Taşıtların arkasına takılan, ev şeklinde kullanılabilen, tekerlekli, üstü kapalı römork veya kendine ait motoru bulunan bu araçlar genelde yaz tatilini geçirmek isteyenlerin tercih ettiği bir yöntem.
Karavan türleri ve kiralama ücreti
Motokaravanların ehliyetleri bulunmuyor. Bunlar 3.5 tona kadar bir sınıfa dahil. Çekme karavanlar ise kendi aracınızı kullanmayı gerektiriyor. 750 kilograma kadar B sınıfı, üstüne ise D sınıfı ehliyet gerekli.
Karavanı kaç kişi ile kullanacağınız iç mekan açısından önem taşıyor. Kiralayacağınız karavanın tuvalet sisteminden yatak sistemleri ve mutfak konforuna kadar iyi hesap yapmanız lazım. Banyo ihtiyacınızı ne şekilde karşılayacağınızı, tabak çanakları ne şekilde değerylendireceğinizi önceden planlamanız önemli.
4 tür karavan mevcut.Panelvanın karavana dönüştürüldüğü Camper tarzı denen minibüsler, alkoven tipi, yarı entegre ve tam entegre. Karavanda ilk dikkat edilmesi gereken şey belli bir kilometre hızda gidiyor olmanız. Savrulmaya karşı 80-90 kilometrenin üzerine pek çıkılmaması tavsiye edilmekte.Geçen yılki fiyatlara göre bir karavanın ortalama günlük kiralaması 400-600 Türk lirası arasında.Bu yıl ise ortalama 700-750 tl arasında değişiyor...
Karavanda konut dokunulmazlığı
Konut dokunulmazlığı Anayasa'mızın 21. maddesinde kişinin içinde yaşadığı konutun her türlü taarruz ve tecavüzden azade kalmasını, kişinin konutunun huzur ve emniyetine halel getirilmemesini amaçlayan bir düzenlemedir. Bu konutun resmi ikametgah olmasını gerektirmez. Kanunda geçen konut deyiminden bir kimsenin yerleşmek amacıyla oturduğu yer anlaşılmaktadır. Örneğin; ev, otel odası, karavan. Bu şekliyle hukuk karavanlarımızın yaşam alanlarımız olması nedeniyle konut olduğunu kabul eder. Bir kimsenin konutuna ve konutunun eklentilerine rızasına aykırı olarak girilmesi ya da rızayla girilen yerden çıkılmaması durumunda, mağdur olan kişinin yani o konutta oturan, durumdan etkilenen kişinin şikayetçi olması halinde, fail 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Üstelik bu durumu yaratan kişi veya kişiler resmi görevliler ise daha ağır bir yaptırım ile karşı karşıya kalabilirler.
Çekme karavana hukuki bakış
Öncelikle Türkiye'de çekme karavanların en büyük sorunu karavan olarak değil de "Römork" olarak görülmeleridir. 750kg kadar olanlar O1, 751-3500kg a kadar olanlar O2, 3501-10.000kg arası O3 ve 10.000kg aşan römorklar O4 olarak sınıflandırılır. Karavan olarak kullanılanlar O1 ve O2 tip onayına sahip olanlardır. O3 ve O4 tip römorklar konumuz dışında kalıyor.750 kg altı bile olsa O1 tip onay belgesine sahip olmayan karavanların karayollarına çıkmaları mümkün değildir. Yine, bir şekilde ülkemize girmiş ancak gümrük şehadetnamesi ve/veya ruhsatı olmayan 750kg altı ve/veya üzeri karavanların da yollarda dolaşması kesinlikle yasal değildir.
Karavan çekmek durumunda olan araçlar mutlaka faturalı, e-belgeli bir çeki demirini projeli olarak taktırmalı ve ruhsatlarına işletmelidirler. Her araca takılabilecek çeki demiri aracın ruhsatında belirtilen çekebileceği kg ve katar ağırlığına göre E-Belgesi ile belirlenmiştir.
