Afrika'ya ihracat 6 milyar doları geçti

Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu'nun (TUSKON) Dış Ticaret Müsteşarlığı'yla birlikte düzenlediği 'Ticaret Köprüsü' programları kara kıta ile ilişkilerin artmasını sağladı.

2005 yılında 3,6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşen ihracat, geçtiğimiz yıl 6 milyar doları buldu. 2008'in ilk çeyreğindeki ihracat ise bir önceki döneme göre yüzde 125 artış gösterdi. Afrika Birliği'nin dönem başkanlığını devralan Tanzanya'ya adeta çıkarma yapan TUSKON, Türk işadamları için yeni fırsatlar açtı. Hükümet ve iş dünyasından yetkililerle görüşmeler yapan Başkan Vekili Ahmet Ciğer, bu sene 3 milyar dolarlık ticaret bağlantısı hedeflediklerini söyledi. TUSKON, Addis Ababa'da da bir ofis açacak.

TUSKON Yönetim Kurulu Başkan Vekili Ahmet Ciğer, Afrika Birliği'nin dönem başkanlığını devralan Tanzanya'da Turizm Bakan Yardımcısı Ezekil M. Maige, Tanzanya Ticaret, Tarım ve Sanayi Odası Başkanı Aloys J. Mwamanga ve oradaki Türk işadamları ile görüştü.

Ciğer, 'Bu bölgeler, eski sömürge ülkeleriyle ilişkilerinden dolayı Avrupa'dan çok ciddi ithalat yapıyor. İthal ettikleri ürünlerin çoğu Türkiye'de rahatlıkla yapılan ve aynı kalitede bulunabilen ürünler.' değerlendirmesini yaptı. Ciğer, Türk işadamlarının Afrika Dış Ticaret Zirveleri'yle yeni pazarlara ulaşma imkânına kavuştuğunu ifade etti.


TUSKON'dan alınan bilgiye göre daha önceki iki programa bin 300 civarında Afrikalı, 2 bin 600 Türk işadamı katılırken 36 bin ikili görüşme gerçekleştirildi ve 2,5 milyar dolarlık iş bağlantısı yapıldı. Bu yılki zirveye de bin civarında Afrikalı ile 2 bin 500 Türk işadamının katılması bekleniyor. Yeni iş bağlantısı hedefi ise 3 milyar dolar. Tanzanya'nın Turizm Bakan Yardımcısı Ezekil M. Maige, ülkelerine son yıllarda Çin'den çok sayıda yatırımcı geldiğini belirterek, diğer ülkelerden de ilgi beklediklerini ifade etti. Maige, kendi ülkesinde özellikle tarım ve turizm alanında yatırım yapılabileceğini belirtti.

Bakan Yardımcısı'nın verdiği bilgilere göre turizm, Tanzanya ekonomisinin yüzde 20'sini oluşturuyor. Ülkeye yılda 700 bin civarında turist geliyor. Tanzanya'da yabancı yatırımlarda üretimde kullanılacak bütün makine ekipman ve inşaat malzemeleri vergiden muaf. Ayrıca yatırım kendi maliyetini kurtarıncaya kadar gelir vergisi alınmıyor.

14 bin üyeli Tanzanya Ticaret, Sanayi ve Tarım Odası Başkanı Aloys J. Mwamanga, tarım, ticaret ve sanayinin her dalında Türk işadamlarını yatırıma çağırdı. Mwamanga'nın verdiği bilgilere göre meyve suyu ve konserve sanayiine yatırım yapılabilir. Her türlü tarım ürünü yetiştiği için bunlar endüstriyel hale getirilebilir. Küçük işletmelere yeni yatırım yollarını öğretecek organize sanayi bölgeleri kurulabilir.

Tanzanya'da aynı zamanda güçlü debiye sahip nehirler var. Burada kurulacak hidroelektrik santrallerini devlet teşvik ediyor. Dünyanın en büyük altın üreticisi olan ülke, önemli kömür yataklarına da sahip. Son olarak bütün ülkede Afrika kıtasının tümünün 100 yıllık ihtiyacını karşılayacak kömür madeni bulundu.

