Geçtiğimiz hafta Diyanet'e yönelik başlatılan 'sistematik' saldırının ardından Başkan Prof. Dr. Ali Erbaş, Sabah'tan İsa Tatlıcan'a verdiği röportajda kadın ve çocuğa yönelik şiddete ilişkin Diyanet İşleri Başkanlığı'nın görüş ve uygulamalarını dile getirdi.
İşte röportajın ilgili kısmı:
DİYANET'İN BÖYLE BİR FETVASI HİÇ OLMAMIŞTIR
-Hocam, İslam'a göre evlilik yaşı konusunda bir iftira kampanyası başlatıldı. Diyanet'in fetvası gibi gösterilen bu iftira sık sık gündeme getiriliyor. Ne söylemek istersiniz?
Öncelikle şu hususu ifade etmek isterim. Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından kız çocuklarının 9 yaşında evlendirilebileceğine dair bir fetva ne geçmişte ne de bu dönemde hiçbir zaman verilmemiştir. Sizin de belirttiğiniz gibi böyle bir iddia hem yalan ve hem de iftiradır. Başkanlığımızda fetvalar Din İşleri Yüksek Kurulu tarafından verilir. Bu iftirayı zorlama birtakım çabalarla oluşturdukları görülmektedir. 15 yıl önce yazılmış ve Diyanet Yayınları arasında çıkan Dini Kavramlar Sözlüğündeki "Büluğ" teriminden hareket edilmiştir. Terim Tıbbî ve biyolojik bir açıklamaya tâbî tutulmaktadır. Kızların ergenlik yaşlarının 9'da, erkeklerin ise 12'de başladığı belirtilmektedir. Ergenlik yaşının özelliklerine yine biyolojik olarak dikkat çekilmektedir. Bu terim için hangi sözlüğe bakarsanız bakınız aynı bilgileri bulursunuz. Çünkü bu biyolojik bir gerçekliktir, yeni yazılmış bir şey de değildir.
İSLAM'DA EVLİLİK YAŞI 18'DİR
-Çocuk yaşta evlilikler maalesef Türkiye'de hala yaşanabiliyor. Başkanlığınız bu konuda neler yapıyor?
Bir çok şey yapıyoruz. Diyanet İşleri Başkanlığı olarak bizim öteden beri tavrımız küçük yaşta evliliklerin karşısında olmak şeklindedir. Bu konuda vatandaşlarımızı bilgilendirmek için Aile ve Rehberlik Daire Başkanlığı ve daire başkanlığının kontrolünde tüm il ve ilçelerde aile rehberlik büroları kurulmuştur. Bu bürolarda görev yapan personelimizin en önemli işlerinden birisi vatandaşlarımızın özellikle kız çocuklarını okula göndermeye teşvik etmek, eğitimleri konusunda onlara destek olmaktır. Bu çalışmalarımızın kız çocuklarının okula devam etme oranlarında gözle görülür katkı sağladığı müşahade edilmektedir. Diyanet İşleri Başkanlığı olarak bu çalışmalarımızı hızlandıracağız ve eğitimlerini tamamlamadan, yuva kurmanın, eş ve anne olmanın anlamını idrak etme rüştüne erişmemiş bir kızın evlendirilmeye çalışılmasının doğru olmadığı, hele de rızaları olmadan kızlarını evlendirmeye çalışanların yanlış bir hareket içerisinde oldukları konularında bilgilendirme yapmaya devam edeceğiz.
-Peki evlilik yaşı ile ilgili Diyanet'in bir görüşü var mı?
Diyanet İşleri Başkanlığı olarak esasında yürürlükte olan kanuna göre de, 1917 yılında Osmanlı döneminde çıkarılan kanuna göre de belirlenen 18 yaşın uygun olduğunu düşünmekteyiz. Yukarıda ifade etmiş olduğumuz özelliklere insanın ancak bu yaşlarda sahip olabileceğini düşünmekteyiz.
***
KADINA ve ÇOCUĞA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELE ÖNCELİĞİMİZDİR
- Sayın Cumhurbaşkanı Cumartesi günü bu konuya vurgu yaptı ve Diyanet'e önemli görev düştüğünü söyledi. Kadına yönelik şiddetle mücadele, kadın ve çocuk cinayetlerine karşı ne tür çalışmalar yapıyorsunuz?
Kadın ve çocuğa yönelik şiddetle mücadale kurum olarak önceliğimizdir. Bu konu gündeme gelmeden önce de yoğun bir çalışma içerisindeydik. Kadına yönelik şiddetle mücadele konusunda teorik zemin oluşturmaya yönelik çalışmalar yapıyoruz. İl müftüleri istişare toplantılarında gündeme alınmış ve sonuç bildirgelerinde bu konu her defasında maddeler arasında yer almıştır. "Diyanet İşleri Başkanlığı'nın Ailenin Korunması ve Kadına yönelik Şiddetin Önlenmesi Konusunda Görüş ve Uygulamaları" isimli kitap ve Ailem serisi içerisinde "Ailemde Merhamet İstiyorum" isimli kitaplar yayınlandı. Pratik alanda "Ailenin korunması ve kadına karşı şiddetin önlenmesinde din görevlilerinin katkısının sağlanması" isimli proje ülke çapında tüm illerde uygulamaya konulmuştur. Projenin içeriği; çocuk ve kadınlara yönelik şiddet hareketleri ile töre ve namus cinayetlerinin önlenmesi için alınacak tedbirler konulu 2006-17 sayılı Başbakanlık genelgesi dayanak alınarak oluşturulmuştur. Bu çerçevede yapılan seminerlerde "çocuk gelinler" konusu da gündeme alınmakta ve küçük yaşta evliliklerin yanlışlığı, evliliğe zorlanmalarının meydana getirdiği travmalar alan uzmanlarından destek alınarak işlenmektedir. Ayrıca il ve ilçe müftülüklerimizde oluşturulan aile rehberlik bürolarında çalışan 350 kadar kadın vaizlerimizin faaliyetlerinin başında da yine kadına şiddetle mücadele gelmektedir.