Mısır'da 2013 yılında Abdulfettah es-Sisi'nin, seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'yi iktidardan indirdiği darbe sonrasında çok sayıda gözaltılar yaşanmıştı. Binlerce insanın tutuklandığı veya yargılama yapılmadan hapislerde tutulduğu Mısır'da o tarihten sonra cezaevleri dolup taşmış, çok az kişinin kalabileceği koğuşlara yüzlerce insan hapsedilmişti.
Sisi yönetiminin İskenderiye, Kahire ve diğer bölgelerde bulunan cezaevleri ve gözaltı merkezlerinde sistematik işkenceler yürüttüğü konusu gündeme gelmişti. Bunlar arasında son dönemde en çok öne çıkan merkezlerden biri de Tora Maksimum Güvenlik Cezaevi oldu.
"AKREP" LAKAPLI CEZAEVİ
Resmi adıyla Kahire Tora Maksimum Güvenlik Cezaevi olarak bilinen ve kötü şöhreti dolayısıyla “Akrep Cezaevi” olarak isimlendirilen bu merkez cezaevi, son yıllarda Birleşmiş Milletler başta olmak üzere çok sayıda kurum ve sivil insan hakları kuruluşunun raporlarına konu oldu.
İHAK RAPORUNU YAYINLADI
İnsan Hakları ve Adalet Hareketi İHAK'ın bugün düzenlediği basın toplantısında Akrep/Akrep Cezaevi raporunun kamuoyuna duyurusu yapıldı. Basın toplantısına İHAK Başkanı Av. Cihat Gökdemir, İHAK Başkan Yardımcısı Av. Gülden Sönmez, Dr. Muhammed Biltaci'nin eşi Sana Biltaci ve oğlu Ammar Biltaci katıldı.
"HAPİSHANELER ADETA İŞKENCEHANE OLMUŞ"
Basın toplantısında konuşan İHAK Başkanı Av. Cihat Gökdemir raporun hazırlık sürecinde mağdurlarla, mahpus ve tutukluların aileleriyle ve avukatlarıyla görüşme yaptıklarını, Mısır Adalet Bakanlığına ve Mısır Başsavcılığına Akrep Hapishanesi ile ilgili inceleme talebi ilettiklerini ancak olumlu bir geri dönüş alamadıklarını söyledi. Mısır'da yakın dönemde yaşanan insan hakları ihlallerine değinen Gökdemir “Mısır halkının basın ifade özgürlüğü ve toplanma özgürlüğü engellenmektedir. İhlallerin en yoğun yaşandığı yerler cezaevleridir. Gözaltı merkezleri ve hapishaneler adeta işkence merkezlerine dönüşmüştür” dedi.
"RESMİ OLARAK BAKANLIĞA BAĞLI OLMALI AMA..."
İHAK Başkan Yardımcısı Av. Gülden Sönmez Mısır'da insan hakları çalışması yapılmasının neredeyse imkansız olduğunu, gelinen noktada Akrep Cezaevi olarak bilinen bu merkezin aslında Adalet Bakanlığına bağlı olması gerektiğini ancak fiili olarak bu merkezin Ulusal Güvenlik Teşkilatı yönetimi altında bulunduğunu söyledi. Cezaevinde yaşanan ölüm hadiselerine de değinen Sönmez, Akrep Cezaevinde 6 kişinin öldüğünü biliyoruz ancak Mısır genelindeki cezaevlerinde ciddi ölümler yaşandığına dair bilgi ve duyumlar aldıklarını söyledi. Sönmez açıklamasında “Hapishanelerden gelen şikayetlerin arasında dayak, aç bırakma, uzun süre hücrelerde tutma, yalnız veya kalabalık koğuşlarda tutma, erkek mahkumlara tecavüz, çıplak soyma, yatak olmaması ve tüm mahkumların beton zeminlerde yatırılması, aile ve yakınların tehdit edilmesi, yaşları yüksek olan bu kişilerin sağlık imkanlarına erişiminin engellenmesi şeklinde beyanlar ve kanıtlar tarafımıza ulaşmıştır” dedi. Mısır'ın bazı uluslararası insan hakları sözleşmelerine taraf olduğunu söyleyen Sönmez Mısır'a yönelik bağlayıcı olan uluslararası kuruluşları daha aktif rol almaya çağırdı.
MUHAMMED BİLTACİ'NİN EŞİ: İLAÇLAR ULAŞTIRILMIYOR
Basın toplantısına katılan Dr. Muhammed Biltaci'nin eşi Sana Biltaci, Akrep Hapishanesinin Ebu Gureyb ve Guantanamo gibi bir merkez olduğunu ve bir yetkilinin daha önce Akrep Hapishanesini buradakiler ölsün diye açtık dediğini söyledi. “Kocam ve oğlum Anas aynı cezaevinde ancak onlar dahi birbirlerini 4 yıldır göremiyorlar. Aylar boyunca ekmek bulunmuyor, bazen bozuk yemekler veriliyor ve mahkumlar bu yemeklerden zehirleniyor. Herhangi bir ziyarete ve mahkumların yakınlarıyla görüştürülmesine müsaade edilmiyor. Ekim 2016'dan bu yana yakınlarımızdan haber alamıyoruz. Gönderdiğimiz ilaçlar içeri alınmıyor. Bütün bunlar temel hukuka ve hatta Mısır ulusal hukukuna da aykırı. Buradaki mahkumların hiçbir hakkı bulunmuyor” dedi.
"ZAMANSIZ BIRAKILIYORUZ"
İHAK'ın yayınladığı raporda yer verilen Tora/Akrep Cezaevi H1 Blokta tutulan bir mahpusun ifadesi:
"Tora/Akrep Cezaevinde bulunan mahpusların hassaten kötü fiziki koşullar ve sağlığa zararlı beslenme sebepleriyle ağır hastalıklara maruz kaldığı da yaygın raporlanan ihlaller arasındadır. Ancak hastaların tedavileri için gereken ameliyat, acil operasyon ve tıbbi takip ve tedavi gerektiren hiçbir imkânın bu hastalara oluşturulmadığı ve bu yüzden de hastaların durumunun ağırlaştığı, bazılarının da hayatını kaybettiği bilinmektedir. Cezaevi idaresine yapılan tedavi başvuruları karşılıksız bırakılmaktadır. Ramazan ayında oruç tutan kişilere sahur ve iftar verilmediği de belir- tilmiştir. Bazen günde sadece bir kez yemek verildiği, bir keresinde 3 gün boyunca hiç yemek verilme- diği raporlanmıştır. Mahpusların hiçbirisinde saat bulunmamaktadır. Saatlere cezaevi idaresince el konulmuştur. Ayrıca ortamda da zamanı gösteren hiçbir materyal bulunmadığından gece ya da gündüz mü olduğu, saatin kaç olduğu, sabah mı akşam mı olduğu, namaz vakitlerinin girip girmediğine dair bir bilgiye sahip olmadan tamamen gün ışığından yoksun bir şekilde zamansız bırakılmaktadırlar. Bu durum sebebiyle vakitli olarak yapmaları gereken namaz gibi ya da Ramazan da sahur, iftar vakitleri gibi konularda da çok ciddi problem yaşamaktadırlar. Gözlük kullananların ne derece görüp göremediklerine bakılmaksızın gözlükleri de ellerinden alınmıştır. Ayaklarında ayakkabı bulunmamaktadır. Ayakkabılarına da cezaevi idaresince el konulmuştur."
