TBMM'de, referandum sürecinden bu yana ilişkileri gergin olan iktidar ve muhalefet partileri, yurtdışına kaçırılan tarihi eserler konusunda bir araya geliyor. AK Parti, CHP ve MHP konuyla ilgili TBMM Araştırma Komisyonu kuracak. Komisyon, Osmanlı İmparatorluğu yıllarında yoğun olarak yurtdışına kaçırılan tarihi eserlerin envanterini çıkaracak, uzmanları dinleyecek ve gerekli görülürse yurtdışına kaçırılan eserleri yerinde incelemek üzere çalışma da yapabilecek.
AK Parti Grup Başkanvekil Bülent Turan, Meclis'te gazetecilerin, iktidar-muhalefet uzlaşmasına ilişkin soruları üzerine tarihi eserlerin milletin ortak değeri olduğunu, tarihi ve kültürel varlıkların tespiti ve yurtdışına kaçırılanların geri getirilmesine özel önem verdiklerini vurguladı. Gazete Habertürk'ten Saliha Çolak'ın haberine göre Turan, bu eserlerin tespiti ve geri getirilmeleri için alınması gereken önlemlerle ilgili ortak bir komisyon kurulacağını kaydetti. Turan, bunun için partilerin araştırma önergesi hazırladığını, İçtüzük görüşmeleri sürerken önergelerin genel kurulda okunacağını ve ekim ayında TBMM açıldığında da komisyonun kurulmasını planladıklarını kaydetti.
Meclis'te iktidar-muhalefet uzlaşmasına konu olan ve AK Parti tarafından hazırlanan araştırma önergesi şöyle:
- Dünyanın eski ve büyük müzelerinde Türkiye kökenli kültür varlıkları ve hatta anıtsal yapılar bulunmaktadır. Bunların bir kısmı Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde sağlanan imtiyaz veya izinler doğrultusunda gerçekleştirilen kazılar neticesinde ülke dışına çıkarılmışlarsa da, gerek 19. yüzyılda gerekse sonrasında gerçekleşen yasadışı faaliyetler neticesinde ülkemizden koparılan çok sayıda kültür varlığı yer almaktadır.
- Hemen hemen her dönemde kültür varlığı ticareti ve toplayıcılığı yapanların yönlendirmesiyle gerçekleşen kaçak kazıların 2. Dünya Savaşı sonrasında dünyada meydana gelen ekonomik gelişmelerin de bir sonucu olarak çoğaldığını söylemek mümkündür.
- Bugün dahi ülkemizde arz-talep dinamiğinin bir sonucu olarak kültürel miras alanları yasadışı kazılarla tahrip edilmektedir. Yasadışı kazılar neticesinde bulunarak yurtdışına çıkarılan kültür varlıklarının ülkemize iadesi, yasadışı kazıların ve yasadışı ihracın belgelenmemesi nedeniyle çok güçtür ancak imkânsız değildir.
- Yürütme organlarının ülkemiz kökenli kültür varlıklarını iade çalışmalarında, ihtiyaç duyduğu milli irade desteğinin sağlanması, müzakere edilen ülkelerde kamuoyu oluşturulması ve farkındalığın artırılması açısından elzemdir.
KOMİSYON ÖNERİDE BULUNACAK
Siyasi parti temsilcilerinin katılımıyla oluşturulacak araştırma komisyonu, üç ay süreyle konuyu araştıracak. Araştırmadaki bulgular rapor haline getirilecek. Raporda, yurtdışına kaçırılmış eserlerin Türkiye'ye iadesi için öneriler de yer alacak.
