Tanveer Jafri*
Hindistan?ın komşusu olan Nepal?de 240 yıllık monarşi nihayet sona erdi. Bu yıl, Nisan ayında Nepal?de yürütme meclisi için genel seçimler yapıldı ve Maocu oluşum büyük çoğunlukla iktidarı elde etti. Yeni oluşturulan bu Nepal kurucu meclisindeki ilk önerge de Krallığa son vermek ve demokrasiyi tesis etmekti. En sonunda 28 Nisan tarihinde krallığa son veren tasarı Nepal yeni kurucu meclisi tarafından geçirildi. Nepal?deki krallık yönetimini temsil eden bayrak kaldırıldı ve yerine Narayanhiti bölgesinde göndere çekilen Nepal Milli Bayrağı konuldu.
Nepal?de yaşanan büyük siyasi gelişmelerle birlikte sıradan Nepal halkı arasında bir sevinç havası hakim oldu. Nepallilerin yüzlerinde artık daha fazla üzüntü kalıntıları yoktu; çünkü Krallık sona ermişti. Bunun yerine Nepal?de bir şenlik havası hakimdi. Nepal medyası, yerel gazeteler ve hatta sıradan halk sadece krallığın sonlanmasına değil aynı zamanda 240 yıl süren yoğun şekilde eleştirilen krallık saltanatının tüm bu icraatlarının da sona ermesine sevindiler. Bazı gazeteler bu değişikliğin Nepal?de bir refah ölçüsü olduğunu dile getirdi. Krallığın geçmişte yaşanan bir hadise olduğu ve tarih olacağı söylendi. Nepal?in başkenti Kathmandu?da yayımlanan bir gazete suçlamasında Nepal?in 11 kralının yer aldığı veraset sisteminin Nepal?in kaynaklarını sömürdüğüne ve haksız yere kullanıldığına yer verdi. Bir gazete daha da ileri giderek Nepal?deki yoksulluğun sebebinin Krallık olduğunu yazdı.
Her neyse, Katmandu?da krallığı temsil eden Narayanhiti Sarayı bir müzeye çevrilecek. Bu hadisede meydana gelecek mutlu değişiklik Maocuların karakterindeki bir değişime işaret ediyor. Nepal?de gücü ele geçiren Maocular yaklaşık on yıl boyunca krallığa karşı şiddetli tahrikler yapmışlardı. Bunun üzerine gelen uluslararası baskı ve Birleşmiş Milletler?in müdahalesi nedeniyle Maocular 2006 yılında Nepal siyasetindeki ana düşünce akımında yerlerini aldılar. Yine bu Maocular Krallığın sona erdirilmesinde de yer aldılar. Bu da zaten Maocuların neden işbaşına gelir gelmez ilk iş olarak krallığı sona erdiren tasarıyı meclisten geçirdiklerini gayet iyi açıklıyor.
Maocuların iktidarıyla ilgili çıkan haberler arasında son Nepal Kralının akıbetinin tutuklama veya Gyanendra?nın başına gelenler ekseninde olacağına dair tahminler yürütülüyor. Fakat Maocuların lideri Pushpa Kamal Dahal kendisinin güçte olduğunu hissedince, büyük bir sorumluluk örneği sergiledi ve Kral Gyanendra hakkında: ?Bizler Kraldan tacı ile Kraliyet sarayından feragat etmesini ve herhangi diğer bir saraya geçmesini bekliyoruz.? dedi. Parchand aynı zamanda tarihin, kralların öldürüldüğünü veya ülkeden sürüldüklerini gösterdiğini söyledi. Ancak bu, Nepal?de böyle olmamalıydı. Maocuların siyasi irade gücü ve muhakemesinin ne olduğu onların krallığa yönelik değişen yaklaşımlardan rahatlıkla tahmin edilebilir.
Şüphe yok ki Nepal?in veraset sistemi Hindistan ile yaşadığı derin ilişkilerinde yatıyor. Komşu bir ülke olarak Nepal Kraliyet ailesi ile Hindistan?daki Eski Kraliyet aileleri arasında birçok sıkı bağlar bulunmaktaydı. Hindistan ve Nepal arasında duygusal ilişkiler de mevcuttu; çünkü Nepal en büyük Hindu nüfusu bünyesinde barındırmakta olup dünyadaki tek Hindu milletinden oluşmaktaydı. Hatta bugün bile Hindistan ile Nepal arasında yaşanan halkın serbest dolaşımı yüzyıllardır iki ülke arasında var olan sıkı bağlılığının bir kanıtıdır.
