Fransız Ulusal Meclisi?nin Yasal İşler Komisyonu, dün gece geç saatlerde kabul ettiği bir kararla AB?ye yeni katılımların onayını otomatik olarak referanduma sunma zorunluluğunu Fransız Anayasası'ndan çıkarma girişimine ağır bir darbe indirdi.
Toplam 35 maddeden oluşan anayasal değişiklik tasarısıyla ilgili görüşmelerini tamamlayan komisyon, 'nüfusu, AB ülkelerinin toplam nüfusunun yüzde 5?inden fazla olan ülkeler' için referandum şartını koruyan bir formülü benimsedi.
Böylece, Türkiye?yi değişikliğin dışında bıraktı. Tasarı Ulusal Meclis Genel Kurulu'nda 20 Mayıs?tan itibaren ele alınacak.
İktidarın şiddetli baskısı
Komisyon Başkanı Jean-Luc Warsmann?in önerisi olarak metne konan bu 'yüzde 5' kuralı, Türkiye?nin AB üyeliğine muhalif olan iktidar partili milletvekillerinin şiddetli baskısı üzerine taslağa girdi.
Parlamento kulislerinde, Halk Hareketi İçin Birlik (UMP) Partili çok sayıda milletvekilinin, Türkiye?ye otomatik referandum anayasadan kalktığı takdirde tasarının tümüne karşı oy verme tehdidinde bulundukları, bu nedenle Cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozy?nin bu formüle razı olduğu ifade ediliyor.
Bu durum karşısında, meclis genel kurulundaki oylamada, durumun Türkiye lehine değişme olasılığı hemen hemen ortadan kalkmış gözüküyor.
UMP sözcüsü Frederic Lefebvre daha önce, başkenti Avrupa?da olmayan veya topraklarının büyük bölümü Avrupa?da olmayan ülkeler için otomatik referandum önereceğini açıklamıştı.
Tasarının hükümetçe benimsenen ilk şeklinde, 'anayasa değişikliklerinde uygulanan kuralın AB?ye yeni katılımlarla ilgili onay işlemlerinde de geçerli olması' benimsenmişti.
Anayasa değişiklilerinde, parlamento onayı veya referandum arasında tercihi o günün cumhurbaşkanı yapıyor, yani cumhurbaşkanı sadece gerekli görürse referanduma gidiyor.
Hükümetçe sunulan tasarı bu durumda komisyon tarafından 'genel kural' kabul edilmekle birlikte, pratikte sadece Türkiye için geçerli bir istisna hükmü metne ekleniyor, yeni kuralın Türkiye?ye de uygulanması engellenmiş oluyor.
'5'inci Cumhuriyet kurumlarında modernleşme' adlı tasarıyı aylar öncesinden hazırlayan ön komisyonun (Balladur Komisyonu) Sosyalist Partili ikinci başkanı Jack Lang, 'yüzde 5' kuralını protesto etti ve bunun 'ad vererek Türkiye?yi işaret etme' anlamına geldiğini dile getirerek bu haliyle tasarıya karşı oy kullanacağını duyurdu.
Partinin parlamentodaki gücü gözönüne alınınca tasarının bu haliyle yasalaşmasına kesin gözüyle bakılıyor.
CNN
