Dolar

34,9466

Euro

36,7211

Altın

2.977,22

Bist

10.125,46

Yol Tutuş Göreceli Mi? (Bölüm 2)

Otomobillerde kağıt üzerinde belirlemesi çok zor olan, kullandıkça oluşan bir izlenim olarak yol tutuş ve sürüş karakteristiği ile alakalı yazının birinci bölümünde belirlenen 12 maddenin sıralaması devam ediyor:

5 Yıl Önce Güncellendi

2020-08-31 10:14:14

Yol Tutuş Göreceli Mi? (Bölüm 2)

6. Süspansiyon Sertliği

Aracın ağırlığına ve kullanımına göre tasarlanmış ya da adaptif hatta hava ile dinamik olarak sürüş tarzlarına göre değişebilen süspansiyonlar aracın sürüş karakterine en çok etki eden aksamlar olarak kaydediliyor. Özellikle tam bağımsız multilink, adaptif ayarlanabilir süspansiyon tercihleri araçtan hem performanslı hem konforlu sürüş tadları alınabilmesini sağlıyor. Bu özelliklerin olmadığı araçlarda ise, aracın ağırlığına göre ortalama süratle araçların yolcuları çok fazla yatırmadan virajlara tutunabilmesi bekleniyor.

7. Şase Yatması

Özellikle binek araçlarda bulunan monokok şaselerin bir özelliği de virajlarda burulabilmeleri olarak karşımıza çıkıyor. Şaft tüneline ihtiyaç duymayan araçlarda dahi aracın orta segmentinden geçen tünelimsi yapı ve şasenin diğer geometrik özellikleri istenilen oranda şase burulmasını sağlayarak lastikler, kabin ve süspansiyon arasındaki uyumu sağlayabilmektedir. Bu konuda özellikle araçta kullanılan şasenin metalurjisi büyük önem taşımaktadır.

8. Yol Teması

Aracın süspansiyonları, jantları ve lastik boyutlarının önceden mühendislik edilmesi ve ideal oranlarının belirlenmesiyle ortaya çıkan yol tutuşta en önemli etmen lastik seçimi olarak ortaya çıkıyor. Aracın çekiş sistemine göre de lastik boyutlarının tasarlanmış olması önem taşımaktadır.

9. Önden Kopma Eğilimi

Piyasada satılan çoğu araçta ve önden çekişli araçlarda yol tutuşun kaybı sonrasında önden kopma denilen fenomen gerçekleşmektedir. Aracın direksiyon tepkilerine cevap vermeyip en son seyir üzerinde olduğu hatta devam etmesi olarak açıklanan durum, alternatifi olan arkadan kopmaya göre çok daha düzeltilebilir ve düzeltmek için daha az profesyonellik gerektirdiğinden otomotiv üreticilerinin araçların karakteristiğini bu yönde değiştirmek için tercih ettiği bir durum.

10. Arkadan Kopma Eğilimi

Sürücülerin genellikle arkadan çekişi araçlarda ya da önden çekişli araçların önden kopmaya başladığında yanlış fren kullanımıyla tecrübe edebileceği bir durum olan arkadan kopma her ne kadar profesyonel sürücüler tarafından sürüş zevkini artırıyor olarak görünse de sebep olduğu durumun daha tehlikeli olması ve genel sürüş karakteristiğinin beklenmedik olması sebebiyle kimi sürücüler tarafından da zayıf yol tutuş olarak yorumlanabiliyor

11. Ağırlık Dengesi

Özellikle motorun konumu, aracın kasa tipi ve şase mimarisinin belirlediği ağırlık dengesi, aracın yol tutuş eğilimini, karakteristiğini ve sürüş konforunu direkt olarak etkileyebiliyor. Genellikle önden motorlu olan araçlarda aracın ağırlığı kaputa konumlandığından, kabin yerleşimi, şase dengesi gibi etmenlerin önemi daha da artıyor. Boxer motorlar, merdiven şaseye sahip arazi araçları, elektrikli araçlar ağırlıklarını tabana yayarak yol tutuşunu iyileştirebiliyorlar.

12. Tahmin Edilebilirlik ve Emniyet

Yol tutuş hissiyatını ve sürüş zevkini aslında en çok artıran konu ise aracın tüm karakteristiğine rağmen tahmin edilebilir olabilmesi. Bu konuda ise aracın motor, şanzıman ve elektronik aksamı da devreye girebiliyor. Sürücünün panik anında vereceği ilk tepkiye sürücünü beklediği gibi dönüş sağlayabilen araçlar daha güvenilir olarak görülüyor. Örneğin viraja hızlı girmiş modern bir araçta beklenilen davranış EDS sisteminin devreye girerek lastiklerin dönüş hızlarına göre frenleme yapması ve aracın bilgisayar sisteminin gaz-fren tepkilerini körelterek sürücünün istemeden gaza ya da frene fazla basmasını engellemek şeklinde gözlemlenebiliyor.

Her ne kadar araçların yol tutuş özellikleri daha tasarım aşamasındayken belirleniyor gibi görülse de, sürücülerin yetenekleri, araçlardan bekledikleri ve alışkanlıkları da yol tutuş hakkında yaptıkları yorumlarda etkili oluyor. Aracın yere olan yakınlığı, lastik kalitesi, hava durumu, şanzıman tipi, motor tipi, süspansiyonun durumu, lastik basıncı hatta araçtaki kişi sayısının dahi etkili olduğu yol tutuş ve sürüş karakteristiklerini belirlemek için geyik testleri, slalom testleri bulunsa da yine de son söz kullanıcının.

İkinci el satın alımlarda iyi bir ekspertiz ile yıpranmış, bakıma ihtiyaç duyan parçaların önceden belirlenmesi ve aracın yetkili servis bakımlarının aksatılmaması ile satın alınan otomobilden üreticinin tasarladığı en iyi sürüş tecrübesinin edinilmesi mümkün kılınabilir.

Hazırlayan: Vizyon Garage Oto Ekspertiz

Haber Ara