Bununla birlikte bazı hakikatler vardır ki inkar edilemez. Örneğin 240 yıl süren Krallık boyunca Nepal?de hiçbir ilerleme olmadı. Yoksulluk gün be gün arttı. İşsizlik oranları çok büyük oranlardaydı. Her Allah?ın günü Hindistan?a ulaşan Nepalli işçi sayısı artmaktaydı. Hatta bünyesinde birçok gelişme imkanını taşıyan turizm bile doğru şekilde gelişemedi. Elbette bu durumda Nepal halkı krallığı sorumlu tuttu. Kim onların bu şekilde söylemesine yanlış diyebilir ki? Nepal halkı ülkelerinde hiçbir gelişmenin olmadığını, olsa bile bunun sadece başkent Kathmandu?da yapıldığını söylüyor. Nepalliler Kathmandu?da gelişme olmasının tek sebebinin Nepal?de sürekli ikamet eden Kral ailesi ve onlarla birlikte yabancı misafirler olduğunda hemfikirdirler. Yabancı ülkelerin başkanları ve uluslararası kuruluşların merkezleri başkent Kathmandu?da kalmaya devam etti. Krallık ülkenin ilerlemesi için Kathmandu?nun dışına bakmaya tenezzül etmemek ve buna ciddi şekilde teşebbüs etmemekle suçlanıyor. Dahası Nepal?de çok yönlü gelişme için bir plan dahi hazırlanmadı. İşte bu nedenle dünya başkent Kathmandu?nun dışında başka bir Nepal şehrinden habersiz.
Krallığın sonlandırıldığı bu olayın dışında Nepal?de Krallığın ve şimdiki varlığının bir şekilde sona erdiğine işaret eden birden çok olay var. 18.yy?da Rana Saltanatını sonlandıran ve dağılan Nepal halkını tek nizam altında birleştiren Prithvi Narayan Shah?in Baba Gorkhnath tarafından kutsandığı ve bu ailenin 11 nesil boyunca Nepal?de hüküm sürdükleri söylenmektedir. Aslında 60 yaşındaki Kral Gianander Nepal?de hüküm süren bu neslin on birincisi ve son kralıydı. 1 Haziran 2001 yılında Nepal Sarayında çok büyük gizemli bir katliam yaşandı. Kral Virender Vikram Shah, Maharani Ashwarya, prensler ve prensesler kendisini Nepal?in gelecek prensi olarak duyuran Gianender Paras?ın kepaze oğlu tarafından katledildi. Kral Virender?in ailesiyle birlikte oğlu tarafından öldürülmesine ve hadisenin terk edilmeye bırakılmasına rağmen Nepal halkı kraliyet ailesinin bu tüyler ürperten katliamını unutamadı. Kral Virender?le kıyaslandığında Nepalliler Kral Gianendra?ya saygı gösteremez duruma geldiler.
Şimdi tahta çıkan ne Kral Virender, ne Kral Gianender ne de 240 yıllık eski bir krallık var. Nepal şimdi bir Hindu Milletinden laik bir devlete dönüştü. Nepal?i gelişme ve ilerleme yoluna götürmesi yönünde şimdiki hükümette yer alan Maocuları büyük bir meydan okuma bekliyor. Tüm dünya Nepal?deki bu siyasi değişime bakıyor ve Nepal?e aydınlık bir gelecek diliyor. Şiddet yolunu seçen Maocuların şimdi Nepal?in ilerleme yönünü nasıl belirleyecekleri gözlemleniyor.
*Tanveer Jafri Hindistan?da yaşayan bir köşe yazarı olup toplumsal ahenk, dünya barışı, toplumsallık-karşıtı, terör karşıtı, milli uyum, ulusal & uluslararası politika vs konularında yazmaktadır. Kendisi Haryana Sahitya Academy & Haryana Urdu Academy üyesidir.
Bu makale Rojdan Tekin tarafından TİMETURK için tercüme edilmiştir.
Kaynak: http://www.globalpolitician.com/24836-nepal