Hangi araçlar nasıl çekmeli
Çeken aracın ağırlığı: Çeken aracın ağırlığı çekilen aracın azami yüklü ağırlığından %30 fazla olması emniyeti sağlar. Litaretürde bu fazlalık %15 gibi görünse de bizim gibi dağlık bir ülkede bu limiti biraz yukarıya almanın faydası olduğunu düşünüyorum. Zira aracın karavanı çekebilmesinden ziyade dik rampa inişlerinde ve ani frenlemelerde arkadan itişin dizginlenebilmesi çok daha önemlidir. Ayrıca çeken araç çekilen araçtan yeterince ağır olduğunda savrulma, yalpalanma riski de azalır.
Karavan muayenesi
Ulusal Kamp ve Karavan Federasyonu'nun resmi sitesindeki bilgiye göre; Yıllık olarak çok az kilometre tepen, yollarda ise kıymetli yükleriyle son derece temkinli giden araçlara her yıl muayene zorunlu. 750kg üzeri çekme karavanlar ile motokaravanlar her yıl bu çileyi çekmek zorundalar. Hiç durmadan çalışan, 7/24 yollarda olan, yılda onbinlerce kilometre yol yapan kamyon ve kamyonetlerle aynı kategoriye sokuluyorlar. Aslında ruhsatta kamp taşıtı başlığı altına alınsalar doğrudan muayene süreleri 2 yıl olacak.
Hangi aküler kullanılmalı
Karavanlarımızda kullandığımız aküler; normal (kurşun asit) araç aküleri, Jel aküler, AGM aküler ve son zamanlarda gündeme gelmeye başlayan Lityum aküler. Bunların dışında da çeşitli endüstiyel kullanım amaçlı(ör.Traksiyoner) aküler de var ancak konumuz karavanlarda kullanılabilen aküler. Normal araç aküleri ne kadar bakımsız tipte (Maintenance free)olsalarda karavanlarda kullanılması kesinlikle tehlikelidir.
Tuvalet Çeşitleri ve sorunları..
Portapotti taşınabilir tuvalet
Değişik marka ve hacimde olanları vardır. Taşınabilir özelliği ile her türlü araçta kullanma olanağı vardır. Ekonomik fiyatı ile özellikle üreticilerin fiyat düşürmek amacıyla kullandığı en basit tuvalet tipidir. İki parça olarak tasarlanmıştır. Üst tarafta oturma kısmı ve temiz su deposu bulunur. Alt kısımda ise kilit mekanizmalarından açılarak bir kirli su deposuna dönüşen kısım bulunur.
Dıştan Kasetli Taşınabilir Tuvaletler
Karavanın tuvalet kabinine monte edilen sabit tuvalet tipidir. Bu türde atık kısmı alt kasette toplanmaktadır ve karavanın yan dış duvarına eklenen kapak içinden sürgülü olarak sökülüp takılmaktadır. “Portapotti” ye göre avantajı karavan dışından sökülüp takılabilmesi ve uygun yerlerde deşarj edilebilmesi sebebiyle hijyen açısından tercih edilmesidir. Yine tuvalet kimyasalları kullanılarak atıkların parçalanması sağlanır ve koku yapması engellenir.
Marin(Yat) Tipi Tuvalet
Deniz üstü araçlarda kullanılan tuvalet çeşidi olup deşarj etme yöntemi nedeniyle tavsiye edilmeyen tuvalet çeşididir. Karavan içindeki kapalı bir kabinde sabit monte edilip atıkların mekanik veya elektrikle çalışan maçeratör vasıtasıyla karavanın altına sabitlenen depoya gönderilmektedir. Deponun sabit olması nedeniyle uygun yerlerde deşarj edilebilir değildir.
Kuru Kompost Tuvaletler
Son yıllarda kullanıma sunulan ve çevreci felsefeyle tam olarak bağdaştığını düşündüğüm tuvalet tipi. Elektrikli ve manuel tipleri bulunmaktadır. Esasen sıvı ve katı atığın ayrılması prensibi ile çalışırlar. Biraz pahalı olmak ve yüksek enerji tüketme pahasına atığı ayrıştırmadan sıvı atığı buharlaştıran elektrikli kompost tuvaletler de bulunmaktadır. Ortak özellikleri kompost ana maddesi olarak kullanılan bir malzeme (Torf, ince talaş veya ince kum) ve bu malzemenin havalandırılması için bir hava bacası gerekliliği. Kompost tuvaletlerin atıkları bir müddet sonra gübreye dönüşmekte ve çevre için zararlı olma özelliğini yitirmektedir.
