Türk Lirası'nın değerini korumaya yönelik hazırlanan kanun teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı. Yeni yasayla birlikte, faaliyet izinlerinden vergi uygulamalarına, döviz işlemlerinden kıymetli maden ticaretine kadar birçok alanda köklü düzenlemeler hayata geçirildi.
Yasa kapsamında, Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle birlikte, kambiyo, nakit, esham ve tahvilat alım satımı; kıymetli madenler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul eşyaların alım satımı; kıymetli madenlerin rafinajı ile tüm bu eşya ve kıymetlerin ve ticari senetlerin yurt dışına çıkarılması veya ülkeye sokulması işlemlerinde düzenleme ve sınırlama yetkisi Cumhurbaşkanı'na verildi.
Söz konusu kıymetlerin izinsiz olarak yurttan çıkarılması veya yurda sokulması halinde, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamında suç veya kabahat oluşturmasa dahi, kişi ve eşyalara, rayiç bedelin yarısından iki katına kadar idari para cezası uygulanacak. Teşebbüs aşamasında kalan fiiller için ceza yarı oranında indirilecek.
Faaliyet izni veya yetki belgesi alınması gereken alanlarda, izinsiz faaliyette bulunanlar 50 bin ila 250 bin lira arasında para cezası ile cezalandırılacak. Yetkisiz faaliyette bulunulan iş yerlerinin tüm faaliyetleri bir ay süreyle durdurulacak. Ceza kararının kesinleştiği tarihten itibaren 5 yıl içinde aynı fiilin tekrarı durumunda cezalar üst sınırdan uygulanacak. Faaliyet konusu izinsiz iş yerinin reklam ve faaliyetlerinden bu işletmenin sadece yetki gerektiren faaliyet için açıldığı anlaşılıyorsa, iş yeri tamamen kapatılacak ve ceza yine üst sınırdan verilecek. Durdurma kararları, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın talebi üzerine valiliklerce uygulanacak.
Uygulanacak idari para cezalarına, kabahat tarihi ile tahsil tarihi arasındaki süre dikkate alınarak gecikme faizi eklenecek. Aynı kabahatin 5 yıl içinde tekrarı halinde, cezalar iki kat uygulanacak.
Yasayla birlikte, faaliyet izinlerine yönelik ücret tarifeleri de netleştirildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan izin alınması gereken faaliyetler arasında ticari amaçlı döviz alım satımı, Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası üyeliği, kıymetli maden rafinajı ve Kimberley Süreci Sertifika Sistemi kapsamındaki işlemler yer alacak.
İzin verilen anonim şirketlerin belirtilen faaliyet alanlarına aykırı işlem yaptığının tespit edilmesi halinde izinleri iptal edilecek. Döviz alım satımı yapan şirketlerin faaliyet bölgeleri il ve ilçelerin büyüklüğü, nüfusu ve ticaret hacmi gibi kriterlere göre Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek.
Faaliyet iznine tabi şirketlerin pay devri işlemleri için ilgili tarifelerde belirtilen ücretler, devralınacak pay oranına göre alınacak. Birden fazla faaliyet izni olan şirketlerde her izin için ayrı ayrı ücret tahsil edilecek. Ancak pay devrinin mahkeme kararıyla, veraset yoluyla veya aile bireylerine yapılması halinde ücret alınmayacak.
Tahsil edilecek ücretler vergi dairelerine yatırılacak ve her yıl yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacak. Cumhurbaşkanı, bu ücretleri iki katına kadar artırma veya yarısına kadar indirme yetkisine sahip olacak.
Yasa kapsamında Gelir İdaresi Başkanlığı taşra teşkilatında görevli personelin fazla mesai ücretlerinde de değişiklik yapıldı. Elektronik ortamda yoklama fişi düzenlenmesi durumunda, polis ve muhtar onayı aranmayacak. Daire dışında görev yapan memurların fazla mesai gösterge rakamı 160'tan 300'e çıkarıldı. Ayda en fazla 50 saate kadar ödeme yapılabilecek ve bu ödeme, personelin yüzde 40'ını geçemeyecek.
Katma Değer Vergisi Kanunu'nda yapılan düzenlemeyle, savunma ve güvenlik kurumlarının iç güvenlik için kullanacağı bazı araçlar KDV'den muaf tutulacak. Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün yönettiği mazbut vakıfların taşınmaz satışları da KDV'den istisna olacak.
Özel Tüketim Vergisi Kanunu'na eklenen hükümle, akaryakıt ve doğalgaz gibi ürünlerin ithalinde hesaplanan ve teminata bağlanan ÖTV, artık KDV matrahına dahil edilecek.
Organize Sanayi Bölgeleri tüzel kişilikleri, Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu kapsamındaki işlemlerde vergi, resim ve harçtan muaf olacak ancak bu muafiyet banka ve sigorta muameleleri vergisini kapsamayacak.
Ayrıca, 31 Mayıs 2025'e kadar kamu görevlilerine toplu sözleşmeye aykırı olarak giyim yardımı yapan kurum yöneticilerine idari veya mali yaptırım uygulanmayacak, başlamış olan işlemler de kaldırılacak.
Yorum Yap