Star'dan Fadime Özkan'a konuşan Prof. Dr. Mehmet Şahin "İslam dünyasının fiili liderliğinin kimde, hangi ülkede olduğunu İİT kararı belirledi" dedi.
İşte Şahin'in açıklamaları:
Kısa süre önce Trump Arabistan'a ilk ziyaretini yaptı ve Sisi ile birlikte bir küreye elini koyarak fotoğraf verdi... Sonrasında Katar krizi, Arabistan'da Kraliyet içi darbe, Lübnan Başbakanı'nın istifası ve Riyad'da alıkonması ve sonrasında Trump'ın Kudüs kararı yaşandı. Bu peş peşe olaylar aynı bütünün parçaları mı?
Evet, o küreden Kudüs kararı çıktı işte. Gördüğüm şu; ABD kendine tam bağımlı ülkeler üzerinden İslam ve Arap dünyasını yeniden şekillendiriyor. Kendine tam bağımlı olacak zayıf yönetimlerle ilişki üzerinden bunu yönetmeye çalışıyor. Suudi Arabistan'ı ölümü gösterip sıtmaya razı ettiler. Hatırlayalım, ABD'deki 11 Eylül olaylarını gerçekleştiren el-Kaide üyelerinin 19'unun 15'i S. Arabistan kökenli olduğu için ölen 3 bin kişinin ailelerinin Arabistan'a tazminat davası açma kararı çıktı. Bu Suudi Arabistan'ı sıkıştırma girişimiydi. Terörü tetikliyor, ideolojisi de radikalizmi destekliyor algısıyla. Son günlerde Türkiye'ye de bu tür ufak ufak sesler gelmeye başladı. Ortadoğu rejimlerinin değişim sürecini ekleyelim. Korktu S. Arabistan'daki rejim, acaba bu dalga bana da mı geliyor diye. İran tehdidini de göz önünde bulundurun. O da abartılı olarak devam ediyor. Şu an Suudi Arabistan rejimi kendisini güvene almaya çalışıyor. Rejimin etkili olduğu alanlara bakın. Para da var. Mısır'ı, BAE, Bahreyn, Kuveyt gibi küçük körfez ülkelerini yanına alarak Ortadoğu ABD ve İsrail eksenli bir sürece doğru itiliyor. Buna karşı çıkanlarla ABD'nin bölge politikaların evet diyen ülkeler şeklinde.
ARABİSTAN İSRAİL'E Mİ ÇIPALI?
Bu durum Trump'ın Kudüs kararına karşı toplanan İİT'ye Arabistan'ın düşük temsille katılmasının da göstergesi herhalde?
Nedeni. Bakalım Türkiye hangi gelişmelere karşı çıkıyor, onlar evet diyor. Suriye'nin kuzeyinde PKK devleti oluşturulduğunda Arabistan'dan itiraz geldi mi? Hayır. Türkiye dedi ki ne pahasına olursa olsun müsaade etmem. Bölgesel Kürt yönetiminin bağımsızlık referandumuna Arabistan'dan itiraz geldi mi? Hayır. Hatta bir kaç gün önce Suudi Arabistan'da bir gazete –ki herhalde Arabistan'da basın hürriyeti demeyeceğiz buna- PKK'nın ileri gelenlerinden biriyle röportaj yapıp yayımlıyor. Bu bir mesajdır. Katar konusunda, İran karşıtı politikalarda, İsrail'in bölgedeki yaklaşımlarında Arabistan evet diyor Türkiye olmaz diyor. Bunları üst üste koyduğunuzda çıkıyor ortaya. Suud, BAE, Mısır'ın merkezde olduğu bir kaç ülke Amerika'nın politikasına evet diyor. Bir de Ortadoğu'nun şekillenmesinde dışarıdan bölgeyi dizayn etme politikası uygulanmasına karşı çıkan ülkelerin bir araya getirdiği bir eksen var. Belki bunu hesaplamamış olabilir ama Türkiye ile İran, Katar, Rusya belli bir noktada bir araya geliyor, Ürdün de diyor ki, Batı ittifakı benim için önemli ama yaptığınız bazı şeyler de hoş değil. Bunları ortaya koyduğunuzda Amerika'nın ne yapmak istediği net şekilde ortaya çıkıyor, başka bir şey daha var üzerine durulmayan.
