Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile Güney Kore Merkez Bankası arasında 17,5 milyar liralık (2,3 trilyon won) swap anlaşması imzalandı. Çin ile de toplam 46 milyar lira düzeyinde yapılan ve 15 milyar dolar Katar ile imzalanan anlaşmanın ardından Güney Kore ile yapılan anlaşma Türk sermaye piyasaları açısından önem arz ediyor.
Peki bu swap anlaşması nedir ve hangi şart ve gayelerle gerçekleştiriliyor?
Sözleşme düzenleniyor
Ülkeler arasında bir nevi takas sözleşmesi olarak adlandırılabilecek olan swap ile kurumlar faiz, para, emtia, döviz, menkul kıymet gibi ürünlerin değiş tokuşunu sağlamaktalar.Değiş tokuşun zamanındaki değer önemli olmaksızın sözleşmenin yapıldığı maddedeki tutar geçerli olmakta. Avro ve dolar swap anlaşması yapan iki kurum herhangi bir tarihte geçerli olacak tutara bakmaksızın anlaşmada yani sözleşmede geçerli olan paralel kuru kullanmaktadırlar.
Karşılıklı döviz cinsi
Bir swap işleminde karşılıklı iki döviz cinsi el değiştirebildiği gibi, aynı para cinsinden faiz oranları da değiştirilebiliyor. Ayrıca hem döviz türlerinin hem de faiz oranlarının karşılıklı el değiştirdiği swap sözleşmeleri de bulunuyor. Tüm Bunların dışında herhangi bir döviz cinsinin faizi ile menkul kıymetin veya emtianın el değiştirdiği swap işlemleri de var. İlave olarak taşınan dayanak varlığın her türlü riskinin el değiştirmesine imkan veren swaplar söz konusu.
Swaplar fx swaplar, faiz oranı swapları (IRS), çapraz döviz swapları (CCS), emtia swapları, pay (hisse senedi) swapları, toplam getiri swapları (TRS), varyans swaplar, kredi temerrüt swapları (CDS) olarak çeşitlenebilir.
Döviz hareketlliğine frenleme mi?
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) dövizdeki hareketliliğe karşı yeni bir swap düzenlemesi yaparak finansal düzenlemelere gidebiliyor.BDDK, Swap sınırlamasıyla yurtdışı bankaların Türk bankalarıyla yaptıkları swap işlemlerinden aldıkları TL'yi kullanarak dolar almalarının önüne geçilmesini hedefleyebiliyor. Swap, özellikle döviz kurlarında oynaklığın yaşandığı zamanlarda yatırımcının bu oynaklıktan kaynaklanan riskinin önünü alması için önemli bir araç olarak ortaya çıkıyor.
Swap faizi
Swap faizi, sabit faiz ödemeleri ile dalgalı faiz ödemelerinin aynı para birimi üzerinden birbirleri ile değiştirilmesine ilişkin taraflar arasında yapılan anlaşmadır. Swapları faizleri işlem hacmi bakımından en popüler swap çeşididir. Swap faizlerinde anlaşmalar çoğunlukla ABD doları üzerinden yapılmaktadır.
Bireysel bazda bakıldığında; Faiz Swap'ında biri sabit faizle, diğeri değişken faizle borçlanan iki taraf faiz ödemelerini birbirleriyle değiştirirler, ancak anapara hiçbir şekilde el değiştirmez.
Çapraz Döviz Swap'ında, iki farklı para birimindeki kur riski belli bir süre bertaraf edilerek, faizi yüksek olan para biriminin faiz getirisinden yararlanma adına yapılan işlemdir. Böylece kur riski taşımadan, yüksek getiriye sahip diğer kur birimine geçilmektedir.
Swap Sözleşmeleri, döviz kurları ve faiz oranlarındaki dalgalanmaların yarattığı riskten kaçınmak isteyen müşteriler için uygundur.
