ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma kararı BM Güvenlik Konseyi'nin ardından, dün de Birleşmiş Milletler Genel Kurul'unda görüşüldü.
Güvenlik Konseyi'nde tek başına kalan ABD'nin tehditlerine boyun eğmeyen ülkeler tasarıyıyı 128 oyla kabul etti. 9 ülke tasarının reddi yönünde oy kullandı, 35 ülke ise çekimser kaldı. Yeni Şafak'ın derleme haberine göre BM Genel Kurulu dün ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma kararına karşı sunulan Kudüs tasarısını ele aldı.
BÜTÜN ÜLKELER ELEŞTİRDİ
Türkiye, Güney Afrika, Çin, Malezya, İran, Bangladeş, Küba, Venezuela, Pakistan, Maldivler, Suriye ve Endonezya'nın temsilcileri kurulda kürsüye çıkarak ABD'nın ‘Kudüs kararını” sert bir dille eleştirdi. İsrail Daimi Temsilcisi Danny Danon da ABD'ye destek açıklaması yaptı. Danon “Hiçbir BM kararı tarihi yeniden yazamaz” ifadesini kullandı. ABD ise yine tehditlere başvurdu.
YİNE TEHDİT ETTİLER
ABD BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley "ABD Kudüs'e büyükelçiliğini taşıyacaktır bunu bizden ABD halkı istiyor ve doğru olan da budur. Hiçbir oylama bunu değiştirmeyecektir. Ama bu oylama Amerikalıların BM'ye nasıl baktığı ve bizim bize BM'de saygısızlık yapan ülkelere nasıl baktığımız konusunda bir fark yaratacaktır” dedi.
SEBEBİNİ AÇIKLADI
AIPAC'ın Youtube kanalından yayınladığı videoda toplantının sunucusunun Haley'i salondaki kalabalığa takdim ederken, “Birleşmiş Milletler dünyada İsrail'in sürekli ve haksız şekilde saldırıya uğradığı az sayıda yerden biri. İşte şimdi huzurlarınıza gelecek olan kadın bu durumu değiştirmekte son derece kararlı” ifadelerini kullandığı duyuluyor. Sunucunun takdiminin ardından kalabalığı selamlayarak sahne gelen Haley, BM'deki rolünü şu sözlerle tarif ediyor: “Ben niye topuklu ayakkabı giyiyorum? Moda diye değil. Yanlış bir şey gördüğümde tekmeleyip geri göndereyim diye.”
FALK'I DA TEHDİT ETMİŞ
Haley, Princeton Üniversitesi Hukuk Profesörü Richard Falk'un BM için hazırladığı ve İsrail'i Filistin halkına “apartheid rejimi” uygulamakla suçlayan raporun geri çekilmesindeki rolünü ise şu sözlerle anlatıyor: “Sonra bizi bir kez daha sınamaya kalktılar. Şu Falk raporu denen aptal rapor ortaya çıktı. Adamın kim olduğunu bilmiyorum, amacı ne onu da bilmiyorum, ama ciddi sorunları olduğu belli. (...) Raporu görünce ilk yaptığımız şey Genel Sekreteri aramak oldu.
Aradık dedik ki, ‘Bu tamamen zırvalık. Bunu geri çekmek zorundasınız.' Bunun üzerine Genel Sekreter derhal raporu geri çekti ve raporu yayınlayan komisyonun direktörü de istifa etti.”
OYLAMA
Konuşmaların ardından elektronik oylamaya geçildi. Oylamada Trump'ın Kudüs kararını eleştiren karar tasarısı, 9'a karşı 128 oyla kabul edildi. 35 ülke ise çekimser kaldı. Ret oyu kullanan ülkeler, ABD, Palau, Guatamala, Togo, Nauru, Honduras, İsrail, Marshall Adaları ve Mikronezya oldu.
İŞTE ÇEKİMSER KALANLAR
Antigua - Barbuda, Avustralya, Arjantin, Bahamalar, Benin, Bhutan, Bosna - Hersek, Kamerun, Kanada, Kolombiya, Hırvatistan, Çekya, Dominik, Ekvator Ginesi, Fiji, Haiti, Macaristan, Jamaika, Kiribati, Letonya, Lesotho, Malawi, Meksika, Panama, Paraguay, Filipinler, Polonya, Romanya, Rwanda, Solomon Adaları, Güney Sudan, Trinidad-Tobago, Tuvalu, Uganda ve Vanuatu ise çekimser oy kullandı. Kararla, ABD'nin BMGK'da düstüğü yalnızlık BM Genel Kurulu'nda da da tescillenmiş oldu.
İRADENİZİ SATMAYIN
Erdoğan, “ABD Başkanı, ‘Biz milyarlar veriyoruz, bizim düşüncemizin aksine hareket edenler var, bunların hepsini tek tek kaydediyoruz' diyor. Dünyaya sesleniyorum, sakın ha böyle ufak tefek dolarla iradenizi birilerine asla satmayın. Dolarlar geri gelir ama satılan irade bir daha geri gelmez” dedi. BM Genel Kurulu'nda kürsüye çıkan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise ABD'ye tepki göstererek “BM üyesi bir ülke diğer diğer üyeleri tehdit etti. Bu kabul edilemez. Türkiye asla Kudüs'ü Filistinlileri asla yalnız bırakmayacaktır. Dünya beşten büyüktür” ifadesini kullandı.
