Avrupa Birliği ekonomisinin toparlanması ihracat kanalıyla Türkiye'nin sanayi üretimini adeta uçuruyor. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi temmuzda yüzde 14.5, ağustosta yüzde 5.3, eylülde ise yüzde 10.4'lük artışın ardından ekimde yüzde 7.3 tırmandı.
Gazete Habertürk'ten Rahim Ak'ın haberine göre, ihracat kalemlerinin öncülüğünde yükselen sanayi üretimi Türkiye'nin büyüme hızını da önemli oranda yukarı çekecek. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, arındırılmamış sanayi üretimi yüzde 8.9 arttı. Sanayi üretiminin alt kalemlerine bakıldığında Avrupa Birliği'ne ihracat kalemi olan hazır giyimde yüzde 13.1 otomotivde yüzde 9.3 gıda ürünlerinde yüzde 8.2'lik artışlar dikkat çekti.
AB ekonomisindeki toparlanmaya ek olarak Euro'nun dolara karşı değer kazanması da ihracatı ve dolayısıyla ihracata dayalı sanayii itici güç oluyor. Örneğin kasım ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14.2 artarak 13 milyar 629 milyon dolar olarak gerçekleşirken artan ihracatın yüzde 27'si parite kaynaklı gerçekleşti. Parite etkisi pozitif yönlü olarak 469 milyon dolar oldu.
YENİ MAKİNELER KURULUYOR
İmalat sanayiinin sektör alt gruplarında toplam 24 sektörden 3'ü hariç tamamında üretimin yüksek büyüme hızları kaydetmesi, geçen sene temmuzda gerçekleşen darbe girişimi sonrası dönemde gözlenen üretim kaybı nedeniyle bir baz etkisi yansıması olsa da, genel olarak aktivitedeki iyileşmenin devam ettiğini gösterdi.
KGF DE CANLANDIRDI
İmalat sanayiindeki yüzde 7.7'lik yükselişin yanı sıra sermaye malı yani yatırım malı üretiminin yüzde 13.5 artması hem özellikle Kredi Garanti Fonu ile canlanan iç piyasa hem de ihracat kalemlerindeki güçlü büyüme ile makine ve ekipman kurulumunu yüzde 20 tırmandırdı.
Makine ekipman imalatı kalemi de yüzde 15.3'lük artış kaydetti. Bu durum daha fazla üretim yapmak için yatırım yapıldığının göstergesi durumunda. Böylece ikinci çeyrekte Türkiye ekonomisi yüzde 5.1 büyürken yüzde 8.6 daralan makine teçhizat yatırımında bu yön tersine dönmüş olabilir.
MOBİLYA VE BEYAZ EŞYAYA RAĞMEN
Üstelik sanayinin çarkları eylül ayında biten mobilya ve beyaz eşya ÖTV ve KDV indirimlerinin ardından bu iki kalemde duran artışa rağmen gerçekleşti. Mobilya imalatı yüzde 0.1 artışla yerinde sayarken beyaz eşya imalatı ise yüzde 4.8 yükselebildi.
Dayanıklı tüketim malları üretiminde yüzde 3,1'de kalan büyüme, eylülde beyaz eşya ve mobilya gibi bazı ürünlerdeki vergi indirimlerinin sona ermesi öncesi gözlenen son dakika büyümesinin ardından üretimin normalleştiğini ortaya koydu. Nitekim önceki aya göre bu alanda yüzde 18.5'lik küçülme görüldü. Aylık olarak bir düşüş de yüzde 2.72 ile enerji üretiminde gözlendi.
Öte yandan, en yüksek ağırlığa sahip iki grup olan ara malı ve dayanıksız tüketim malları üretimi ise sırasıyla yüzde 1.15 ve yüzde 0.91'lik artışlarla ekimdeki sanayi üretimi performansında belirleyici oldu.
ARTIŞIN 4.6 PUANI İHRACAT KAYNAKLI
Otomotiv üretiminin başta olduğu ihracat ağırlıklı ürünlerin sanayi üretimine desteği TL'deki değer kaybından ihracata gelen katkıyla 4.6 puana yükseldi.
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, ekimde madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 2.2, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1.9 düşerken, imalat sanayii sektörü endeksi yüzde 1.3 arttı.
Takvim etkisinden arındırılmış verilere göre ise madencilik ve taşocakçılığı endeksi yüzde 0.5, imalat sanayii endeksi yüzde 7.7, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı endeksi yüzde 7.3 arttı.