Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), son dönemde piyasalarda ekonomik temellerle uyumlu olmayan sağlıksız fiyat oluşumları gözlendiği gerekçesiyle iki önemli adım attı.
TCMB, son dönemde piyasalarda ekonomik temellerle uyumlu olmayan sağlıksız fiyat oluşumları nedeniyle, reeskont kredilerinin geri ödeme koşulları ve rezerv opsiyon mekanizması çerçevesinde attığı adımlarla döviz piyasalarındaki oynaklığı azalttı.
Bu adımlardan ilki ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredilerinin geri ödemelerinin Türk lirası cinsinden yapılabilmesine imkan sağlıyor. Bankadan yapılan açıklamaya göre, 1 Şubat 2018'e kadar vadesi dolacak olan ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredilerinin geri ödemesinin, kredinin vadesinde ödenmesi halinde, Banka tarafından açıklanan kur seviyesinden Türk lirası cinsinden yapılabilmesi imkanı getiriliyor.
Buna göre, geri ödemelerde dolar için 3,7000, avro için 4,3000, sterlin için 4,8000 seviyesinden geri ödeme tutarı hesaplanacak. Kredi kullandırım tarihindeki işlem kurunun, belirtilen seviyelerden yüksek olması halinde ise kullandırım tarihindeki işlem kuru esas alınacak.
Yetkililer, bu imkanın döviz piyasalarına 5 milyar dolar tutarında etki yapmasının beklendiğini ifade ediyor.
TCMB, açıkladığı ikinci önlemle ise rezerv opsiyon mekanizması kapsamında döviz imkanına ilişkin üst sınır ile dilim aralıklarında değişiklik yaptı. TCMB, rezerv opsiyonu mekanizması kapsamında döviz imkan oranı üst sınırını yüzde 60'tan yüzde 55'e düşürdü ve tüm dilim aralıklarını 5'er puan aşağı çekti.
Rezerv opsiyon mekanizması çerçevesinde alınan önlemler neticesinde, piyasadan 5,3 milyar Türk lirası likidite çekilirken yaklaşık 1,4 milyar dolar tutarında dövizin bankaların kullanımına geçeceği ifade edildi.
Merkez Bankasının reeskont kredilerinin geri ödeme koşulları ve rezerv opsiyon mekanizması çerçevesinde attığı adımların döviz piyasalarına yaklaşık 6,4 milyar dolar büyüklüğünde etki yapması bekleniyor.
TCMB'NİN ADIMLARIYLA DOLAR DÜŞÜŞE GEÇTİ
Merkez Bankası, 2017 yılının ilk aylarında da benzer şekilde piyasada oluşan aşırı oynaklık ve ekonomik temellerden uzaklaşan sağlıksız fiyat oluşumlarına karşı Türk lirası likiditesini azaltmaya ve döviz likiditesini artırmaya yönelik bir dizi önlemi uygulamaya koymuştu.
Bankalararası Para Piyasasından sağlanan Türk lirası likiditenin aşamalı olarak azaltılması, zorunlu karşılık oranlarında indirime gidilmesi, Türk lirası depo karşılığı döviz depo işlemlerine başlanması, ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredi geri ödemelerinin 2 Ocak 2017 tarihli kur esas alınarak Türk lirası cinsinden yapılabilmesi ve ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin artırılması gibi çeşitli uygulamalar, piyasaların istikrara kavuşmasında etkili olmuştu.
Merkez Bankasının aldığı önlemlerin ardından düşüşe geçen dolar/TL saat 11.00 itibarıyla yüzde 0,63 azalışla 3,8630'dan işlem görüyor. Aynı dakikalarda avro/TL yüzde 0,60 düşüşle 4,4860, sterlin/TL de yüzde 0,58 gerileyerek 5,0540 seviyesinden alıcı buluyor.
Geçen haftanın son işlem gününde yüzde 2,34 değer kazanarak haftayı 3,8876'dan tamamlayan dolar/TL, bu sabah 3,8905 ile 27 Ocak'tan bu yana en yüksek seviyesini görmüştü.
