Vergi sistemini daha basit, etkin, geniş tabanlı ve daha adil bir yapıya kavuşturmak için vergi mevzuatının sadeleştirilmesine yönelik çok önemli adımlar atılacağını belirten Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, etkinliği olmayan istisna, muafiyet ve indirimleri kademeli olarak kaldıracaklarını, mecbur olmadıkça yeni istisna ve muafiyet getirmeyeceklerini bildirdi.
10 İŞ GÜNÜNDE İADE EDİLECEK
Bakanlığın ve ilgili kuruluşlarının 2019 bütçelerinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda sunum yapan Bakan Albayrak, Katma Değer Vergisi (KDV) mükelleflerinin iade taleplerinin hızlı bir şekilde sonuçlandırılmasını sağlayacaklarını söyledi. Albayrak, "KDV iadelerinin hızlı ve doğru yapılabilmesini sağlamak için yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Nitekim bu kapsamda daha önce yapmış olduğumuz hizmetlere ilave olarak belirli şartları sağlayan mükelleflerimizin, Yeminli Mali Müşavirlerce hazırlanmış KDV iadesi tasdik raporu ile talep ettikleri KDV iade tutarlarının yüzde 50'sinin, yapılacak ilk kontrollere göre 10 iş günü içerisinde teminat alınmaksızın iade edilmesini, kalan tutarın daha sonra yapılacak kontroller çerçevesinde iade edilmesini öngören bir sistemi de oluşturacağız" dedi.
TEDBİRLERİN ETKİSİ GÖRÜLDÜ
Albayrak, ağustosta döviz kurunda makroekonomik temellerle bağdaşmayan spekülatif ataklar yaşandığını hatırlatarak, finansal piyasalarda gözlenen bu dalgalanmaları azaltmak, likidite sıkışıklığını gidermek, finansal istikrarı desteklemek ve piyasaların etkin işleyişini sağlamak amacıyla Türk Lirası ve döviz likiditesine yönelik gerekli tedbirlerin alındığını, bu tedbirlerin finansal piyasalar üzerindeki olumlu etkilerinin görülmeye başlandığını vurguladı. Albayrak, öncü göstergelerin 2018 yılının ikinci yarısında ekonomide yavaşlamaya ve dengelenme sürecine işaret ettiğini söyledi.
TAHVİLLERE ÜÇ KAT TALEP
Enerji ve altın hariç cari işlemler hesabının 2.6 milyar dolar fazla verdiğini ifade eden Bakan Albayrak, önümüzdeki dönemde mali disiplinin temel çıpa olmaya devam edeceğini söyledi. Bakan Albayrak uluslararası piyasalardan sağlanan 7.7 milyar dolarlık borçlanmayı hatırlatarak, özellikle yaz aylarında maruz kalınan finansal dalgalanmaların ardından, ekim ve kasım aylarında gerçekleştirilen dolar ve euro cinsinden tahvil ihraçlarına ihraç tutarının 3 katından fazla talep gelmesinin süreç içinde alınan ekonomik tedbirlerin uluslararası yatırımcılar nezdinde de güçlü bir karşılık bulduğunun göstergesi olduğunu kaydetti. e-Tebligat Sistemi ile yaklaşık 300 milyon lira tasarruf sağladıklarını belirten Albayrak, "Yeni bir eylem planı çalışmalarına başlamış bulunmaktayız. Vergi Veri ve Risk Analiz Merkezi kuruyoruz. Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde kurulacak bu merkezde farklı veri kaynaklarından elde edilen bilgilerle, faaliyet grupları ve sektörler itibarıyla mükellefler analiz edilecek, risk alanları tespit edilecek" diye konuştu.
BORCUN ŞOKLARA DUYARLILIĞI AZALDI
Stratejık ölçütlere dayalı borçlanma politikası sayesinde borç stokunun faiz, kur ve likidite risklerine karşı duyarlılığını önemli ölçüde azalttıklarını dile getiren Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, "Türk Lirası faizlerdeki 500 baz puanlık artış 2001 yılı stok yapısında borç stokunu 1.6 puan artırırken mevcut yapıda yalnızca 0.8 puan artırıyor. Türk Lirası cinsi borçlanmaya ağırlık vererek borç stokunun yapısını döviz kuru şoklarına karşı daha güçlü hale getirdik. 2001 yılındaki stok yapısı sürdürülüyor olsaydı Türk Lirası'nın yüzde 5 değer kaybı borç stokunu 1.6 puan artıracakken, 2017 yılında bu artış yalnızca 0.8 puandır" değerlendirmesinde bulundu.
