İngiliz The Independent gazetesi haberinde petrol ile ilgili görüş aldığı, ünlü ekonomistlerden Mahmud Selami'nin ABD'nin Irak'ı işgalinin, dünyada petrol fiyatlarını üç katına çıkardığı yolundaki bir iddiasına yer veriyor.
Dünya Bankası ile Birleşmiş Milletler Endüstriyel Kalkınma Örgütü'ne danışmanlık hizmetleri veren Mahmud Selami'nin, normal şartlar altında petrol fiyatlarının şu an varil başına 40 dolar civarında seyretmesi gerektiğini; ancak, Irak savaşı nedeniyle ham petrol fiyatlarının geçen hafta varil başına 135 doları geçtiğine ve 2002'den bu yana 6 katlık bir artıştan söz edildiğine dikkat çektiği belirtiliyor.
1973 ile 74 yıllarındaki 'petrol şoku' olarak bilinen 4 katlık artıştan bu yana petrol fiyatlarının ilk kez bu derecede pahalandığı vurgulanan haber şöyle devam ediyor: 'Uzmanlara göre, petrol fiyatları gelecek sene varil başına 200 dolara kadar artabilir. Dünya artık anladı ki artık ucuz petrol devri kapandı. Mahmud Selami, dünyanın en büyük petrol üreticileri arasından sadece Irak'ın, üretimi artırmak için yeteri kadar rezervi olduğuna işaret ediyor. Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, İran, Endonezya, Rusya, İngiltere, Norveç ve Meksika'daki üretimin ise şimdiden zirveye ulaştığını, Çin ve Suudi Arabistan'da ise üretimin gerileme noktasına geldiğini söylüyor. Savaş öncesi dönemde, Irak'taki Saddam Hüseyin rejiminin günde üç buçuk milyon varil petrol ürettiği, şimdi ise bu rakamın 2 milyon varile düştüğü ifade ediliyor. Mahmud Selami sözlerine şöyle devam ediyor: 'Savaştan 3 yıl önce, Irak yönetimi Amerika Birleşik Devletleri'ne bir anlaşma önerisi götürdü. Buna göre, 10 yeni ve dev büyüklükte petrol sahası açılacak buna karşılık Irak'a yönelik yaptırımlar kaldırılacaktı.Bu öneri kabul görseydi, bugünkü hızlı petrol artışları kesinlikle olmazdı.Ancak Washington, Irak'ın teklifini reddetti. Amerikan yönetiminin başka bir düşüncesi vardı. Irak'ı işgal etmek ve Irak petrollerini deyim yerindeyse ilhak etmek..Bugünkü duruma ilişkin olarak sonuç olarak şu olasılıklar gündeme geliyor:
1- Petrol fiyatları düşebilir: Uluslararası talebe cevap verebilmek için fiyatlar geri çekilebilir.Ancak bu ihtimal çok zayıf..
2- Petrol tüketimi Batı'da azalabilir ve gelişmekte olan ülkeler ile OPEC'teki büyüme dengelenebilir.Böylece fiyatlarda istikrar sağlanabilir. Ancak bu ihtimal de zayıf...
3-Petrol fiyatları artmaya devam eder ve varil başına 200 dolara ulaşılır ki en güçlü olasılık bu...'
ABD'li uzmanlar: Petrolün fiyatı düşmeyecek
Uzmanlar rekor düzeylere çıkan petrol fiyatında düşüş beklemiyor. Petrol fiyatının yükselmesi, dünyanın her yerinde ulaşımdan tarıma ve imalata kadar pek çok sanayii olumsuz yönde etkiliyor. Amerika?da bazı politikacılar, fiyatın bu kadar yükselmesinden büyük petrol şirketlerini sorumlu tutuyor. Ancak enerji uzmanları fiyatın yükselmesinin asıl nedeninin, talebin artmasına karşılık üretimin sınırlı olduğunu söylüyor.
Çin, Hindistan ve diğer gelişen ülkelerde hızlanan üretim ve nakliye ihtiyacı, petrole talebi artırmış bulunuyor. Ayrıca bu ülkelerde orta sınıfın büyümesi de, otomobil satışlarını ve petrol tüketimini artırdı. Ancak Houston?daki Rice Üniversitesi?nin yayınladığı yeni bir araştırma, talebin, Amerika?da da arttığını belirtiyor. Kullandığı petrolün yarıdan fazlasını ithal eden Amerika, tüm dünyada taşıt araçlarında kullanılan yakıtın üçte birini tüketiyor.
Araştırmayı yapanlardan Kenneth Medlock, bu kullanım düzeyinde Amerika?nın enerji açısından bağımsızlığının, gerçekçi olmadığına işaret ediyor. Raporu hazırlayan ekip, talebi düşürmenin yanı sıra, petrol dışındaki enerji kaynaklarından üretimi de artırmak gerektiğine işaret ediyor. Medlock dünyada petrolün tükenmekte olduğu fikrine katılmamakla birlikte, petrolün üretim maliyetinin yükseleceğini, bu nedenle, önümüzdeki yıllarda alternatif enerji kaynaklarının cazip hale geleceğini belirtiyor:
?Hiç kuşkusuz petrol tükenebilecek bir kaynak ve biz, bu sınırlı kaynağı daha az tüketme noktasına geleceğiz. Bu noktaya ulaşmamız petrolün tükenmesinden değil, bir varil petrolü üretmenin maliyetinin giderek yükselmesinden kaynaklanacak ve diğer enerji kaynakları çekici duruma gelecek.?
Rice Üniversitesi araştırmacıları ve diğer enerji uzmanları, yeni enerji kaynakları geliştirilmeden önce, geleneksel enerji türlerine olan taleple üretim arasındaki açığın giderek büyüyeceğini ve bunun da sorun yaratacağını belirtiyor. Enerji sektörü uzmanları petrolün fiyatının, önümüzdeki on yılda 150 ve hatta 200 Dolara kadar çıkabileceğini söylüyor. Bunun da, petrolün karneye bağlanmasına ve ekonomik büyümenin durmasına yol açabileceği kaydediliyor. Üniversitenin uzmanlarından Sterling Burnett Amerikan Kongresi?nin, petrol şirketi yöneticilerini komisyonlara çağırıp bilgi almadan önce, şirketlere, henüz işletilmeyen yerli enerji kaynaklarını geliştirmeleri için izin vermesi gerektiğini belirtiyor.
?Uzun süre Kuzey Kutbunda, yaban hayatının korunduğu bölgelere giremedik. Buralarda muhtemelen 16 milyar varil petrol yatıyor. Uzun süre Amerika?nın kıyılarından petrol çıkartamadık. Buralarda da 100 milyar varil petrol rezervi bulunduğu tahmin ediliyor. Eğer buralardan petrol çıkartabilirsek, biz muhtemelen şu anda dünyanın 11?inci büyük rezervine sahip ülke durumundan dördüncü sıraya yükselebiliriz.?
Burnett güneş, rüzgar ve diğer alternatif enerji kaynaklarına 40 yıldır yapılan yatırımların petrol ve doğal gaza olan ihtiyacı azaltamadığına işaret ediyor. Bu uzmana göre, geleceğin yakıtları olarak nitelenen kaynaklar 2030 yılına kadar talebin sadece yüzde 9?unu karşılayabilecek.
Kaynak: TIMETURK ve AJANSLAR
