Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, 'Erken Yaşta Ve Zorla Evliliklerin Önlenmesi Strateji Belgesi Ve Eylem Planı' hazırlık toplantıları gerçekleştirdi. Toplantılarda erken yaşta evlilikler konusunun dünyada en önemli sorun alanı olmaya devam ettiği, geliştirilen uluslararası hukuki metinlere rağmen henüz büyük bir başarı yakalanamadığı tespiti yapıldı.
Hükümetin hazırladığı 2018-2023 eylem planında erken yaşta ve zorla evliliklerin önlenmesi amacıyla, çocukların erken yaşta ve zorla yaptırılan evliliklerle ilgili sorunun yüzde 1'e düşürülmesi hedeflendiği belirtildi.
TÜİK'in verilerine göre 2015'te yapılan toplam 602 bin 982 resmi evliliğin, 31 bin 337'sinde 16-17 yaşındaki kız çocukları zorla evlendirildi. Bu sayı, toplam evliliklerin yüzde 5.2'sine denk geldi ve 2002'de bu oran yüzde 7.3 olarak tespit edildi.
Kadın Statüsü Genel Müdürü Gülser Ustaoğlu erken yaşta evliliklerin gelişmiş ülkelerin de sorunu olduğunu ABD örneği üzerinden anlattı. ABD'de son 10 yıl içinde 38 eyalette evlenen ve bir kısmı 12 yaşında olan 167 bin fazla çocuğun bulunduğunu ve bunların 18 yaş üstü erkeklerle evlendirildiğini belirten Ustaoğlu, şunları kaydetti:
“Küresel olarak ülkelerin yüzde 88'inin asgari evlilik yaşını 18 olarak belirlediği, ancak ülkelerin yüzde 52'sinin kız çocuklarının ebeveynlerin izniyle evlenmesine de izin verdiği ifade edilmekte. Sonuç olarak, dünyada 700 milyondan fazla kadının, çocuk yaşta evlendiği bunların çoğunun Güney Asya'da veya Sahra altı Afrika'da yaşadığı ifade edilmekte. Türkiye'de de yapılan düzenlemeler ve verilen eğitimlere rağmen TÜİK verilerine göre erken yaşta evlilikler azalsa da varlığını sürdürmeye devam ediyor. Hazırlayacağımız eylem planıyla sorunu yüzde 1'e düşürmeyi hedefliyoruz.”
Toplantıda yapılan sunumla Türkiye'deki erken evlilikler hakkında bilgi verildi. Toplantıda, sivil toplum kuruluşları şu konular üzerinde durdu:
"TÜİK verilerine göre resmi evlilik oranlarının düştüğü belgelenmiş, ancak “Cezai yaptırım getirilen erken yaşta evlilikler gayri resmi olarak devam ediyor olabilir mi?” sorusuna cevap verilmiyor. Rapordaki verilerin ne kadar gerçeği yansıttığı incelenmeli."
"Bölgesel yapılan çalışmalar dikkate alınmalı. Kars, Ağrı, Burdur ve Iğdır'da yapılan başkaca çalışmalar TÜİK verileriyle çelişiyor. Takibi yapılmalı ve bu veriler incelenmeli."
"Bölgelerin hassasiyetleri göz önüne alınmalı ve yöreye özgü tedbirler geliştirilmeli."
"Erken evliliklerin tespiti için MEB ile ortak çalışılmalı, 4+4+4 eğitim sisteminin erken yaşta evlilikler üzerine olası etkisi incelemeli."
"Erken yaşta yapılan evliliklerin sağlık üzerindeki olumsuz etkisi ele alınmalı. Çocuk yaşta evlenenlerin doğumda ölüm riskinin diğerlerine göre beş kat fazla olmasının altı çizilmeli."
"Erkeklere de eğitim verilmeli"
"Erken yaş evliliklerinin legal şekilde gerçekleştirilmesi için çocukların yaşlarının büyütülmesi olası bir yöntem olabilir. Adalet Bakanlığı tarafından mahkemelere yaş büyütmek için müracaat eden çocukların bilgisi KSGM'de konuyla ilgili çalışan birime verilmeli ve birim konuya ilişkin bütün verileri bir havuzda toplayarak araştırmaları genişletmeli."
"Erken yaşta evlilikleri önlemek için geliştirilen eylem planı ile kadına yönelik şiddet eylem planı arasında paralellik kurulmalı.
Eğitimler kadın erkek herkese verilmeli. Okullarda çocuklar konuya ilişkin bilgilendirilmeli. Erken evliliklerin önlenmesinde tecrübesi olan tanık ifadelerinden faydalanılmalı."