S. ARABİSTAN'I MISIR YAPACAKLAR
Nedir o şey?
Suudi Arabistan'ı yeni Mısır yapacaklar. Enver Sedat'ın Mısır'ı. 1977 yılında Enver Sedat İsrail'i ziyaret etti. En güçlü Arap ülkesi Mısır'dı. Mısır'ı o bloktan aldığınızda İsrail ile savaşabilecek kimse kalmaz, bunu iyi bildikleri için. Bir söz vardır ‘Mısırsız savaş Suriyesiz barış olmaz' diye. Mısır'ı oradan nasıl kopartırız sorunuyla ortaya çıktı. Enver Sedat Arapların lideridir, Arap Liginin merkezi Kahire'dedir, Mısır'dır. Ve bu lider 1977'de İsrail'i ziyaret etti. 78'de Camp David görüşmeleri başladı. 79'da imzaladılar. Şimdi bu işin böyle olmadığı ortaya çıktı. İsrail ile Mısır barıştı, Orta Doğu'da barışın önü açıldı denir, bu böyle değilmiş. İki ayağı varmış. Bir İsrail ile Mısır'ın ilişkilerini düzenleyen bir bölüm var, bir de Mısır'ı koparmak için uygulananlar. Filistin ile ilgili kısma imza attılar İsrailliler ama uygulamadılar. Sürekli genişlediler. Orta Doğu'ya barış filan gelmedi. Gelen şuydu; en güçlü Arap ülkesini Arap blokundan kopardılar, Arapları başsız bıraktılar, sonra da İsrail'e buyurun yürüyün dediler. Koskoca Arap lideri Mısır, İsrail'e çıpalandı. Güvenliği bunlara endeksli hale geldi. Böyle devam etti.
TEHDİTLE PARÇALADILAR
Arabistan'a da aynısı mı uygulanıyor şimdi?
Şimdi tehdidi artırdığınız zaman en güçlü Arap ülkesi kim? Mısır yok, Suriye yok, Saddam'ın Irak'ı, Kaddafi'nin Libya'sı yok. Elde Suudi Arabistan var. Suudi Arabistan'ın da İran tehdidi var. Farkındaysanız sürekli abartılan bir İran tehdidi var. Tehdit olarak görülebilir mi, görebilir. İran'ın Ortadoğu politikalarında olumsuzluk bana göre de var. Kasım Süleymani'nin faaliyetleri, Yemen'deki, Suriye'deki, Lübnan'daki politikaları ama o ayrı konu. Bu kadar abartıldığı zaman siz geleneksel Arap davasını, Filistin'i, Kudüs'ü unutuyorsunuz, tehdit İran oluyor. DEAŞ gibi yapılar üzerinden yönetim zayıf tehdidiyle gidebilirsiniz. Bu defa Suudi Arabistan'ı İsrail'in yanına koyuyorsunuz. Tehdit başka noktaya çekildiğinde oluyor bu. İslam İşbirliği Teşkilatının merkezi Cidde ama karar İstanbul'dan çıkıyor.
İSLAM ALEMİNİN LİDERİ TÜRKİYE
Bu, İslam dünyasının liderliğinde değişiklik oldu mu demek?
İslam dünyasının fiili liderliğinin kimde, hangi ülkede olduğunu İİT kararı belirledi. Fiiliyata değil teoriye baktığınızda Suudi Arabistan'ın hem Müslüman hem de Arap olmasından dolayı etrafında daha fazla insan toplaması İslam dünyasının sorunlarına sahip çıkması gerekirken bunu yapamıyor, lider benim diyemiyor. Eğer bir İslam ülkesinin politikasını İsrail ile ABD belirliyor ise, o İslam ülkesinin lideri politikalarını belirlerken Washington ve Tel Aviv'e bakıyorsa oradan İslam dünyası lehine bir şey çıkmaz. Tel Aviv ve Washington merkezli politikalarının doğurduğu sonuçlar ortadayken İslam dünyası bundan başka nasıl etkilenecek?
