Diyarbakır'da PKK'lıların saldırılarıyla tahrip ettiği tarihi Sur ilçesini devlet yeniden ayağa kaldırıyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Sur'da 28 Kasım 2015'te Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi'nin hayatını kaybettiği, polis memurları Ahmet Çiftaslan ve Adem Erdur'un şehit edildiği saldırının ardından PKK'ya yönelik başlatılan "Bayrak-12 Sur Müşterek Özel Birlik Operasyonu" 103'üncü gününde 9 Mart 2016'da başarıyla tamamlandı.
Güvenlik güçlerinin etkin mücadelesi sonucu 300 PKK'lının etkisiz hale getirildiği, çok sayıda uzun namlulu ve ağır silah ile roketatar, roketatar mermisi, el yapımı patlayıcı, el bombası ve mühimmatın ele geçirildiği operasyonda 206 çukur kapatıldı, 365 el yapımı bomba düzeneği imha edildi.
Tarihi surları ve Hevsel Bahçeleri ile UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alan, farklı medeniyetler ve dönemlere ait cami, kilise, kale, han, ev, çarşı ve köprü olmak üzere 612 kültür varlığı bulunan Sur'da operasyonlarla sıkıştırılan PKK'lılar, tarihi dokuya da zarar verdi.
PKK'lıların saldırısında, kentin ilk Osmanlı eseri Fatih Paşa (Kurşunlu) Camisi'nde çıkan yangın nedeniyle büyük çapta hasar oluştu. Tarihi Fatih Paşa, Arap Şeyh, Hacı Hamit ve Hasırlı camileri ile Ermeni, Katolik ve Protestan kiliselerinin çevresinde PKK'lılarca kazılan çukurlar ve kurulan barikatlara çok sayıda patlayıcı tuzaklanması sonucu bu eserler büyük oranda zarar gördü.
Süleyman Nazif Anaokulu, Yavuz Selim Ortaokulu, Mardinkapı İlkokulu/Ortaokulunu ateşe veren PKK'lılar, öğrencileri de mağdur etti. İlçedeki 7 okulda bini aşkın öğrenci, terör saldırıları nedeniyle eğitimine ara vermek zorunda kaldı.
Bu öğrencilerin bir bölümü, terör saldırıları nedeniyle aileleriyle yerleştikleri farklı il ve ilçelerdeki okullarda misafir olarak eğitimlerini sürdürdü.
Terör saldırılarından duydukları endişeyle 6 mahallede yaklaşık 4 bin 500 aile evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Mağdur binlerce aileye Başbakanlık'tan gönderilen ödeneğin yanı sıra Diyarbakır Valiliği Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından da yardım yapıldı.
Kalacak yeri olmayan aileler ise Valilik tarafından kentteki otellerde misafir edildi.
Toplam 4 bin 665 aileye 1 milyon 857 bin 364 lira devlet yardımı yapılırken, Sur ve Yenişehir sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarınca bin 205 koli gıda yardımı ve 6 bin 50 ekmek dağıtımı gerçekleştirildi.
Kentte "alışverişin merkezi" olarak nitelendirilen Sur'da terör saldırıları nedeniyle esnaf iş yerlerini açamadı.
Bazı esnaf dükkanlarından alabildikleri ürünleri başka bölgelerde kaldırımlarda açtıkları tezgahlarda satmaya çalıştı. Bazıları ise iş yerinden alabildiği ürünleri satabilmek için kentin farklı ilçelerinde dükkan kiraladı.
İş yerlerini açamayan 582 kiracı için o dönem kira artışı yapmayan Vakıflar Genel Müdürlüğü, Kasım 2015 ile Nisan 2016 tarihlerindeki kira borçlarını da affetti.
Başbakanlıkça Valiliğe gönderilen ödenek ile 31 Aralık 2015'te 603 esnafa 1 milyon 753 bin 500 lira yardım sağlandı.
