkması gerekiyor. Ama maalesef Şemdinli'de çıkmadı.
Latif Selvi (Konya STK Platformu Başkanı)
Kimse milletten üstün değil
Darbeler hiçbir sorunu çözmedi. Türkiye'yi hep geri götürdü. Kimse kendini millet iradesinin üzerinde göremez. Siyasetin yoluna devam edebilmesi için darbe girişimlerinin önlenmesi gerekir. Meclis, darbe girişimleriyle ilgili gerekeni yapmalıdır. Türk milleti adına görev yapanlar, yetkilerini millete baskı amacıyla kullanamaz.
Halil Doğan (Demokrat Hukukçular Drn. Bşk.)
Siyasîler artık 'dur' demeli
Kim yaparsa yapsın darbe girişimleri soruşturulmalı ve sorumluları cezalandırılmalı. 1960'tan bu yana darbecilere ses çıkartılmadı. Darbeye ses çıkarmak bir yana, medya ve yargı tarafından ve hatta bazı siyasetçilerce desteklenmesi, demokrasi ve hukukun yerleşmesine engel oldu. İktidarıyla muhalefetiyle tüm siyasetçilerin artık buna 'dur' demesi gerekiyor.
Yusuf Başer (Eski Yozgat Barosu Başkanı)
Mumışığı, ayışığı ne varsa ortaya çıkarılmalı
Bir hukukçu olarak darbelere karşı çıkmayı görev bilirim. Darbeler ve darbe girişimleri gibi gizli kapaklı yapılan her şey gün yüzüne çıkarılmalı. Mumışığı, ayışığı ne varsa ortaya çıkarılmalıdır. Hukuk devletinde darbelerden ve gizli oluşumlardan söz edilemez. Kimin ne mücadelesi varsa hukukî zeminde sürdürmeli. Ufuk Uras'ın bu girişimini sonuna kadar destekliyorum.
Kaynak: Zaman
