Nature'da yayımlanan bir araştırmada Mars yüzeyindeki suyun, kayalarda kilitli kalmış olabileceği ifade ediliyor.
"MARS SUYU EMMİŞ OLABİLİR"
Yayımlandan çalışmada, araştırmacılar; Mars yüzeyinin su ile etkileşime girip emdiğini ve bu süreçte de kayaların oksitlenerek gezegeni yaşanmaz hale getirdiğini iddia ediyor.
ÖNCEDEN GÜNEŞ RÜZGARLARI İLE UZAYDA KAYBOLDUĞU İDDİA EDİLİYORDU
Geçmişte yapılan çalışmalar, yüzeydeki suyun, gezegenin manyetik kalkanı yok olduktan sonra güçlü Güneş rüzgarları ile uzayda kaybolduğunu ya da yüzey altı buzlarını altında kaldığını iddia ediliyordu.
Ancak bu iki teori de bütün suyun nasıl yok olduğunu açıklamaya yetmiyordu.
HESAPLAMA YAPILDI
Bilimfili'nin aktardığına göre araştırma ekibi, bu sorunun cevabının gezegenin mineralojisinde saklı olduğunu düşünerek, modelleme yöntemleriyle kayalarla etkileşim sonucu Mars yüzeyinden ne kadar suyun kaybolmuş olabileceğini hesapladılar. Araştırmacılar, kaya sıcaklığı, yüzey altı basınç gibi kriterlerle kayaların gezegen yüzeyindeki rolünü değerlendirdiler. Sonuçlara göre; Mars'taki bazalt kayalar, Dünya'dakilere kıyasla %25 daha fazla su barındırabiliyor, dolayısıyla su, iç yüzeye çekilmiş olabilir.
SUYUN EMİLMİŞ OLMA TAHMİNİ İLK KEZ GÜNDEME GELİYOR
Bilim insanları, uzun süredir bu soru üzerine değerlendirmelerde bulunuyordu, ancak kimse suyun basit kaya etkileşimleri sonucu emilmiş olabileceği teorisini test etmemişti.
İddiaya göre Mars'ta, lavlarla etkileşime giren su, önce suyun emilimine sebep olan bazalt kabuğunu, daha sonra da kabuktaki kayalarla etkileşime girerek su barındırabilen mineral çeşitliliğini oluşturdu. Bu etkileşimler, gezegenin kaya mineralojisini değiştirerek gezegeni yaşam için elverişsiz hale getirdi.
PEKİ MARS'IN YAŞADIĞINI DÜNYA NEDEN YAŞAMADI?
Dünyanın neden bu gibi değişimler yaşamadığına gelince; araştırmacılar, Mars'ın silikat kabuğunda daha fazla demir ve yüzeyindeki farklı bir sıcaklıkla, Dünya'dan daha küçük olduğunu ve bu gibi küçük etkenlerin uzun vadede önemli değişikliklere sebebiyet verebildiğini belirtiyorlar. Bu durum Mars yüzeyini, suyla etkileşime ve yeni su içeren mineraller oluşturmaya daha yatkın kılıyor. Mars'ın jeolojik kimyası, suyu direkt olarak kabuğa çekerken, Dünya kabuğu, kaya suyunu tamamen kaybedene kadar yüzeyde kalabiliyor.
Öte yandan Güneş Sistemi'ndeki Güneş'e daha yakın gezegenler de benzer bir yapıya sahiptir ancak kayaların kimyalarında olduğu gibi küçük farklılıklar büyük sonuçlara yol açabiliyor. Mars'ın en belirgin farklılığı; oluşumunda daha fazla oksitlenmeye maruz kaldığı için kabuğunda daha fazla demir bulunduruyor oluşu.