Tanzanyalılar da metrobüs yolu yaptıracak

Tanzanya'nın başkenti Dar Es Selam'ın trafiği, keşmekeşin eksik olmadığı İstanbul trafiğini aratmıyor. Tanzanya hükümeti, karmaşanın hakim olduğu başkent trafiğini rahatlatmak amacıyla ana caddelerde toplu taşıma araçları için bölünmüş yol yapılmasına karar verdi. Buna göre Dünya Bankası'nın desteğiyle İstanbul'daki metrobüs hattına benzer bir sistem yapılacak. Böylece başkent trafiğinin düzene sokulması amaçlanıyor.

Dünya Bankası'nda çalışan Türk uzmanlardan Vildan Verbeek-Demiraydın'dan alınan bilgiye göre, bir süre sonra ihaleye çıkılacak proje üzerinde çalışmalar sürüyor. Öte yandan başkent Dar Es Selam'da yollar, şiddetli yağışlar nedeniyle sürekli bozuluyor. Bu nedenle yollara her yıl geniş çaplı bakım onarım gerekiyor. Tanzanyalı yetkililerin verdiği bilgiye göre devlet her yıl bozulan yolların onarımı için 80 milyon dolar harcıyor. 2008'de ise yollara ayrılan kaynak 160 milyon dolara çıktı.

Tanzanya Ticaret, Sanayi ve Tarım Odası Başkanı Aloys J. Mwamanga, büyük yol yapım ve onarım çalışmaları için Türk inşaat firmalarını ülkesine davet etti. Mwamanga, 'Yakında 300 kilometrelik yeni bir yol yapım ihalesi yapılacak. Ayrıca burada maddi geliri yüksek insanlar ameliyat olmak için Hindistan'a veya Avrupa'ya gidiyor. Ülkemize bunların ihtiyacını karşılayacak gelişmiş ve kaliteli özel hastaneler de kurulabilir.

Yatırımcılar için bu alan önemli bir potansiyel taşıyor.' şeklinde konuştu. Bu arada önemli Türk işadamları da Tanzanya'ya gelerek incelemelerde bulunuyor. Son olarak Doğuş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk'in ülkedeki altyapı yatırımlarıyla ilgilendiği ifade edildi.

Dar Es Selam'da bin havuza kimyasal satıyor

İstanbul'da havuz kimyasalları konusunda faaliyet gösterirken Tanzanya'ya taşınan Akif Kara, şimdi başkent Dar Es Selam'da yaklaşık bin havuzun kimyasal ve malzeme ihtiyacını karşılıyor. İstanbul'da deri işi yaparken maliyetler nedeniyle işleri zora giren Kara, TUSKON'un Afrika zirvesine katıldıktan sonra Tanzanya'da ticarete başladığını söyledi.

10 ay önce bu ülkeye geldiğini ifade ederken, özellikle Batılı ve Hintli zenginlerin havuzlarına ve otellere hizmet verdiklerini aktardı. Bir taraftan Türkiye'den havuz kimyasalları ithal ederken, diğer taraftan da kereste ihraç ettiklerini dile getiren Kara, 'Yıllık ihracatımız 2,5 milyon doları buluyor.

Havuz malzemeleri sattığımız müşterilerle sürekli temas halindeyiz.' diye konuştu. Bu arada İstanbul'dan bir başka Türk yatırımcının da ıstakoz ve istiridye ihraç etmek için ülkeye geldiği ve ilk ihracatına yakında başlayacağı öğrenildi.

Mısır ve pirinç üretiyor

Yaşar Holding'den üst düzey yönetici olarak emekli olan Muammer Öksüzhan, Tanzanya'ya tarım için göç etmiş. Bir televizyon programında izlediği ve beğendiği ülkeye önce turistik amaçla sonra da bacanağı Alim Ağaşçı ile birlikte tarım arazisi bakmak için gelen Öksüzhan, yatırım ajansından 30 bin dönüm araziyi 99 yıllığına kiraladıklarını anlattı.

Öksüzhan, 'Burada tarım arazisi çok, ancak işlenmemiş. Buraya yeni tarım makineleri getirdik. Arazileri hem açıyor hem de işliyoruz.' dedi. Öksüzhan, ülkenin en büyük nehirlerinden Rufuji yakınlarındaki arazisinde mısır ve pirinç üretiyor. Bir yandan kiraladığı arazide yeni tarım alanları açarken diğer yandan komşularına da yardım etmiş.

Öksüzhan'ın hedefi 30 bin dönümlük arazinin 10 bin dönümünü işlemek. Halen hasadı iç pazara verirken, üretim fazlasını yem sanayiinde kullanılmak üzere Türkiye'ye ihraç etmeyi planlıyor.

ZAMAN