'Tarih ve kültür cellatları kol geziyor'

Fatih Belediyesi Kültürel Mirası İhya Restorasyon Projeleri Tanıtım Programı'na katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yaptığı konuşmada, tarihle ters düşülmemesi gerektiğini belirterek, "Biz tarihimizle ters düşmemeli tarihimizle bütünleşirsek bir değer ifade eder. Bunu yapamıyorsak bir kaçak var demektir. Bugün ecdadımızın seviyesine ulaşabilmiş değiliz. Bir gün restorasyonun açılışını yaptığımız eserlerine bakalım bir de günümüz mimarisiyle yapılan eserlere bakalım. Ecdat ne kadar zamanda yapmış biz restorasyonu ne kadar zaman da yapmışız. Hangisi insan ruhuna daha iyi ifade ediyor. Hangisi gelecek nesillere iftiharla bırakacak nitelikte. Ecdadın yaptığı eserle bu özelliklere sahip. Zihniyeti ve uygulamamızı değiştirmeliyiz. Önce ihyayı gerçekleştirmeliyiz, sonra da onu aşacak yani inşayı gerçekleştirecek bir anlayışı hakim kılmalıyız. Üstadın söylediği gibi 'Öleceğiz ne çare' arayıp bulmamız gereken mana bu. İstanbul'da yaşamanın hakkını ancak bu manayı kavradığımızda veririz" dedi.

"15 yıldır tarihimizi ayağa kaldırmanın mücadelesini verdik" diyen Erdoğan şunları kaydetti:

"Dönemimizde yıllık ortalama 250 restorasyon projesi hayata geçirildi. Hazreti Ömer Kudus'ü fethettiğinde fetih hakkı olarak camiye çevirdiği bir kilise dışında diğer dinlere ait hiçbir mekana dokunmamıştır. Fatih Sultan Mehmet, camiye çevirdiği Ayasofya dışında diğer dinlerin mekanını aynen korumuştur. Bazıları diyor ya 'kılıçla şöyle kestiniz böyle yaptınız'. Tarih bilmiyorsunuz zavallı. Aynı hassasiyetin kendi topraklarımız dışında kalan ecdat eserleri için gösterildiğini söylememiz maalesef mümkün değildi. 500 caminin olduğu şehirlerde bugün namaz kılınabilecek tek bir camiyi zor bulursunuz. Ruhuyla görüntüsüyle hala bizim olan nice şehirlerden adımız kazınmaya izlerimiz silinmeye çalışılıyor. Bunun için yurt dışından kapsamlı bir restorasyon çalışması başladık. Ecdadın emanetlerine sahip çıkmaya çalışmaktayız. Medeniyetimizin her bir eseri bizim yitik hazinemizdir. Nerede bulursak orada sahip çıkacağız. Fırsatını bulduğumuzda ayağa kaldıracağız."

Bazı restorasyon çalışmalarını da eleştiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Restorasyon deyince içimize acıtan nice görüntü de geliyor. Ülkemizde tüm gayretlerimize rağmen hala önüne geçemediğimiz şekilde tarih ve kültür cellatları kol geziyor. Restorasyon adı altında asırlık taşların sökülüp, yerine kalıpla çimento dökülen nice binalar duyduk. Bir dönem tarihi camiyi yıkma yıkılamayanları da depo, işyeri, hatta ahır olarak kullanma modası vardı. İstanbul'da özellikle Anadolu'nun dört bir yanına buradan başlamak üzere bu tahribatın izlerini halen görüyoruz. Restorasyon adı altında sergilenen tarih ve kültür facialarının bu anlayıştan bir farkı yoktur. Yıkmak bozmak tahrip etmek kolay inşa etmek ihya etmek zordur. Bunları söylerken tarihin eserlerin hayatın tamamen dışına çıkarılarak bir süs eşyası gibi vitrinde tutulmasını doğru bulmuyorum. Restore edilerek yeniden medeniyetimize kazandırılan eserlere buraların hakkını verecek, sahip çıkacak kuruluşlar tarafından kullanılmasını önemli buluyorum" dedi.