TIMETURK / HABER MERKEZİ
Marmara İlâhiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mahmut Erol Kılıç, 12. yüzyılın büyük filozoflarından İbn Arabi?nin, zamanının en büyük filozoflarından biri olduğunu belirterek, ?Arabi?nin görüşleri ölümsüzdür ve bu görüşler çağları aşarak günümüze ışık tutmaktadır? dedi.
Fikirleriyle, İslam dünyasında ortaya çıkan ve günümüze kadar ulaşarak birçok düşünce ekolünü etkileyen 12. yüzyılın büyük filozoflarından İbn Arabi?yi anlamak amacıyla düzenlenen uluslararası ?Modern Çağ ve İbn Arabî? sempozyumu İstanbul?da başladı.
Cemal Reşit Rey Konser Salonu?nda bugün başlayan ve 3 gün sürecek olan sempozyuma, aralarında Suad el-Hakim, William Chittick, Mahmut Erol Kılıç, Claude Addas, Mustafa Tahralı, Carl Ernst, Ekrem Demirli gibi bu alanda uzman isimlerin de bulunduğu; Türkiye, Fransa, Suriye, İspanya, ABD, Singapur, İngiltere, Lübnan, İran ve Fas?tan birçok ilim adamı konuşmacı olarak katılıyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Müdürlüğü tarafından düzenlenen ve Kültür A.Ş. tarafından organize edilen sempozyumun açılış konuşmasını, Marmara İlâhiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mahmut Erol Kılıç, yaptı. Kılıç, konuşmasında Selçuklu- Osmanlı çizgisinde her köşenin ve Arabi?nin görüşlerinden etkilendiği vurgulayarak, ?Mimar Sinan?ın eserlerinin ve Osmanlı Padişahları?nın fikirlerinin arkasında dahi Arabi?nin fikirleri vardır. Arabi?nin görüşleri ölümsüzdür ve çağları aşarak günümüze ışık tutmaktadır? diye konuştu.
ANADOLU TOPRAKLARINDA BAŞTACI EDİLDİ
Prof. Dr. Kılıç, Arabi?nin, İslam dünyasının geniş coğrafyasında görüşleri eserleştirilen, üstüne sohbetler düzenlenen bir şahsiyet olduğunu söyledi. Kılıç, ?Arabi, Anadolu topraklarında baş tacı edilmiş ve bu topraklarda görüşlerini rahatça ifade edebilecek bir zemin bulmuştur. İlahi olarak Anadolu?ya yönlendirilen Arabi?nin, Selçuklu sultanlarının yetişmesinde büyük emeği geçmiştir.? dedi.
Konuşmasında modernleşme konusuna da değinen Prof. Dr. Kılıç, modern çağın ?Yaradan da insan, tanrı da insan? denilen bir anlayıştan geldiğine dikkat çekerek, Modern dünyanın, Müslümanları da kendine benzettiğini belirtti. Kılıç, şunları söyledi; ?Günümüzde Müslüman?ım diyen geniş kitleler var. Ama bu içi doldurulamayan bir kitledir. Müslüman toplumlar, bir seviye düşmesiyle karşı karşıyadır. Bu seviye düşmesi de Müslümanların en büyük handikapıdır. Sonuç itibariyle insan ilahi bir varlıktır. Bir bütünün parçasıdır ve o bütün içinde anlam kazanır. İnsan ilahi bir varlık olduğu gibi, aşağı derecelere inerek hayvani bir varlık halini de alabilir. Bu bağlamda Arabi felsefesi, Allah?ı yukarıda yada aşağıda aramak yerine kendi içinde aramayı öğreten bir anlayıştır. Onun getirdiği açılımlar, talebeleri aracılığıyla Doğu?ya ve Batı?ya taşınmıştır.?
Sempozyumda bugün bir konuşma yapacağı açıklanan Lübnan Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Suad el-Hakim Lübnan?da yaşanan karışıklık nedeniyle sempozyumun İstanbul bölümüne katılamadı. Prof. Dr. El-Hakim, sempozyumun Şam?da yapılacak kapanış oturumuna katılacak.
Sempozyumun açılışında konuşan İstanbul İstanbul İl Küşltür ve Turizm Müdürü Ahmet Emre Bilgi de, bir düşünür için çağını aşmanın en büyük onur olduğunu vurgulayarak, ?Eğer biz, çağını aşan Arabi?yi günümüze taşıyabiliyor ve düşüncelerinden yararlanabiliyorsak, bu da bizim için onurdur? dedi.
Üç gün sürecek olan sempozyumun 2. bölümü yarın İstanbul Teknik Üniversitesi Taşkışla Kampusü?nde yapılacak.
