Nazım Hikmet, ?müzeyi gezmek iyi, müzelik olmak fena? demiş bir hikayesinde. Bir şeyin 'müzelik' olması, artık onu müze dışında kolay kolay göremeyeceğimiz anlamına geliyor. Bir de göremeyeceklerimiz vaktiyle en sevdiklerimiz olursa, gerçekten ?fena?.
Finli sanatçı IIkka Halso, son sergisinde Doğa?yı müzede sergileyerek, izleyicileri doğal ortamların gerçekten de artık müzede sergilenebilecek kadar azalacağını varsaydığı dönemlere götürüyor. Halso, bir nehrin kıyısında oturmanın, bir ağacın gövdesine sırtını yaslamanın gerçekten 'lüks' olacağı günlerden söz ediyor.
Bu Halso?nun ilk projesi değil. Doğa Müzesi Projesi, 2000 yılında restorasyon sergisi ile başlayan 'Doğa Projesi' sürecinde bir sonraki adım. Halso, 2000 yılında gerçekleştirdiği restorasyon serisini, doğal öğelerin teknolojinin de yardımıyla tedavi edilmesi, yeniden canlandırılması projesi olarak ifade ediyor.
Halso, Doğa Müzesi Projesi kapsamında, dijital teknolojinin imkanlarını kullanarak, doğal öğeler ve ortamları geçmişten birer hatıraymış gibi koruyan hayali strüktürler tasarlamış. Doğal öğeleri ve büyük ekosistemleri kuşatan bu etkileyici strüktürleri, kirlilik tehlikelerinden ve daha önemlisi insanoğlunun eylemlerinden korumak üzere tasarladığını söylüyor.
Doğa?nın müze benzeri bir yer olduğu ve Doğa?yı deneyimlemenin kontrol altında mümkün olduğu bu gelecek tablosunda Halso, insanın Doğa?yla değişen ilişkisini de anlamaya çalışmış. Gerçekten de Doğa, doğal ortamları müzede deneyimleyenler için bugün bize ifade ettiğinden daha farklı anlamlar ifade edecektir. Halso, böyle bir durumda tehlike altındaki nadide bir güzellik olarak Doğa?nın, ziyaretçiler için eğlenceli bir otomobil gezisi veya güzelliklerle dolu bir peyzaj anlamına geleceğini, doğal ortamların düşündürücü bir tiyatro şovuna dönüşeceğini iddia ediyor.
Bldgblog, bu çarpıcı görüntülerin üzerinden bir ekolojik felaket romanı yazılmasını önermiş. Inhabitat yazarı Kate Andrews ise, bu provoke edici projelerin, özellikle kentsel çevrelerde dünyanın neye dönüşmekte olduğunu hatırlatan kehanet işaretleri olarak gerçekten uygulanmalarını öneriyor.
Bu öneriler gerçekleşir mi ya da sorunların çözüm sürecinde etkili olur mu bilemiyorum ancak Halso?nun bu çalışmasıyla, gerçekleşmemesini dileyebileceğimiz bir gelecek tablosunu başarıyla çizdiği kesin.
Bu güzellikleri çoğaltmak yerine nasıl olup da 'müzelik' hale getirdiğimizi, sonraki nesiller büyük ihtimalle bir türlü anlayamayacak. Biz de 'sürdürülebilir' kelimesinin kimsenin dilinden düşmediği bugünlerden nasıl olup da o günlere geldiğimizi, korkarım çocuklarımızın gözlerinin içine bakarak anlatamayacağız.
Kaynak: Arkitera
