Küresel piyasalar, sıkılaştırıcı para politikalarının resesyon endişelerini artırmasıyla negatif seyrediyor.
ABD Merkez Bankası'nın (Fed) çarşamba günü 28 yılın ardından ilk defa 75 baz puanlık faiz artışı yapması ve şahin politikaların devam edeceğine ilişkin sözle yönlendirmelerde bulunması sonrası piyasalarda resesyon fiyatlaması güçleniyor.
Söz konusu endişeler küresel pay piyasalarında satış baskısını artırırken, tahvil piyasalarında da oynaklığın sürdüğü görülüyor.
Hafta içinde son yılların en yüksek seviyesine çıkan ABD tahvil faizleri Fed'in kararlarının ardından sınırlı da olsa gerilerken, bazı varlıklarda getiri eğrisi terse dönerek ülke ekonomisinin resesyon girebileceğine işaret ediyor.
Ülkede 30 yıl vadeli mortgage (konut kredisi) için ortalama faiz oranının ise yüzde 5,78 ile Kasım 2008'den bu yana en yüksek seviyeye çıkması ve konut satışlarının mayısta beklentilerden fazla gerilemesi de resesyon ihtimalini destekliyor.
Bu gelişmelerle dün New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 3,25, Nasdaq endeksi yüzde 4,08 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,42 değer kaybetti. ABD'de endeks vadeli işlem kontratları yeni güne ise yükselişle başladı.
Avrupa'da dün İngiltere Merkez Bankası (BoE) beklentilere paralel politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 1,25'e çıkartırken, gelecek toplantılardaki adımların daha güçlü olabileceği sinyalini verdi.
Öte yandan, Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkilileri bölge ekonomilerinin kırılganlıklarını azaltmak için kullanıma alacakları yeni araç konusunda açıklamalarına devam ediyor.
Dün, Avrupa medyasında yer alan haberlere göre Christine Lagarde, yeni aracın borçlu ülkelerin tahvil faizlerinin çok hızlı yükselmesi veya ekonomik yönden zayıf ve güçlü ülkelerin tahvil faizleri arasındaki farkın hızlı bir şekilde artması halinde devreye gireceğini bildirdi.
Söz konusu haber akışıyla birlikte avro/dolar paritesi yüzde 1 artarken, İtalya'nın 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 25 baz puan geriledi. İtalya'nın bölgenin en borçlu ülkelerinden olması nedeniyle tahvil faizlerindeki artış, Avro Bölgesi'nin risk priminin artmasına sebep oluyor.
Söz konusu gelişmelerle birlikte New York borsasında derinleşen satış baskısına paralel Avrupa borsaları da satıcılı bir seyir izlerken, Almanya'da DAX 30 endeksi yüzde 3,31, İngiltere'de FTSE 100 yüzde 3,14, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 2,39 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 3,32 değer kaybetti. Avrupa'da endeks vadeli işlem kontratları yeni güne ise yükselişle başladı.
Asya'da Japonya Merkez Bankası (BoJ) piyasa beklentilerine paralel para politikasında değişikliğe gitmezken, bölge borsalarında karışık bir seyir izleniyor.
BoJ politika faizini değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1'de bıraktı. Söz konusu kararı 1'e karşı 8 oyla alan BoJ, sınırsız miktarda devlet tahvili ve yıllık 12 trilyon yen borsa yatırım fonları (ETF) ile yıllık 180 milyar yen Japon gayrimenkul yatırım fonları (J-REIT) alımına da devam edeceğini duyurdu.
Bankadan yapılan açıklamada, finans ve döviz piyasalarındaki gelişmelere özen gösterilmesi gerektiği belirtilirken, küresel çapta merkez bankalarının agresif bir şekilde sıkı para politikaları uyguladığı son dönemde BoJ'un emsallerinin aksine destekleyici tutumunu sürdürmesine gerekçe olarak, enflasyonda aşağı yönlü riskler ve ekonomik belirsizlikler gösterildi.
Kararın ardından Japonya'nın 10 yıllık tahvil faizi yüzde 0,22'ye gerilerken, dolar/yen paritesi yüzde 1,3 yükseldi.
Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,4 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,4 değer kaybederken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,9 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,4 değer kazandı.
Yurt içinde, dün küresel piyasalara paralel satIş ağırlıklı bir seyir izleyen BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,81 azalışla 2.485,36 puandan tamamladı.
Dolar/TL ise dün yüzde 0,4 artışla 17,3032'den kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 17,3050 seviyesinde işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) Piyasa Katılımcıları Anketi ve kısa vadeli dış borç istatistikleri, yurt dışında ise Fed Başkanı Jerome Powell'ın konuşmasının yanı sıra Avro Bölgesi'nde enflasyon ile ABD'de sanayi üretimi ve kapasite kullanımı verilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2.480 ve 2.440 seviyelerinin destek, 2.520 puanın direnç konumunda olduğunu söyledi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, nisan ayı kısa vadeli dış borç istatistikleri
10.00 Türkiye, haziran ayı TCMB'nin Piyasa Katılımcıları Anketi
12.00 Avro Bölgesi, mayıs Tüketici Fiyat Endeksi
15.45 ABD, Fed Başkanı Jerome Powell'ın konuşması
16.15 ABD, mayıs ayı sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı
Resesyon ne demek?
Resesyon, makroekonomide geleneksel olarak reel gayri safi yurt içi hasılanın iki veya daha fazla çeyrek yıllık periyotta arka arkaya negatif büyüme göstermesi durumudur. Ekonomide durgunluk olarak da adlandırılabilir.