Yarınki bölümün 1. oturumunda Prof. Dr. Mustafa TAHRALI ?Şeyhü?l Ekber geleneğinde Nebi?ye Tâbî Olmak?, Fransalı Araştırmacı-Yazar Claude ADDAS ?Ve O Adem?e bütün isimleri öğretti: İbn Arabî?ye göre mânevi hilâfetin temeli?, Fransa?daki De Provence Üniversitesi öğretim görevlisi Denis GRIL ?Zıddıyla Yazmak: İbn Arabî Düşüncesinde Özgürlük? konulu konuşmalar yapacak.
2. Oturumda ise Suriyeli Bakri ALAUDDIN, İran Siraz Üniversitesi?nden Ghasem KAKAIE, İspanya Sevilla Üniversitesi?nden Pablo BENEITO ARIAS, 3. oturumda ise ABD Stony Brook Üniversitesi?nden Sachiko Murata, İngiltere?deki Exeter Üniversitesi?nden Suha Taji FAROUKI birer konuşma yapacak.
Sempozyumun Pazar günkü bölümü ise yine İstanbul Teknik Üniversitesi Taşkışla Kampüsü?nde yapılacak. Sempozyum, 26-28 Mayıs tarihlerinde Şam?da tapılacak kapanış konuşmalarıyla sona erecek.
12. YÜZYILIN EN BÜYÜK FİLOZOFU
İbn Arabi, 28 Temmuz 1165 tarihinde Endülüs?deki Mürsiye (Murcia) şehrinde doğdu. Babası Ali b. Muhammed, Abbasi halifesi Müstencid-Billah?ın kumandanı ve yöre valisi Muhammed b. Sa?d İbn. Merdeniş?in hürmet ettiği bir kişi olup, aynı zamanda filozof İbn Rüşd?ün yakın arkadaşıydı. Amcası Ebu Muhammed Abdullah b. Muhammed el-Arabî ve dayıları Ebu Müslim el-Havlanî ile Yahya b. Yagan da devrin önemli sûfî ve siyasî şahsiyetleri içerisinde adları geçen kimselerdir. İbn Arabî?nin yetişmesinde bu kişilerin tesirleri olduğu yine kendi ifadelerinden anlaşılmaktadır.
12. yüzyılda yaşamış büyük filozof olarak kabul edilen İbn Arabî, fikirleriyle yalnız çağdaşlarını değil, İslam dünyasında ortaya çıkmış ve kimi günümüze kadar ulaşmış birçok düşünce ekolünü de etkiledi. Bu coğrafyadaki devlet geleneğine, sanata, edebiyata, mimariye, toplum ilişkilerine, evren algılayışına ilişkin pek çok unsura yön vermiş bir kilometre taşı sayılan İbn Arabi?ye, tasavvuf konusundaki yetkinliğinden ötürü ?Şeyhü?l Ekber?, dini ilimlerdeki yenileyici vasfını vurgulamak için de ?Muhyiddin? ünvanı verildi.
Endülüs?te vahded-i vücud düşüncesini temellendiren ve doğuya doğru bir yolculuğa çıkan İbn Arabî, yolculuğu boyunca hem etkiledi hem etkilendi. Uzun süren seyahatinin ardından Konya?ya ulaştı. Sadreddin Konevi?yle görüştü. Orhan Gazi?nin İznik?te kurduğu medresenin ilk müderrisi Davudu Kayserî, işe ilk olarak büyük mutasavvıfın Fususü?l Hikemi?ni şerh ederek başladı. Düşünceleri, Mevlâna Celaleddin Rumî ve Yunus Emre?yle bu coğrafyada iyice temellendi.12. yüzyılda ortaya çıkan bu büyük ilham, değerli mutasavvıflar Ahmed Avni Konuk ve Ken?an Rifâi?de temsilini devam ettirerek günümüze ulaştı.
İbn Arabi?nin önemli bazı eserleri şunlardır: Fütûhâtü?l-Mekkiyye, Füsûsü?l-Hikem, Cem ve?t-tafşîl fî esrâri?l-me?anî ve?t-tenzil, Tedbîratü?l-ilâhiyye fî islâhi?l-memleketi?l-insaniyye, Tercümânü?l-eşvâk, Risâletü?l-envâr, İsfâr?an netâ?ici?l-esfâr, İsrâ?ile?l-makami?l-esrâ, Rûhü?l-kuds, Tecelliyâtü?l-ilâhiyye ve Anka?ü mugrib fî ma?rifeti hatmi?l-evliyâ?ve şemsi?l-mağrib.