Saldırılar sonucu adeta viraneye dönen tarihi Sur ilçesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı başta olmak üzere ilgili kurumların çalışmalarıyla ihya ediliyor.
PKK'ya yönelik "Bayrak-12 Sur Müşterek Özel Birlik Operasyonu"nun tamamlandığı 9 Mart 2016'dan bu yana terörün neden olduğu tahribat ve vatandaşın mağduriyetinin giderilmesi için 2 milyar lira kaynakla 2 yıl boyunca çok sayıda proje hayata geçirildi.
Tarih boyunca 33 medeniyete ev sahipliği yapan ancak PKK'lıların çukur kazıp, bombalı saldırılar düzenlemesi sonucu büyük hasar gören ilçenin yeniden "cazibe merkezi" haline getirilmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Valilikçe hazırlanan projeler birbiri ardına uygulanıyor.
Hazreti Süleyman Camisi'nin çevresini kapsayan 115 dönümlük alan, gecekondulardan temizlendi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, Sur'un yeniden ihya edilmesi amacıyla tarihi Hazreti Süleyman Camisi'nin çevresinde yürütülen çalışmayla öncesinde çirkin yapılar ve gecekondularla dolu, yıkık harabe, içine girilemez 115 dönümlük alan, rekreasyon çalışması sonrasında halkın hizmetine açıldı.
İlçede, 27 şehit sahabenin de metfun olduğu Hazreti Süleyman Camisi'nin çevresindeki alanda gerçekleştirilen rekreasyon çalışması, vatandaşların büyük beğenisini kazanıyor.
Evleri zarar gören vatandaşlar için Çölgüzeli ve Üçkuyu mevkisinde TOKİ tarafından inşa edilen 5 bin 637 konut yapıldı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca ilçede terör olaylarında zarar gören alanda, 44 geleneksel Diyarbakır evinin yapımı sürüyor. 13 bin metrekarelik alanda planlanan konutlar, Sur'daki tarihi eserlerin aslına uygun inşa ediliyor.
Koruma Amaçlı İmar Planı kapsamında Suriçi'ndeki yapılar, tarihi surlardan yüksek olmayacak. Maksimum yükseklikler, konutta 2, ticaret alanlarında ise 3 kat olarak planlanıyor. Uygulamalar bu kapsamda yürütülüyor, yüksek katlı ve dokuya uymayan kamu binaları dahil tüm binalar da yıkılıyor.
Adeta açık hava müzesi olan ilçede PKK mensuplarının çukur kazması, barikat kurması, cadde ve sokaklara el yapımı patlayıcılar döşemesi sonucu zarar gören birçok tarihi yapının eski haline kavuşturulması ve gelecek nesillere aktarılması amacıyla Vakıflar Genel Müdürlüğünce yoğun çalışmalar yürütülüyor.
Vakıflar Genel Müdürlüğünce saldırılarda tahrip olan, aralarında 2 kilisenin de bulunduğu 11 tarihi eser restore ediliyor. Saldırılarda zarar gören Ulu Cami, Fatih Paşa Camisi (Kurşunlu Cami), Fatih Paşa Camisi'nin Şafiler bölümü, Şeyh Muttahhar Camisi, Dört Ayaklı Minare, Ermeni Katolik Kilisesi, Protestan Kilisesi, Arap Şeyh Camisi, Kadı Camisi, Hasırlı Mescidi ve Nasuh Paşa Camisi, çalışmaların ardından özgün haline dönecek. Sur'daki restorasyonlar için 40 milyon lira kullanılıyor.
Kalkınma Bakanlığı Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı kapsamında yürütülen projeler çerçevesinde, Paşa ve Çardaklı hamamları ile Şehzadeler Konağı'nın restore çalışmalarına da başlandı. Bu 3 eserin restorasyonu 3 milyon lira ödenekle tamamlanacak.
Yorum Yap