Eskişehir'in İnönü ilçesi yakınlarındaki Kanlıtaş Höyüğü'nde ele geçirilen bulgular üzerinde yapılan laboratuvar çalışmaları, 8 bin yıl önce bölgede kırmızı ve sarı boya üretiminin yapıldığını ortaya koydu.
Eskişehir, Afyonkarahisar ve Kütahya'nın yer aldığı İçbatı Anadolu'nun en eski yerleşimi Kanlıtaş Höyüğü'ndeki kazılar, 2013 yılından beri Anadolu Üniversitesince (AÜ) sürdürülüyor.
Kazı Grubu Başkanı ve AÜ Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Umut Türkcan ve ekibi tarafından, milattan önce 6 bin yılına ait höyükteki geçmişe ışık tutan seramikler üzerinde Türk Kültür Vakfının Kültür Mirası Koruma ve Doğal Boya Laboratuvarı'nda analizler yaptırıldı. Çalışmalarda, bölgede hematit ve limonit adı verilen kırmızı ve sarı boyanın üretiminin yapıldığı tespit edildi.
"Kanlıtaş'ta 8 bin yıl önce boya üretimi yapan uzmanlar varmış"
Doç. Dr. Türkcan, 2013 yılında başladıkları kazıların 6. sezonunu geride bıraktıklarını söyledi.
8 bin yıllık geçmişe ışık tutmaya çalıştıklarını ifade eden Türkcan, şöyle konuştu:
"Elde ettiğimiz 21 numunenin Türk Kültür Vakfının Kültür Mirası Koruma ve Doğal Boya Laboratuvarı'nda analizini yaptırdık. Analiz sonuçlarında milattan önce 6 bininci yıla ait boya üretiminin olduğunu tespit ettik. Hematit ve limonit adı verilen kırmızı ve sarı boyanın üretiminin yapıldığını belirledik. Bu numunelerin üzerindeki bulguların hepsi, Kanlıtaş Höyüğü'nde 8 bin yıl önce boya üretiminin var olduğunu gösterdi. Üretimin havan elleri, öğütme taşları ve fırınlarda olduğunu gördük. Kanlıtaş Höyüğü'nde insanlar 8 bin yıl önce boya üretimi gerçekleştirmiş. Kırmızı ve sarı renkleri, seramiklerde kullanmışlar. Kanlıtaş, mermer bilezik üretiminin yapıldığı da bir yer. O yüzden bu üretimde de kullanıldığını düşünüyoruz. Kanlıtaş Höyüğü'nde yaşayan toplulukta boya üretimi yapan uzmanların olduğu düşünülüyor. Çevrelerindeki ham madde kaynaklarını gözlemleyip, tüketebildikleri belli. Burada yaşayanların bir estetik anlayışının olduğu çok net."
Türkcan, Kanlıtaş'taki bu tespitin Anadolu'da besin üretiminin dışında yerleşmelerin özelleştiğinin göstergesi olduğunu vurguladı.
Kırmızı ve sarı renkteki boyanın kaynağını bulmak için de araştırma yaptıklarını anlatan Türkcan, "Vadinin içinde eski bir dere yatağı olabilecek bir yerde hematit ve limonit kaynaklarının yan yana bulunduğunu tespit etti. Dönemin insanlarının höyüğe yaklaşık 200 metre uzaklıkta bu boya kaynağına sahip olduklarını ve bol bol kullandıklarını açık şekilde belirledik." diye konuştu.