DOLAR 5.30 TL'NİN ALTINDA
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, "Tedbirlerin olumlu etkisi finansal piyasalarda görülmeye başlandı" açıklamasını yaparken, dolar 5.28 TL'ye, euro 6.03 TL'ye kadar geriledi. Analistler, ekonomideki dengelenme sürecinin piyasaya olumlu yansıdığını, son dönemdeki küresel gelişmelerin de TL lehine olduğunu dile getirdi. Dolar 7.25 TL ile tarihi zirvenin görüldüğü ağustos ortasından bu yana yüzde 28 değer kaybetti.Tüketici Güven Endeksi de 3 ay sonra ilk kez kasımda artışa geçti.
ENFLASYONDA GÜÇLÜ DÜŞÜŞ TRENDİ
Komisyonda milletvekillerinin sorularını da yanıtlayan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, şunları söyledi:
DÖNÜŞÜMDE TARİHİ YIL: Üretici ve tüketici enflasyonunda aşağıya yönlü trend güçlü bir şekilde görülecek. Bugün devletin kasasında gelir-gider dengesi hiç olmadığı kadar güçlü. Türkiye'nin ekonomik dönüşüm yolculuğunda 2018 yılı tarihi bir yıl olarak kayıtlara geçecek.
DEVLET GEREĞİNİ YAPAR: Bir ülkede insicam bozulursa devlet müdahale etmekle mükelleftir. Soğan bugün 2.5 liradan 5 liraya çıkıyorsa, birileri bunu halkın ekmeğiyle oynamak için yapıyorsa, vatandaş da 'Nerede bu devlet' diyorsa, devlet insicamın bozulmaması için gereğini yapar.
HAZİNE'NİN BORÇLANMAYA İHTİYACI YOK: (Hazine ihalelerine ilişkin soru üzerine) Yıl sonuna kadar ihtiyacım yok. Uygun fırsatları bulursam, faiz maliyetini düşürmek ve kamu kaynaklarını etkin kullanmak için değerlendireceğim.
İKRAZ SENETLERİ ALTERNATİF ENSTRÜMAN: Bu yılın bütçesinde ikraz senetlerinde limit artışı olduğu doğru. Olası piyasa anomalitelerine karşı ihtiyaç halinde alternatif enstrüman... Kullanırız, kullanmayız bakacağız.
VARLIK FONU GÜÇLENECEK: Bilançosunu daha da güçlendirmeye dayalı daha etkin şekilde yöneltilmesi ve kullanılması açısından sermaye, borçlanma olabilir alternatif enstrümanlar kullanılabilir. Konjonktüre göre bu yapılabilir. Görüşmelerin ardından, 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edildi.
858 BİN ÜRETİCİYE 50 MİLYAR TL DESTEK
Ekim ayı itibarıyla Ziraat Bankası'nca kullandırılan düşük faizli kredi bakiyesi 45 milyar liraya ulaştı.
Tarım Kredi Kooperatifleri'nce kullandırılan düşük faizli kredi bakiyesi yaklaşık 5 milyar lira oldu.
2004 yılında 205 bin üreticiye 700 milyon lira olarak verilmeye başlanan destek 2018'de 858 bin üretici ile 50 milyar liraya çıktı.
Kalkınma Bankası'nın, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası olarak yeniden yapılandırılmasıile 6.9 milyar TL olan kredi hacmi yükselecek.
KİT'lere yapılan sermaye transferi tutarı 2017 yılında 4.4 milyar lira olarak gerçekleşmiş olup, bu tutarın 2018 yılında 5.8 milyar lira, 2019 yılında ise 6.9 milyar lira olması programlandı.
2002 yılında yüzde 72.1 olan Avrupa Birliği Tanımlı Genel Yönetim Borç Stoku'nun GSYH'ye oranı, 2018 yılı ikinci çeyrek sonu itibarıyla yüzde 29.2 seviyesine geriledi.
Ülkemizin resmi kalkınma yardımları 2017 yılında yüzde 40 artarak yaklaşık 9.1 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Gelecek yıl merkezi yönetim bütçe gelirlerinin yüzde 17.4 artarak 880.4 milyar liraya, vergi gelirlerinin yüzde 20 artarak 756.5 milyar liraya, vergi dışı gelirlerin ise yüzde 4 artarak 123.9milyar liraya ulaşacağı öngörülüyor.
2014-2018 döneminde 245 bin mükellef nezdinde vergi incelemesi yapıldı. 36 milyar TL vergi tahriyatı ve buna bağlı olarak 78 milyar TL ceza kesilmesi önerildi.
Hazine garantili kredilerde, 2002'de yüzde 51.9 olan üstlenim oranı 2018'de yüzde 1'le tarihi seviyelere indi.