TRUMP TEHDİT ETMİŞTİ
Oylama öncesinde ABD Başkanı Trump tüm ülkeleri tehdit etmişti. Trump “Dün Nikki'nin (ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley), BM'de paralarımızı alıp sonra da Güvenlik Konseyinde bize karşı oy kullanan ya da Genel Kurulda aleyhimize oy kullanma potansiyelini taşıyan ülkelere gönderdiği mesaj hoşuma gitti. Yüzlerce milyon hatta milyarlarca dolar alıp sonra bize karşı oy kullanıyorlar. Peki, bu oyları takip edeceğiz. Bırakalım aleyhimize oy kullansınlar, biz de epey (parayı) muhafaza etmiş oluruz. Umrumuzda değil” ifadelerini kullanmıştı.
TASARI İKİNCİ KERE GÖRÜŞÜLDÜ
ABD Başkanı Donald Trump'ın 6 Aralık'ta Kudüs'ü “İsrail'in başkenti” olarak tanıdıklarını açıklamasının ardından Kudüs için Filistin'e destek girişimleri hızlandı. ABD'nin kararından bir hafta sonra İstanbul'da bir araya gelen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ülkeleri, Doğu Kudüs'ü Filistin'in işgal altındaki başkenti olarak tanıdı. Daha sonra Türkiye ve İslam ülkelerinin girişimiyle konu, BM zeminine taşındı. BM Güvenlik Konseyinin geçici üyesi Mısır, ABD yönetiminin kararının geçersiz sayılması için hazırlanan karar tasarısını konseye sundu. Ancak beklendiği üzere daimi üye ABD, tasarıyı veto etti. ABD'nin vetosu nedeniyle 15 üyeli konseyden tasarı lehine 14 oy çıkmasına rağmen karar alınamadı. Bunun üzerine tasarı, BM Genel Kuruluna taşındı. Daha önce reddedilen karar tasarısı, yine Türkiye ve birçok İslam ülkesinin girişimleriyle 193 üyeli BM Genel Kuruluna sunuldu. Daha önce BM Güvenlik Konseyinde 14'e 1 reddedilen karar tasarısı için BM Genel Kurulu, Genel Kurulun dönem başkanı tarafından “acil özel oturuma” çağrıldı.
HENİYYE'DEN TÜRKİYE'YE TEŞEKKÜR
Star'ın haberine göre Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniye ile Türkiye'nin Kudüs Başkonsolosu Büyükelçi Gürcan Türkoğlu ile görüştü. Görüşmede Heniye, İsrail'in işgali altındaki Kudüs konusunda Türkiye'nin tutumunu takdirle karşıladığını bildirdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Kudüs'le ilgili tutumundan takdirle bahseden Heniye, Türk halkına da gösteriler aracılığıyla Kudüs ve Filistin'e verdiği destekten ötürü teşekkür etti. Filistin'de ulusal uzlaşı meselesine de değinen Heniye, Hamas'ın uzlaşının başarıya ulaşması konusundaki tavrının sabit olduğunu belirtti. Öte yandan Dünya Müslüman Alimler Birliği Genel Sekreteri Ali Karadaği de, Osmanlı Devleti›nin Filistin'i savunma konusundaki rolünün takdire şayan olduğunu belirtti.
BAHREYN RENGİNİ BELLİ ETTİ
BM Genel Kurulu'nda oylanacak olan Kudüs'ün statüsü hakkındaki toplantıya saatler kala Bahreyn Dışişleri Bakanı'nın, körfez ülkelerine yön gösterir nitelikte bir açıklama yapması dikkat çekti. Bahreyn Dışişleri Bakanı Şeyh Halid bin Ahmed Al Halife'nin twitter hesabından sosyal medyada tartışma çıkartan sözler söyledi. Al Halife, twitter'da yaptığı açıklamada “Dinci-Faşist İslam Cumhuriyeti (İran) tehlikesine karşı birlikte savaştığımız bir dönemde ABD ile tali bir mesele (oylama) için kavga çıkarmanın hiç bir faydası yok” dedi. Bu yorum sosyal medyada Bahreyn'in Kudüs oylaması ile ilgili oyunun rengini belli ettiği yorumlarına sebep oldu. Bakanın bu açıklamasına dünyanın dört bir yanından kullanıcılardan tepki geldi. Bir Twitter kullanıcısı, “Sizce Kudüs sadece bir yan mesele haline mi geldi? Kendi gözlerinizle gördüğünüz tehlike nedir?” yorumunda bulundu. Bir kullanıcı ise “Bunu Arapça yazma konusunda çok mu utanç duydun? Bir sonraki seferde skandal tweetlerin için İbranice'yi alternatif bir dil olarak düşün” şeklinde tepki gösterdi.
GERİLİM TIRMANDIRDI
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, oylamaya saatler kala yaptığı açıklamayla gerilimi tırmandırdı. Netanyahu, ABD'nin Kudüs'ü ülkesinin başkenti olarak tanıyan kararının geri çekilmesini öngören bir karar tasarısını oylayan olan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nu “bir yalan evi” olarak niteledi. Netanyahu şu açıklamalarda bulundu: İsrail devleti bu kararı daha kabul edilmeden önce reddeder. Kudüs başkentimizdir; orada (yerleşimler) inşa etmeye devam edeceğiz ve başta ABD olmak üzere yabancı ülke büyükelçilikleri de Kudüs'e taşınacak. Bu olacak.” İsrail'in BM daimi temsilcisi Dany Danon ise, uluslararası kuruluşların onayına ihtiyaçları olmadığını savundu.
