İnsan beyni karmaşık yapısı ile bilim insanlarının her zaman ilgisini çekmiştir. Beynin karmaşık yapısı tam olarak çözümlenememiştir. Beyin insan yaşamının ana işlemcisi gibi düşünülebilir. Düşsel oyunlar, hafıza, duyusal anılar, ve zihin işlemleri gibi bir çok şey beyinde gerçekleşir. Peki beyin kaç lob? Beynin bölümleri neler? Beyin lobları ve görevleri nelerdir?
Beyin kaç lob?
Çoğu kişi insan beyninin 2 lobdan oluştuğunu düşünmektedir. Peki insan beyni kaç lobdan oluşur? İnsan beyninde beş ana lob bulunur. Bunlar:
Frontal lob: Akıl yürütme, problem çözme, karar verme, plan yapma, davranış ketleme, dikkati yönlendirme, kendini izleme, duyguları kontrol etme, motor beceriler; zarar görmesi durumunda ruh hali, hissiyat değişikliği olabilir.
Parietal lob: Duyuları işleme, şekil ve renkleri algılama, uzaysal algı, görme algısı ve aritmetik yetenekleri kontrol eder.
Oksipital lob: Görsel bilgiyi işleyen lobdur. Ayrıca okuma da bu lob kontrolü altında gerçekleşir. Hafif zarar görmesi halüsinasyonlara sebep olur.
Temporal lob: Ses ve kokunun algılanması, aynı zamanda da yüzler, mekanlar gibi karmaşık uyaranların işlenmesi bu lob tarafından sağlanır. Uzun süreli bellek, işitsel öğrenme(örn; çok fazla müzik dinlediğinde şakaklarının ağrıması),müzik farkındalığı, konuşma ve duyma, kelimeleri yeniden düzenleme ve dili anlama burada kontrol edilir.
Serebellum: Duyu organlarından gelen bilgilerle hareketi ilişkilendirir. Bu lob özellikle dengenin sağlanmasında önemli rol oynar. İstemli hareket koordinasyonu buradadır.
Yukarıda listelenen her bir lob, beynin her iki yarımküresinde de bulunur. Serebellum dışında bu lobların hepsi telensefalonun parçasıdır.
Beyin lobları ve görevleri nelerdir?
Ön (frontal) lob: Bilinçli düşünmek
Yan (parietal) lob: Duyguları işlemek
Arka baş (oksipital lob: Görmek
Şakak temporal lobu: sesle kokuyu algısı
Beyincik serebellum lobu: Duyu-hareket ilişkilendirmesi
Beyin nedir?
Beyin sinir sisteminin merkezi olarak hizmet eden bir organıdır. Bütün omurgalı hayvanlar ve çoğu omurgasız hayvan -bazı süngerler, knidliler, tulumlular ve derisi dikenliler gibi omurgasızlar hariç- beyne sahiptir. Baş kısmında; duyma, tatma, görme, denge, koklama gibi duyulara hizmet eden organlara yakın bir noktada bulunan beyin omurgalıların vücudundaki en karmaşık organdır. Normal bir insanda serebral korteksin (en geniş kısmı) 15-33 milyar nörondan müteşekkil olduğu tahmin edilmektedir. Her biri birkaç bin nöronla sinaps denen bağlantılar yardımıyla bağlıdır. Bu nöronlar birbirleriyle akson denen uzun protoplazmik lifler yardımıyla iletişim kurar. Aksonlar bilgiyi beynin diğer kısımlarına yahut vücudun spesifik alıcı hücrelerine taşır.
Fizyolojik olarak, beynin fonksiyonu vücudun diğer organlarının merkezi kontrolünü sağlamaktır. Hormon denen kimyasalların salgılanmasının işletimi ve kas aktivitesinin oluşumu vücudun diğer organları üzerindeki işlevlerindendir. Bu merkezi kontrol çevredeki ufak değişimlere bile gayet süratli ve koordine bir tepki vermeyi sağlar. Bazı temel tepkilerden olan refleksler, omuriliğin ve çevresel gangliyonların aracılığıyla gerçekleşebilir, fakat kompleks duyusal impulslara bağlı bilinçli yapılan komplike davranışlar ise beynin bilgileri bütünleme kabiliyetine ihtiyaç duyar.
